Τους τελευταίους μήνες, στα Μέσα Μαζικής επικοινωνίας ( έντυπα, ηλεκτρονικά και διαδικτυακά), ασχολούνται με τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, ιδιαίτερα τις δημοτικές. Εδώ και καιρό παρουσιάζονται πιθανές υποψηφιότητες δημάρχων με αφετηρία το κριτήριο των κομματικών ΄χρωμάτων΄: π.χ., αμιγείς γαλάζιοι, πράσινοι, γαλαζοπράσινοι κ.ο.κ. Ένα κριτήριο που υιοθετήθηκε και χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές μέχρι τώρα, χωρίς, συχνά, τα επαγγελλόμενα, προεκλογικά, διακριτά βέλτιστα έργα. Και οι προεκλογικές περίοδοι χαρακτηρίζονταν από πρακτικές ΄αλληλοεξόντωσης΄ μονομάχων ρωμαϊκής αρένας.
Του Μιχάλη Σωτηρίου
Η Στάση του ΝΙΚΑ
Από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή μας γνωρίζουμε για τη Στάση του Νίκα, μια βίαιη, αιματηρή και καταστροφική εξέγερση στην Κωνσταντινούπολη.
Πρωταγωνιστές-στασιαστές ήταν οι Βένετοι (Μπλέ) και οι Πράσινοι, οργανώσεις φιλάθλων του Ιππόδρομου της Πόλης. Οι Πράσινοι (από την πράσινη χλόη της άνοιξης), οι Βένετοι (από την καταχνιά του φθινοπώρου), οι Ρούσσοι (Κόκκινοι- από τη ζέστη του καλοκαιριού) και οι Λευκοί (από το λευκό χιόνι) ήσαν οργανώσεις (δήμοι) φιλάθλων αρματοδρομιών (κυρίως λαϊκής καταγωγής), προερχόμενων από συγκεκριμένους Δήμους της Πόλης.
Πέρα από την παρακολούθηση των αγώνων αποτελούσαν και ομάδες πολιτικής πίεσης.
Το 531 μ.χ., καταδικάστηκαν για δολοφονία ένας Βένετος και ένας Πράσινος.
Ο Ιουστινιανός (οπαδός των Βένετων) μετέτρεψε τη θανατική τους ποινή σε φυλάκιση, ενώ οι ομάδες αυτές απαιτούσαν την πλήρη απαλλαγή τους. Βέβαια, αν και οι υποκείμενες αιτίες της εξέγερσης ήσαν οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η βαριά φορολογία και η κρατική αυθαιρεσία, αφορμή στάθηκε αυτό το γεγονός ( 11 Ιανουαρίου 532 μ.χ.).
Με την ιαχή ΄Νίκα΄ (λέξη που χρησιμοποιούσαν στις αρματοδρομίες) πυρπολήθηκαν κτήρια, πολιορκήθηκε το Παλάτι και προκλήθηκαν ζημιές στην Αγία Σοφία. Παράλληλα, την εξέλιξη της κατάστασης υποδαύλισαν οι συγκλητικοί και οι ευγενείς που θίγονταν από τις μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού.
Οι στασιαστές μαζεύτηκαν στον Ιππόδρομο για να στέψουν νέο αυτοκράτορα, τον Υπάτιο.
Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, έπεισε τον Ιουστινιανό να μην αφήσει την εξουσία. Έτσι, οι στρατιωτικές δυνάμεις με αιματοχυσία κατέστειλαν την εξέγερση (30.000 νεκροί). Βέβαια, η εξέγερση κατεστάλη σε λίγες μέρες στην Πόλη όχι μόνο λόγω της σφαγής, αλλά, κυρίως λόγω της συμφιλίωσης των δήμων.
Άς έλθουμε τώρα στην εποχή μας.
