Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2019

Πώς το γαμμάδιον που ανακάλυψε ο Ε.Σλήμαν έφτασε να είναι σύμβολο των Γερμανών ναζί

Γαμμάδιον ή Τετραγάμμα (σβάστικα). Το Ελληνικό Σύμβολο Παντού στον Κόσμο.

ο αρχαιότερο ελληνικό σύμβολο ο Μαίανδρος αποτελεί σύμβολο Νίκης και Ενότητας, σύμβολο του Άπειρου και της Αιώνιας Ζωής, αλλά και της αέναης πορείας μας μέσα στον κόσμο.

Εμπνευσμένος, κατά την άποψη κάποιων ακαδημαϊκών, από τις πολυάριθμες στροφές του ποταμού Μαιάνδρου, ο οποίος έχει συνολικό μήκος πάνω από 500 χιλιόμετρα, θα αποτελέσει ένα από τα ιστορικότερα σύμβολα του Ελληνικού Κόσμου και θα ονομαστεί και Ελληνικό Κλειδί, καθώς δηλώνει την ελληνική καταγωγή όλων των πραγμάτων που τον φέρουν πάνω τους.

Μπορεί σαν σύμβολο να χρησιμοποιήθηκε κυρίως στην διακόσμηση, ουσιαστικά όμως είναι σφραγίδα Ελληνική, καθώς τα περισσότερα αρχαία ελληνικά αντικείμενα φέρουν το σχέδιο του Μαιάνδρου. Σαν σχήμα δεν θα λείψει ούτε και από την Ακρόπολη.

Μπορεί να είναι γέννημα των προϊστορικών χρόνων, ωστόσο θα αναγεννηθεί και θα πάρει την κύρια, αλλά όχι και μοναδική μορφή του κατά τους Γεωμετρικούς Χρόνους. Σύμβολο όλων των Ελλήνων ο Μαίανδρος, καθώς θα χρησιμοποιηθεί σε αγγεία, ναούς, μνημεία, γλυπτά, αντικείμενα, πολεμικά όπλα και πανοπλίες, ενδύματα σε όλα τα μήκη και πλάτη του Ελληνικού Κόσμου.

Το ίδιο σχήμα υπάρχει και στην περίφημη ασπίδα του Φιλίππου του Β’. Μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εμφανίζεται και στον Βυζαντινό Πολιτισμό. Αποτελεί λοιπόν ο Μαίανδρος ένα από τα κορυφαία Ελληνικά σύμβολα, το οποίο χρησιμοποιήθηκε στις σπουδαιότερες περιόδους της ελληνικής ιστορίας.

Η αίσθηση του άπειρου, του ατελείωτου αφ΄ ενός, αλλά και της ακρίβειας και ολοκλήρωσης αφ΄ ετέρου, χαρακτηρίζουν τον ελληνικό πολιτισμό.

Ήδη από την κλασσική αρχαιότητα ο μαίανδρος εκπροσώπησε την εικαστική έκφραση της πεμπτουσίας της αρχαίας ελληνικής σκέψης – αρμονική ταύτιση των αντιθέτων στον ανώτερο δυνατό βαθμό. Στην αρχαιότητα το σύμβολα αυτό απεικόνιζε την ατελείωτη ροή του χρόνου και το ολοκληρώσιμο των επαναλαμβανόμενων χρονικών κύκλων. Το νερό ως πηγή ζωής και ο αναπόφευκτος μαρασμός, ο θάνατος, που ταυτόχρονα αποτελεί και γέννημα μίας καινούριας αρχής.

Οι αινιγματικές και άγνωστες περιπέτειες της μοίρας και η κίνηση προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, από το σημείο γέννησης και εκκίνησης προς τους ευρείς ορίζοντες του αγνώστου – παραλληλισμός με την πορεία του ελληνισμού σε ολόκληρο τον κόσμο.

Στην μυθική επιλογή του Ηρακλή, μαιάνδριο σχήμα είχε ο δύσκολος δρόμος της Αρετής (σε αντίθεση με της Κακίας, που ήταν ευθεία), με τους μαιάνδρους να συμβολίζουν τις δομημένες δυσκολίες της ζωής, που καλείται να ξεπεράσει οξύνοντας το πνεύμα του ο άνθρωπος για να πλησιάσει το ιδανικό.Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο μαίανδρος αποτελεί ευρύτερα διαδεδομένο σύμβολο, τόσο από γεωγραφικής όσο και από χρονολογικής άποψης, που ανιχνεύεται όπου έχει εμφανιστεί ευρωπαϊκού τύπου Πολιτισμός.

Παρουσιάζεται στην πλειονότητα αρχαίων έργων τέχνης, σε αγγεία, οικοδομήματα, επιγραφές. Ο μαίανδρος (ή αλλιώς Ελληνικό κλειδί) ήταν και είναι το σύμβολο της αιώνιας ζωής και του αέναου περάσματός μας πάνω σε αυτό τον κόσμο. Η σημαντικότερη παρουσία του μαίανδρου είναι αυτή στο γενετικό υλικό (μαίανδρος-σπείρα).

Με το όρο μαίανδρος ή ελληνική κλείδα εννοείται στην αρχιτεκτονική και την αρχαιολογία η ταινιωτή διακόσμηση -σύνθεση ευθειών- που ενώνονται μεταξύ τους σε ορθές γωνίες ή τέμνονται διαγώνια. Το μαιανδρικό μοτίβο, σεδιάφορες παραλλαγές του, χρησιμοποιείτο συχνά κατά την αρχαιότητα για τη διακόσμηση της ζωφόρου των ναών. Παραλλαγή του είναι ο μαίανδρος που χρησιμοποιεί σπειροειδή επαναλαμβανόμενα μοτίβα και η βιτρούβια έλιξ (γλωσσίδα), ένα επαναλαμβανόμενο καμπυλόγραμμο κυματοειδές μοτίβο.

Τα αρχαιότερα μνημεία, πάνω στα οποία κατ’ αρχάς συναντάται αυτό το γραμμικό κόσμημα, είναι πολλοί τάφοι στην Μικρά Ασία και μάλιστα ο λεγόμενος τάφος του Μίδα στη Φρυγία, του οποίου η λίθινη πρόσοψη είναι πλήρως διακοσμημένη από μαιάνδρους.

Επίσης συναντάται πάνω σε αγγεία της γεωμετρικής εποχής, όπου φαίνεται ότι είναι εξέλιξη της συνεχόμενης σπείρας των μυκηναϊκών χρόνων. Χαρακτηριστικά δείγματα αυτού του θέματος κατά την εν λόγω εποχή παρέχουν τα λεγόμενα αγγεία του Διπύλου, που βρίσκονται εκτεθειμένα στο αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας.

Ο μαίανδρος, ο οποίος παρουσιάζεται πάνω σε αυτά τα αγγεία, αρχικά είχε τη μορφή απλής θλαστής γραμμής, της οποίας τα τμήματα διευθύνονται οριζοντίως και καθέτως εναλλάξ. Κατά την ελληνιστική περίοδο αυτός ο τύπος γίνεται πολυπλοκότερος, η θλαστή γραμμή διπλασιάστηκε και πληρώθηκαν τα σχηματιζόμενα τετράγωνα που σχηματίζονταν μεταξύ των γραμμών από στιγμές ή σταυρούς ή άλλα παρεμφερή θέματα. Η χρήση όμως αυτού του γραμμικού σχήματος γίνεται όχι μόνο για την διακόσμηση των αγγείων, αλλά και των ναών και των ενδυμάτων.

Στους ναούς κοσμούνταν από μαίανδρο, συνήθως έγχρωμο, τα επιστύλια, τα ακρωτήρια και τα φατνώματα της οροφής και οι κίονες, στα ενδύματα δε οι παρυφές. Ωραίο παράδειγμα μαιάνδρου πάνω σε ενδύματα παρέχουν οι κόρες της Ακροπόλεως.

Τα αρχαϊκά πώρινα και μαρμάρινα γυναικεία αγάλματα που βρίσκονται στο μουσείο της Ακροπόλεως. Ο πέπλος, τον οποίο φέρουν οι μορφές αυτές, διακοσμούνταν κατά τις παρυφές με άλλα χρωματιστά κοσμήματα (σταυρούς, ρόδακες, άνθη) και με μαιάνδρους.

Το γεωμετρικό αυτό σχήμα διατηρήθηκε και κατά την αλεξανδρινή εποχή και μεταδόθηκε και στην Ιταλία. Χαρακτηριστικό πρώϊμου μαίανδρου παρουσιάζουν πολλά αγγεία που βρέθηκαν στην Villanova, πάνω στα οποία ο μαίανδρος είναι ακόμα απλός και βαρύς, στερούμενος την ωραιότητα που χαρακτηρίζει τον διπλό μαίανδρο (γνωστό σήμερα ως σβάστικα) της ελληνικής τέχνης.

Η χειρώνειος ή μαιάνδριος λαβή

Ένας θνητός που νίκησε μια θεά και την παντρεύτηκε είναι ο βασιλιάς της Φθίας ο Πηλέας. Κάποτε στο φως του φεγγαριού είδε μια πανώρια θεά να χορεύει μαζί με τις κόρες των νερών (Νηριήδες: κατοπινές νεράιδες). Ήταν η θεά Θέτιδα που η προφητεία του Προμηθέα την ανάγκαζε να παντρευτεί θνητό, ώστε να μη γεννηθεί αυτός που θα ανέτρεπε τον παντοδύναμο Δία.

Ο Πηλέας τυρανιόταν απ’ τη θεϊκή ομορφιά, αλλά πως μπορούσε αυτός θνητός ν’ αποκτήσει τη Θέτιδα που ήταν μια θεά; Ρώτησε όμως γι’ αυτό τον σοφότατο Χείρωνα που κατοικούσε ψηλά στο Πήλιο. «Εκείνος τον ορμήνεψε στο ίδιο μέρος σαν τη δει, τη νύχτα να χορεύει, να την αρπάξει όσο γίνεται σφιχτά στην αγκαλιά του». Να μην αφήνει τη λαβή όσο εκείνη κι αν άλλαζε μορφές: «κι ας γίνει φίδι, λιοντάρι ή φωτιά, νερό για να ξεφύγει».