Μετά από μια κρίση πολιτικο-οικονομικο-κοινωνική, με την απαξία που βιώνουμε μέχρι σήμερα, θα περίμενε καθένας μας να διδαχτούμε και να πρυτανεύσουν λογικές συνένωσης-συμφιλίωσης, συνεργασίας στους κοινούς σκοπούς βελτίωσης της καθημερινότητας και της ανάπτυξης του μέλλοντος του τόπου μας. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, σε τοπικό επίπεδο, είναι ότι, εκτός από τις ελάχιστες καθαρές δηλώσεις επιθυμίας και βούλησης για την θέση του δημάρχου, αναφαίνεται μια «φιλολογία» για υποθετικές ή παρασκηνιακές διεργασίες υποψήφιων δημάρχων με βάση τα ΄χρώματα΄.
Αναμένοντας την τροποποίηση του εκλογικού νόμου (προς την απλή αναλογική), πανελλαδικά, η πλειοψηφία των εκλεγμένων δημάρχων και πολλών δημοτικών συμβούλων της χώρας εκφράζουν αρνητική άποψη για την απλή αναλογική. Το ενδιαφέρον είναι ότι δηλώνουν αρνητική ακόμη θέση και φυσικά πρόσωπα, που στο παρελθόν, είχαν ένθερμες δεδηλωμένες θετικές απόψεις για την απλή αναλογική.
Ναι, θα ήταν χρήσιμο να συνεχίσει ο πλειοψηφικός νόμος ( πλειοψηφικότερος και από τις βουλευτικές εκλογές) εάν είχε πετύχει μέχρι τώρα να λειτουργούν δημοτικά συμβούλια χωρίς εχθρικό κλίμα στις συνεδριάσεις και ενωτική βούληση και πρακτική. Άλλωστε τα περισσότερα καθημερινά προβλήματα των δημοτών έχουν τα ίδια ΄χρώματα΄.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Δήμος Τρικκαίων (Τρικάλων) των 81.000 δημοτών. Είναι ο πρώτος ψηφιακός Δήμος της Ελλάδα από το 2004, καθιερώνοντας το δωρεάν wifi.
Είναι ο πρώτος Δήμος που ασχολήθηκε ενεργά με την τεχνολογία και την καινοτομία (π.χ., Δημοτική συγκοινωνία χωρίς οδηγό).
Και το 2017 παρουσίασε το πρόγραμμα Smart Trikala (πανελλήνια καινοτομία προς όφελος της δημαρχιακής διοίκησης και επικοινωνίας με τους πολίτες . Π.χ., e-ΚΕΠ, δηλαδή Αυτοματοποιημένο ηλεκτρονικό Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολίτη, Mobile Check App, Ασύρματη Πρόσβαση σε υπηρεσίες του Δήμου και στο Διαδίκτυο, Συστήματα Έξυπνου Φωτισμού, Έξυπνης Στάθμευσης, παρακολούθησης περιβαλλοντικών συνθηκών, Έξυπνη και Διασυνδεδεμένη Ψηφιακή Πλατφόρμα, Κέντρο διαχείρισης της «έξυπνης πόλης», Συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, παρακολούθησης λειτουργίας φωτεινών σηματοδοτών της πόλης, Ολοκληρωμένο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS) κ.α.
Χρειαζόταν, άραγε, έντονα πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα για να συμφωνήσει η πλειοψηφία των δημοτικών παρατάξεων των Τρικάλων στα έργα αυτά που βελτιώνουν εντυπωσιακά την καθημερινότητα των Τρικαλινών; Με την απλή αναλογική σύνθεση του δημοτικού συμβουλίου δεν θα ψηφίζονταν η υλοποίησή τους;
Θα ψηφίζονταν, ακόμα κι αν παρόμοια συγκεκριμένα προγράμματα προτείνονταν από την αντιπολίτευση του δημοτικού συμβουλίου.
Ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη
Εκείνο που δε θα συνέβαινε, και δεν συνέβη, δυστυχώς, με το ακραία πλειοψηφικό ισχύον εκλογικό σύστημα, είναι η αξιοποίηση του θεσμού των Συμπαραστατών του Δημότη στους περισσότερους Καλλικρατικούς Δήμους. Ο πρώτος, από τους λίγους, εκλέχθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Αθηνών στις 26.7.2012 με πλειοψηφία 2/3 του συνόλου των μελών του.