Ο Πηλέας στο πάθος του για τη θεά ξεπέρασε και νίκησε καρτερικά όλες τις θυμωμένες μεταμορφώσεις της, κρατώντας την με μια λαβή σφιχτά στην αγκαλιά του.Το υπέροχο αυτό θέμα απεικονίζεται έξοχα στο εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας 101 του 500 π.Χ, που τώρα βρίσκεται στο μουσείο του Δυτικού Βερολίνου.

Η έξοχη αυτή απεικόνιση παρουσιάζει τον Πηλέα, να αψηφά τα φίδια της θεϊκής μεταμόρφωσης που τον δαγκώνουν παντού, καθώς και το λιοντάρι που ωρύεται γαντζωμένο στην πλάτη του. Ο Πηλέας νικά την πεντάμορφη θεά χρησιμοποιώντας τη “Χειρώνιο λαβή”, τον μαίανδρο, το διάσημο αρχαιοελληνικό σύμβολο. Η χειρώνειος λαβή έμεινε στην ιστορία και χρησιμοποιείται ακόμα στο άθλημα της πάλης για να δέσει ο ένας αντίπαλος τον άλλο.

Τα λεξικά πράγματι επιμένουν στη στερεότυπη άποψη, πως μαίανδρος είναι “το διακοσμητικό σχήμα που υπενθυμίζει τους ελιγμούς του ποταμού της Καρίας Μαίανδρου, όπου πρωτοευρέθη και εκ του οποίου έλαβε το όνομα”.

Μπορεί να πήρε το όνομα απ’ τον ποταμό πλησίον του οποίου πρωτοευρέθη, αλλά είναι ολότελα ανόητο να πιστεύουμε ότι τα απανταχού της γης ελληνοπρεπή αυτά ευρήματα απεικονίζουν με πάθος τις χάρες και τους “ελιγμούς” ενός άγνωστου εν πολλοίς ποταμού.

Απ’ το πλήθος των αρχαιοελληνικών αγγειογραφικών αναπαραστάσεων σαφώς διαφαίνεται ότι η λαβή αυτή, η χειρώνιος λαβή ή χειρώνιο πλέγμα ή όπως αλλιώς κι αν αποκαλείτο η συγκεκριμένη αυτή λαβή στο παρελθόν, αποτελούσε το ιδιαίτερο ίσως και ιεροπρεπές έμβλημα των θεομάχων Ελλήνων ηρώων.

Την “μαιάνδριο λαβή” όπως δικαίως πλέον θα την αποκαλούμε, τη χρησιμοποιεί κατ’ επανάληψη ο κατ’ εξοχήν θεομάχος Ηρακλής, όπως φαίνεται ξεκάθαρα απ’ την αριστουργηματική απεικόνιση της πάλης του Ηρακλή με τον Τρίτωνα σε αγγειογραφία του 550 Π.χ. όπου βλέπουμε τον Τρίτωνα να πασχίζει μάταια ν’ ανοίξει τα κλειδωμένα με την μαιάνδριο λαβή δάχτυλα του ανίκητου ήρωα, μπροστά από το στήθος του.

Την ολοφάνερη σχέση διακοσμητικού μαιάνδρου και μαιάνδριας λαβής μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει στο σύμπλεγμα Πηλέα και Θέτιδας όπου η αξία της εν λόγω λαβής στο κέντρο της παράστασης υπερτονίζεται στεφανωμένη ολόγυρα απ’ τον σχηματοποιημένο πλέον μαιάνδριο συμβολισμό. Επίσης δεν πρέπει να είναι τυχαίο ότι πλήθος αγγειογραφιών που υπαινίσσονται θεϊκή ήττα, στεφανώνονται συχνά από μαίανδρο.

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι δεν είναι καθόλου τυχαία η ευρύτατη διάδοση κατά την αρχαιότητα του παραπάνω μαιανδρικού συμβολισμού. Αποτελούσε ένα διαχρονικό δώρο των μυθολογικών χρόνων, στους κλασικούς και νεότερους χρόνους των μεσογειακών απογόνων του Έλληνα. Μια γραμμική παραγγελία των προγόνων μας, για μάχη ενάντια στο αδύνατο. Μια υπέροχη σχηματική υπενθύμιση ότι στα δύο σου χέρια κρατάς το μυστικό της νίκης κι αν μόνο τα δικά σου δεν επαρκούν, τότε ένωσέ τα με άλλους σ’ ένα αρμονικό αδιάσπαστο σύνολο ελληνοπρεπούς, νικηφόρας, μαιανδρικής αλυσίδας.

Αρχαίο Ελληνικό σύμβολο του Ήλιου, το Γαμμάδιον ή Τετρασκέλιον, Ιερά Τετρακτύς, Σώστικα ή Σωβάστικα, σβάστικα.

Η συνέχεια της ΕΛληνικής Φυλής, η εξάπλωση του ΕΛληνικού γένους ακριβώς όπως οι ακτίνες του Φωτός.

Ήλιος- Σελήνη -Σελλας – ΕΛλάς.

Αποτελεί Ιερό μυστικιστικό σύμβολο, Καλός οιωνός, Ευλογία, Ευδαιμονία, Μακροζωία, Γονιμότητα, Ζωή και Υγεία.

Ακριβώς όπως ο ζωοδότης ήλιος τροφοδοτεί τη Γη.

Συνδέει το παρελθόν με το παρών και το μέλλον. Ολόκληρη η Ελληνική κοσμοθέαση, η θεογονία, η γνώση, η γέννηση, η εξέλιξη, μέχρι το άπειρο και το συμπαντικό.

Η έλλειψη και η υπερβολή, η σύνδεση αντιθέτων, και ίδιων ωστόσο δυνάμεων, που εν-υπάρχουν στη Φύση.

Ο Μαίανδρος είναι Σύνθημα Ηρώων Πολεμιστών. Ιερείς τον φορούν στα ρούχα τους, Πολεμιστές στο αριστερό του μπράτσο.

Ο Μαίανδρος είναι η χειρώνια λαβή, ΧΕΙΡΩΝΙΟ ΠΛΕΓΜΑ, ο δεσμός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, (γιού του Δία), κατά το μύθο, με τους συμπολεμιστές και τους πολίτες όλης της γης.

Είναι το αρχαίο φυλετικό σύμβολο Ινδών, Κελτών, Ινδιάνων, Καυκάσιων, Νορβηγικών φυλλών, Σλάβων, Ινδουιστών, Βουδιστών, Αιγυπτίων.

Είναι η ακατάπαυστη ενέργεια εκπορευόμενη απο τον άνθρωπο προς το θεϊκό στοιχείο. Αλλά και απο τη σπείρα στον άνθρωπο, ΕΛΙΞ, δια την ανέλιξη την Πνευματική και την Υπερβατική.

Ο δεσμός που ενώνει ανθρώπους εξυψώνοντας το πνεύμα, και το νου, την καρδιά και πολλαπλασιάζει το σθένος και τη ρώμη, και που δύναται να νικήσει ακόμα και τους θεούς.

«Σύμβολο ισορροπίας αλλά και ανισορροπίας». Ιδίων και διαφορετικών ροπών και δυνάμεων. Το καλό και το κακό στην ουσία είναι » Εν». Γιν-γιανγκ.

Μαίανδρος λοιπόν, Ιερό- γερό Σύμβολο Διός. Αετός και Αθηνά και Νίκη, και Άρτεμη.

Η Παντοδυναμία των ΕΛλήνων όταν είναι ενωμένοι.

Η ετυμολογία της προέρχεται απο τις λέξεις «ΜΑΙΑ + ΑΝΔΡΑΣ».

Μύηση του Ανθρώπου στα μυστήρια της Ζωής- του Διός (Ζευ).

Αποτελείται απο 9 γράμματα. 9 κύκλους ζωής- ΚΛΕΙΔΙΑ -μαθήματα κατα Πυθαγόρα, φέρει στοιχεία του Ανθέμιου, και του Δελφικού Ε.

ΜΑΙΑΝΔΡΟΣ= Π 3,14 Πύλη στη Μύηση. ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

Μ= ΜΥΗΣΗ

Α = ΑΕΝΑΗ

Ι = ΙΣΧΥΟΣ,
Α= ΑΡΕΤΗΣ
Ν=ΝΟΗΣΗ,
Δ= ΔΥΝΑΜΗ
Ρ=ΡΟΗΣ,
Ο= ΟΥΡΑΝΙΑΣ
Σ= ΣΟΦΙΑΣ

Με το Μαίανδρο ο Πηλέας, ένας κοινός θνητός καταβάλλει τη Θεά Θέτιδα. Ο Ηρακλής καταβάλλει τον Τρίτωνα . Ο Ηρωϊσμός εκφράζεται μέσω του Μαιάνδρου. Ο εμπνευστής Χείρων Κένταυρος, δάσκαλος μεγάλων ηρώων.

Ο Μαίανδρος είναι η φλόγα της νίκης. Είναι στρατηγική και Χαιρετισμός τιμής, Αγώνα και Αυτοθυσίας, Αρετής και Σοφίας.

Ο γνώστης του μαίανδρου, ο μυημένος στρατιώτης, ενώνει τις δυνάμεις του σαν σε αλυσίδα, δημιουργεί ισχυρούς δεσμούς, αναγνωρίζει τον εχθρό, τον μελετάει επιμελώς,

και τον σφίγγει με το ατσαλένιο χέρι του, ενεργοποιώντας την ύλη, τη διάνοια, τη ψυχή, και το πνεύμα.

Τα πάντα μπορούν να νικηθούν χρησιμοποιώντας την ίδια δύναμη του αντιπάλου.

Ο Μαίανδρος δεν είναι εικόνα αλλα ΙΔΕΑ. Η Δύναμη που κινητοποιεί, ενδυναμώνει, εναρμονίζει, συντονίζει και επιστρέφει πάλι στην πηγή απο την οποία προήλθε.

Αυτό εξάλλου είναι ο άνθρωπος, προέρχεται απο μια Ένωση Δια-φορετικών δυνάμεων, και επιστρέφει στην αρχική του συμπαντική ιδιότητα.

Τετρακτύς ή Γαμμάδιον ή Τετραγάμματον

Σύμβολο του Πυθαγόρα

Τετρακτύς Αείγνητος.

Αυτό το «σχήμα» όλο, περιβάλλεται κυκλικά από τον ΑΙΘΕΡΑ ο οποίος είναι το 5ο ρίζωμα ή 5ο σώμα, το «κυκλικό» όπως το ονόμαζαν ή ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ.

Όπως λέει ο όρκος, υπάρχουν τέσσερα «ριζώματα», τα οποία αποτελούν (την ρίζα) την πηγή της Φύσεως.

Αυτά είναι τα 4 στοιχεία από τα οποία, κατά τους Έλληνες, αποτελείται το Σύμπαν, ΠΥΡ, ΑΗΡ, ΩΚΕΑΝΟΣ, ΓΑΙΑ.

Γαίας θεότητες: Εστία, Ήφαιστος.

Ωκεανού θεότητες: Άρης, Αφροδίτη, Ποσειδών & Τετρακτυακή Ισορροπία.

ο αρχαίο σύμβολο «Γαμμάδιον» έχει δαιμονοποιηθεί λόγω των αποτρόπαιων πράξεων του Α.Χίτλερ στο Β” ΠΠ. Ωστόσο πριν από τη χρήση του συμβόλου από τον Χίτλερ αυτό χρησιμοποιούνταν από πολλούς πολιτισμούς ως σύμβολο καλής τύχης.

Στον αρχαίο Ινδικό πολιτισμό, τον βουδισμό, τον τζαϊνισμό η σβάστικα αποτελούσε σύμβολο ευημερίας, για αυτό και εικάζεται ότι είναι ινδικό σύμβολο. Οι πρώτοι ταξιδιώτες προς την Ασία εμπνεόμενοι από τη θετική θέση του συμβόλου σ” αυτούς τους πολιτισμούς άρχισαν να το χρησιμοποιούν και κατά την επιστροφή στις χώρες τους.

Στο βιβλίο «Symbol Beyond Redemption?» του Αμερικανού γραφίστα και συγγραφέα βλέπουμε την ενθουσιώδη αποδοχή που είχε το σύμβολο στα δυτικά αρχιτεκτονικά μοτίβα και τις διαφημίσεις των προϊόντων, όπως τα μπουκάλια της Coca-Cola ή της Carlsberg, μέχρι και οι πρόσκοποι της Αμερικής υιοθέτησαν το σύμβολο.

Ο Αμερικάνικος στρατός χρησιμοποίησε το σύμβολο μέχρι και τον Α” παγκόσμιο πόλεμο μιας και η σβάστικα, ήταν το σύμβολο των μαχητικών αεροπλάνων, αυτή η χρήση σταμάτησε με την άνοδο του Ναζισμού στη Γερμανία.

Πως ξεκίνησε η αρνητική χρήση του συμβόλου;

Η Ναζιστική χρήση της σβάστικας ξεκίνησε τον 19ο αιώνα, όταν οι Γερμανοί μεταφράζοντας ινδικά κείμενα γραμμένα στα Σανσκριτικά, παρατήρησαν ομοιότητες με τη δική τους γλώσσα, συμπεραίνοντας ότι είχαν κοινούς προγόνους. “Έτσι, φαντάστηκαν μια λευκή φυλή πολεμιστών, που έμοιαζαν σε θεούς, και την ονόμασαν Άρια φυλή. Η ιδέα αυτή έθρεψε τα αντισημιτικά συναισθήματα των εθνικιστικών ομάδων που καθιέρωσαν τη σβάστικα σαν σύμβολο που τους συνέδεε με τους αρχαίους Γερμανούς προγόνους τους.

Ο αγκυλωτός σταυρός της Ναζιστικής σημαίας έμελλε να γίνει το πιο μισητό σύμβολο του 20ου αιώνα, λόγω της σύνδεσης του με τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν από το Γ” Ράιχ. «Για τους Εβραίους η σβάστικα είναι σύμβολο φόβου, καταπίεσης και εξόντωσης. Είναι ένα σύμβολο που ποτέ δεν θα μπορέσουμε να αλλάξουμε, αν κάποιος βάλει μια σβάστικα στους τάφους ή τις συναγωγές μας φοβίζει. Όσοι βιώσαμε το ολοκαύτωμα θα θυμόμαστε πως ήταν η σβάστικα στη ζωή μας – ένα σύμβολο κακού «, θα πει ο 93χρονός Φρέντυ Νόλερ, επιζών του Ολοκαυτώματος. Το σύμβολο απαγορεύτηκε στη Γερμανία με το τέλος του πολέμου.

Η καταγωγή του αγκυλωτού σταυρού

Η ειρωνεία είναι ότι η καταγωγή της σβάστικα είναι Ευρωπαϊκή, αρχαιολογικά ευρήματα έχουν δείξει ότι το σύμβολο χρησιμοποιούνταν και από τους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι το αποκαλούσαν Γαμμάδιον ενώ προσφάτως ανακαλύφθηκε και στο ψηφιδωτό της Αμφίολης, τους Κέλτες και τους Αγγλοσάξωνες, μερικά από τα αρχαιότερα ευρήματα έχουν εντοπιστεί στην ανατολική Ευρώπη, από τη Βαλτική μέχρι τα Βαλκάνια. Για παράδειγμα στο μουσείο του Κιέβου, στην Ουκρανία συναντώνται τα αρχαιότερα αντικείμενα, ηλικίας 15.000 ετών, που έχουν πάνω τους σκαλισμένο το σύμβολο της σβάστικα.

Η σβάστικα εμφανίζεται και κατά τη Νεολιθική Εποχή κυρίως στη νοτιοδυτική Ευρώπη, ενώ κατά την Εποχή του Χαλκού εξαπλώθηκε περισσότερο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στις συλλογές των μουσείων συναντώνται πήλινα δοχεία που διακοσμούνται με σβάστικες. Όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στο Κιέβο το 1941, κατά τη διάρκεια του Β” Παγκοσμίου Πολέμου, αφού εξόντωσαν 34.000 Εβραίους,πήραν μαζί τους τα δοχεία θεωρώντας τα αποδεικτικό στοιχείο της Άριας καταγωγής τους, αντίστοιχες συλλογές δοχείων και αγγείων συναντάμε και στα ελληνικά αρχαιολογικά μουσεία. Το σύμβολο υιοθετήθηκε και από τη Ρωσία έως το τέλος του πολέμου, οπότε και εγκαταλείφθηκε λόγω της αρνητικά φορτισμένης σημασίας του.

Μπορεί η σβάστικα να επιστρέψει στους σύγχρονους πολιτισμους;

Υπάρχουν άνθρωποι που ελπίζουν πως λόγω της ιστορίας της η σβάστικα μπορεί να επιστρέψει στον σύγχρονο πολιτισμό, έχοντας την αρχική θετική της σημασία. Ο Πίτερ Μάντσεν ιδιοκτήτης στούντιο τατουάζ στη Κοπενχάγη, υποστηρίζει πως ο αγκυλωτός σταυρός είναι σύμβολο της Νορβηγικής και Σκανδιναβικής μυθολογίας, είναι σύμβολο αγάπης και ότι ο Χίτλερ καταχράστηκε την αρχική σημασία του συμβόλου.

Ο Μάντσεν είναι ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης υπέρ του συμβόλου «Learn to Love the Swastika Day «, που στόχο έχει την ενημέρωση της κοινής γνώμης για το σύμβολο και τη λανθασμένη χρήση του από τις ακροδεξιές φασιστικές οργανώσεις. Ο ίδιος θα λέει χαρακτηριστικά:

«Δεν γνωρίζαμε ότι το σύμβολο είναι τόσο χιλιάδων ετών, αλλά νομίζω είναι ενδιαφέρον να μάθουν οι άνθρωποι ότι η σβάστικα δεν ήταν πάντα σύμβολο του φασισμού».

Το αρχαίο σταυροειδές σύμβολο, το γαμμάδιον, που ο Σλήμαν ανακάλυψε στην Τροία, ήταν διαδεδομένη στον ινδοευρωπαϊκό χώρο ήδη από την αρχαιότητα.

Το πέρασμα του χρόνου ωστόσο, δεν κατάφερε να την απαλλάξει από την αρνητική -εφιαλτική, επί της ουσίας- συμβολικότητα που του έδωσαν οι Γερμανοί ναζί.

Πώς όμως, οικειοποιήθηκαν το ελληνικό σύμβολο; Η ιστορία αρχίζει πολύ πριν από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όταν ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν (1822 - 1890) ταξίδεψε στην Ιθάκη το 1868, στη σκέψη του κυριαρχούσε μία και μόνη σκέψη: Η ανακάλυψη της Τροίας. Ο Σλήμαν ήταν πεπεισμένος ότι η ομηρική «Ιλιάδα» δεν είναι παρά ένας χάρτης που θα του αποκάλυπτε τη θέση αρχαίων πόλεων.

Κάπως έτσι άρχισε τις ανασκαφές για το παλάτι του Οδυσσέα. Στην Ιθάκη έφερε στην επιφάνεια περί τις 20 τεφροδόχους, ένα θυσιαστικό εγχειρίδιο, ένα πήλινο ειδώλιο αρχαίας θεάς και άλλα μικρότερης σημασίας ευρήματα, αλλά όχι το ανάκτορο του Οδυσσέα. Και πάντα προς αναζήτηση της Τροίας, έφυγε για την Τουρκία.

Τα επόμενα χρόνια, ο Γερμανός επιχειρηματίας, ο οποίος έκανε την περιουσία του εμπορευόμενος πρώτες ύλες για την παραγωγή πυρομαχικών, «συμβουλευόταν» τον Όμηρο για τα πάντα, από τα τοπικά έθιμα μέχρι τη θεραπεία ασθενειών.

Συνεχίζοντας τις ανασκαφές που είχε ξεκινήσει ο Βρετανός αρχαιολόγος Frank Calvert στον λόφο Χισαρλίκ στη σημερινή βορειοδυτική Τουρκία, ο 49χρονος τότε Σλήμαν βρήκε μεταξύ άλλων, αυτό που νόμιζε ότι ήταν ο «Θησαυρός του Πριάμου», τον οποίο έστειλε αμέσως στη Γερμανία. Στην πραγματικότητα τα ευρήματα ήταν προγενέστερα του πολιτισμού της Τροίας κατά 1250 χρόνια.

Όμως, κατά τις ανασκαφές ο Σλήμαν βρήκε και κάτι άλλο: Τη σβάστικα. Το σύμβολο που έμελε να διαμορφώσει τη νεότερη παγκόσμια ιστορία. Για την ακρίβεια, βρήκε τουλάχιστον 1.800 παραλλαγές του ίδιου συμβόλου.

Το αρχαίο σταυροειδές σύμβολο που ο Σλήμαν ανακάλυψε στην Τροία, ήταν διαδεδομένο στον Ινδοευρωπαϊκό χώρο ήδη από την αρχαιότητα.Όπως γράφει το smithsonianmag.com, καθώς τα κατορθώματα του γίνονταν διάσημα, οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις αποκτούσαν και μια άλλη, επιπλέον διάσταση: Έγιναν αφήγημα εθνικής ταυτότητας, που σταδιακά συνδέθηκε με το κύμα εθνικισμού που κατακυρίευσε τη Γερμανία.

«Τα ευρήματα που αποκάλυψε ο Σλήμαν στην Τροία αποκτούν για εμάς διπλό ενδιαφέρον», έγραφε ο Βρετανός γλωσσολόγος Archibald Sayce το 1896. «Μας πηγαίνουν πίσω στη φυλή των Αρίων, στο τέλος της Εποχής του Λίθου».

Αρχικά, ο όρος «Aryan» χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να οριοθετήσει την ινδοευρωπαϊκή γλωσσική ομάδα, όχι ως φυλετική ταξινόμηση. Οι μελετητές της γλωσσολογίας που έκανε τότε τα πρώτα της βήματα, παρατήρησαν ομοιότητες μεταξύ της γερμανικής, της ρωμαϊκής και των σανσκριτικών.

Το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την ευγονική και τη «φυλετική υγιεινή» ωστόσο, οδήγησε στη διαστροφή του λόγου, άρα και του όρου «Aryan», ο οποίος χρησιμοποιήθηκε από ένα σημείο και μετά για να περιγράψει τη διαδρομή μιας υποτίθεται αρχαίας, κυρίαρχης, καθαρής φυλετικά ταυτότητας απευθείας μέχρι τη σύγχρονη Γερμανία.

Όπως έγραφε η Washington Post σε ένα δημοσίευμα για την άνοδο του ναζισμού αρκετά χρόνια πριν από την έναρξη του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, «[Aryanism]… επρόκειτο για μια διαμάχη μελετητών πάνω στην ύπαρξη μιας αγνής και αμόλυντης Αρίας φυλής σε κάποιο στάδιο της ιστορίας».

Τον 19ο αιώνα ο Γάλλος αριστοκράτης Arthur de Gobineau -και άλλοι- συνέδεσαν τους μυθικούς Άριους με τους Γερμανούς, οι οποίοι ήταν οι ανώτεροι απόγονοι των πρώιμων ανθρώπων, προορισμένοι τώρα να οδηγήσουν τον κόσμο στην πρόοδο μέσω της κατάκτησης των γειτόνων τους.

Ξαφνικά, τα αρχαιολογικά ευρήματα του Σλήμαν στην Τουρκία, απέκτησαν ένα βαθύτερο, ιδεολογικό περιεχόμενο.

Για τους εθνικιστές, το «καθαρό σύμβολο των Αρίων» που αποκαλύφθηκε από τον Σλήμαν δεν ήταν πια ένα αρχαιολογικό μυστήριο, αλλά ένα τεκμήριο της ανωτερότητας τους.

Οι γερμανικές εθνικιστικές ομάδες όπως το Reichshammerbund (μια αντισημιτική ομάδα του 1912) και οι Βαυαροί Freikorps (παραστρατιωτικοί που ήθελαν να ανατρέψουν τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης) χρησιμοποίησαν τη σβάστικα ως σύμβολο της «πρόσφατα ανακαλυφθείσας» ταυτότητάς τους ως κυρίαρχη φυλή. Λίγη σημασία είχε ότι παραδοσιακά σήμαινε καλή τύχη ή ότι βρισκόταν παντού, από μνημεία αφιερωμένα στην ελληνική θεά Άρτεμη μέχρι παραστάσεις του Βράχμα και του Βούδα και σε τοποθεσίες ιθαγενών Αμερικανών ή, ότι ουδείς ήταν στην πραγματικότητα βέβαιος για την προέλευσή του.

«Όταν ο Σλήμαν ανακάλυψε μοτίβα που έμοιαζαν με σβάστικα σε θραύσματα κεραμικής στην Τροία, θεωρήθηκε απόδειξη φυλετικής συνέχειας, μία απόδειξη ότι οι κάτοικοι του τόπου εκείνου ήταν ανέκαθεν Άριοι», γράφει ο ανθρωπολόγος Gwendolyn Leick. «Η σύνδεση σβάστικας και ινδοευρωπαϊκής προέλευσης ήταν αδύνατο να απορριφθεί. Επέτρεψε την προβολή εθνικιστικών μηνυμάτων και συσχετισμών σε ένα παγκόσμιο σύμβολο, το οποίο ως εκ τούτου χρησίμευσε ως το διακριτικό όριο μεταξύ της μη-αρίας ή μάλλον της μη γερμανικής και της γερμανικής ταυτότητας ».

Καθώς η σβάστικα συνυφαινόταν όλο και περισσότερο με τον γερμανικό εθνικισμό, η επιρροή του Αδόλφου Χίτλερ μεγάλωνε, οπότε και υιοθέτησε τον αγκυλωτό σταυρό ως σύμβολο του ναζιστικού κόμματος το 1920.

«Τον προσέλκυσε επειδή χρησιμοποιούνταν ήδη από άλλες εθνικιστικές ομάδες» λέει ο Steven Heller, συγγραφέας των βιβλίων «Τhe Swastika: Symbol Beyond Redemption?» και «Iron Fists: Branding the 20th-Century Totalitarian State». «Νομίζω επίσης, ότι κατάλαβε ενστικτωδώς ότι έπρεπε να υπάρχει ένα σύμβολο τόσο ισχυρό όσο το σφυρί και το δρεπάνι, που ήταν ο μεγάλος εχθρός του».

Για να εδραιώσει περαιτέρω τη σβάστικα ως σύμβολο της ναζιστικής εξουσίας, ο Γκέμπελες, (υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ) εξέδωσε διάταγμα στις 19 Μαΐου 1933 με το οποίο απαγόρευσε τη μη εξουσιοδοτημένη εμπορική χρήση του αγκυλωτού σταυρού.

Η σβάστικα συνδέθηκε επίσης με την προπαγανδιστική ταινία της Λένι Ρίφενσταλ «Triumph of the Will», γράφει ο ιστορικός Malcolm Quinn.

«Όταν ο Χίτλερ απουσιάζει... τη θέση του παίρνει η σβάστικα, η οποία, όπως και η εικόνα του Φύρερ, συμβολίζει το σημείο μετάβασης στη νέα προσωπική και εθνική ταυτότητα». Η συνέχεια είναι γνωστή - η σβάστικα μπήκε παντού, πάνω σε στολές, σημαίες και βέβαια, κυριάρχησε στις ναζιστικές συγκεντρώσεις και παρελάσεις.

Σβάστικα

[22/08/2014 - 14:20]

Το Γαμμάδιον ή η σβάστιξ.

Στις συνειδήσεις όλου του πλανήτη είναι συνδεδεμένο με την ναζιστική Γερμανία και με εκατόμβες νεκρών.

Το σύμβολο που μισήθηκε από τους εβραίους και όχι μόνο,

λόγο της απάνθρωπης γενοκτονίας των λαών

και των εγκλημάτων της φασιστικής Γερμανίας,

το σύμβολο που

Γαμμάδιον ή Τετραγάμμα (σβάστικα). Το Ελληνικό Σύμβολο Παντού στον Κόσμο (φώτο)

μόνον στο άκουσμα της λέξης σβάστικα,

ξυπνά στην ανθρωπότητα μνήμες μαύρες,

συνδεδεμένες με τον φασισμό και τον Χίτλερ του 1940…

Και όμως ….

ΡΩΣΙΑ.

ΡΟΥΒΛΙ 1917

ΡΟΥΒΛΙ 1918

Στα Ρωσικά το όνομα σβάστικα – «Коловрат», “Kolovrat”, δηλαδή “Ηλιοστάσιο”. Το Kolovrat συμβόλιζε τη νίκη του φωτός (ήλιος) πάνω από το σκοτάδι, τη ζωή – πέρα από το θάνατο …

Σβάστικα στην άμφια του διακόνου (XVI αι.). Μουσείο της Μονή Νοβοντέβιτσι.

Ρωσικό κέντημα

ΡΩΣΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ 1918