Ο θεσμός αυτός βοήθησε στον έλεγχο ισότητας στην πρόσβαση των δημοτών με:
- -την υποδοχή καταγγελιών άμεσα θιγόμενων πολιτών κι επιχειρήσεων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του δήμου, των νομικών προσώπων του και των επιχειρήσεών του.
- -την διατύπωση προτάσεων βελτίωσης της δημοτικής διοίκησης και των σχέσεών της με το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης του Συμπαραστάτη, όσο και επ’ ευκαιρία σημαντικών προβλημάτων κακοδιοίκησης που ο ίδιος ο Συμπαραστάτης εντοπίζει. Οι ειδικές προτάσεις του συμπαραστάτη υποβάλλονται στον Δήμαρχο και κοινοποιούνται στο Δημοτικό Συμβούλιο και στον Γενικό Γραμματέα του Δήμου, ενώ αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του Δήμου, με φροντίδα των δημοτικών υπηρεσιών.
Στην πράξη, χρόνια και χρόνια μέχρι τώρα, ‘βασιλεύει’ το «περάστε από το γραφείο δημάρχου και αντιδημάρχων» για να ζητήσει ο δημότης π.χ., την αυτονόητη ισότητα πρόσβασης στις ευκαιρίες βραχείας διάρκειας απασχόλησης. Και, αντ’ αυτού του αυτονόητου, ο δημότης συχνά καλείται να υποχρεωθεί να ακολουθήσει την αναξιοπρεπή οδό της προσωπικής εκδούλευσης, κατά τα συνηθισμένα ήθη και πρακτικές του κακού παρελθόντος.
Κάποτε, ιδιαίτερα μετά την κρίση, πρέπει να σταματήσει ο ευτελισμός της προσωπικότητας του δημότη. Η απλή αναλογική προστατεύει τον δημότη από τέτοιες συνήθεις αλλά βαθιά αντικοινωνικές συμπεριφορές των μεγάλων πλειοψηφιών.
Η απλή αναλογική βάζει ψηλά τον δείκτης της επάρκειας Δημάρχων και Αντιδημάρχων
Η απλή αναλογική σύνθεση Δημοτικού Συμβουλίου, βέβαια, βάζει ψηλά το δείκτη οργανωτικής, διοικητικής και εκτελεστικής επάρκειας του κάθε Δημάρχου και των Αντιδημάρχων.
Οι δημοτικοί άρχοντες απαιτείται να έχουν τις δεξιότητες να συμβάλλουν στην καθημερινότητα του δημότη και, σ’ ένα βαθμό, στην ανάπτυξη του τόπου τους. Για να μπορούν να συνεργάζονται όχι μόνον στην ψήφιση των προτεινόμενων θεμάτων, αλλά κυρίως, στην προετοιμασία διαμόρφωσης των θεμάτων. Έτσι, ώστε, όταν φτάσουν στην συνεδρίαση ψήφισης να δημιουργείται ευρεία πλειοψηφία χωρίς ανταγωνισμούς και επίπεδο που δεν τιμά κανέναν.
Η απλή αναλογική, βάζει ψηλά και τον δείκτη ευθύνης των εκλογέων-δημοτών απέναντι στο σύνολο της τοπικής κοινότητας. Γιατί, αυτός κάνει την επιλογή να στέλνει στο Δημοτικό Συμβούλιο ανθρώπους με ΄φωνή΄ (όχι φωνασκίες) και δημιουργική παρουσία με κεντρικό κριτήριο την ευημερία των δημοτών. Βέβαια, είναι φυσικό κάθε αλλαγή σε κάτι νέο κινητοποιεί επιφυλάξεις αλλά στην πορεία του χρόνου αποδεικνύονται χωρίς περιεχόμενο.
Μιχάλης Σωτηρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου