το Κατά Ιωάννη Πόνημα, της Παρασκευής 16 Αυγούστου 2019

 Φίλες και φίλοι, αναγνώστες του Κατά Ιωάννη Πονήματος, Παρασκευή σήμερα, 16 Αυγούστου 2019 φτάσαμε στην 228η ημέρα του έτους Ανατολή Ήλιου: 06:39 Δύση Ήλιου: 20:18 Σελήνη 16 ημερών

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

†  Ανάμνησις της εισόδου της αχειροτεύκτου Μορφής του Κυρίου Ιησού Χριστού του Αγίου Μανδηλίου, εκ της Εδεσσηνών πόλεως εις ταύτην την θεοφύλακτον και βασιλίδα των πόλεων ανακομισθείσης.

†  Γερασίμου του Νέου ασκητού, πατρός και προστάτου νήσου Κεφαλληνίας.

†  Σταματίου μάρτυρος.

†  Μαρτύρων Αλκιβιάδου και Διομήδους.

†  Νεομαρτύρων Δημητρίου οσίου, του εκ Σαμαρίνης, Νικόδημου του εκ Μετεώρων, Αποστόλου του εν Πηλίω.

†  Των εν Μεγάροις αναιρεθέντων Μαρτύρων: Σεραφείμ, Δωροθέου, Ιακώβου, Βασιλείου, Δημητρίου και Σαράντη.

†  Μακαρίου αρχιεπισκόπου και Τιμοθέου επισκόπου Ευρίπου, κτίτορος της ιεράς Μονής Πεντέλης.

Καθολική Εκκλησία

†  Αγίου Στεφάνου της Ουγγαρίας.

†  Αγίου Ρόκκου, προστάτη των ανθρωπων από τις μολυσματικές νόσους.

Γιορτάζουν:  Αλκιβιάδης, Διομήδης, Σταμάτιος, Σταματίνα, Σταματία.

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

Στο Κιότο ανάβουν μεγάλες φωτιές στα βουνά που περιβάλλουν την παλιά αυτοκρατορική πρωτεύουσα της Ιαπωνίας, για να κατευοδώσουν τις ψυχές των πεθαμένων συγγενών τους, που είχαν επισκεφθεί τον πάνω κόσμο επ’ ευκαιρία του Obon (15/8) και τώρα επιστρέφουν στο βασίλειο των πνευμάτων (Gozan no Okuribi).

Φεστιβάλ Σοκολάτας στη γαλλική όλη Παλού ντε Σερντάν, με ιστορία 300 ετών (Xicolatada).

Εθνική Ημέρα για το Ρούμι στις ΗΠΑ.

Η παροιμία της μέρας

 "στης ακρίβειας τον καιρό, επαντρεύτηκα κι εγώ."

Έλβις Πρίσλεϊ 1935 – 1977

Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός· εμβληματική προσωπικότητα του ροκ-εντ-ρολ, γνωστός και ως «Ο Βασιλιάς» (The King). Με την επιβλητική του φωνή, αλλά και με τη χαρισματική σκηνική του παρουσία με τον έντονα σεξουαλικό χαρακτήρα της, πυροδότησε την επανάσταση που προκάλεσε αυτή η μουσική.

Ο Έλβις Ααρών Πρίσλεϊ (Elvis Aaron Presley) γεννήθηκε στο Τιούπελο της πολιτείας Μισισίπι στις 8 Ιανουαρίου 1935 και μεγάλωσε με ακούσματα της μουσικής γκόσπελ. Το 1948 η οικογένειά του μετοίκησε στο Μέμφις του Τενεσί, όπου το νεαρό παιδί ήλθε σε επαφή με τα μπλουζ και την τζαζ.

Είχε μόλις τελειώσει το γυμνάσιο, όταν η φωνή του εντυπωσίασε τον Σαμ Φίλιπς, παραγωγό και ιδιοκτήτη της δισκογραφικής εταιρείας Sun, που αναζητούσε ένα λευκό με φωνή μαύρου. Ο Φίλιπς τον ενθάρρυνε να προχωρήσει στην ηχογράφηση των τραγουδιών «That’s All Right Mamma», αφιερωμένο στα γενέθλια της μητέρας του, και «Blue Moon Of Kentucky», τον Ιούλιο του 1954. Τα πέντε τραγούδια που ηχογράφησε για λογαριασμό της Sun γνώρισαν, τοπικά, μεγάλη επιτυχία και τον επόμενο χρόνο ο Φίλιπς πούλησε το συμβόλαιό του με τον Πρίσλεϊ στην RCA Victor.

Η καριέρα του απογειώθηκε με το τραγούδι «I Forgot To Remember To Forget» (το τελευταίο σινγκλ του για τη Sun και ταυτόχρονα το πρώτο για την RCA), το οποίο ανέβηκε στο νούμερο 1 του πίνακα επιτυχιών της κάντρι μουσικής, ενώ το «Heartbreak Hotel», μία υποβλητική μπαλάντα, έμεινε στην κορυφή για οκτώ εβδομάδες.

Σύντομα, ο Έλβις έγινε ο βασιλιάς του ροκ-εντ-ρολ και το ίνδαλμα της αμερικανικής νεολαίας. Οι πρωτοφανείς για την εποχή ρυθμοί του, το ύφος του, το χτένισμά του, ο αισθησιασμός των κινήσεων του (τον ονόμασαν Elvis the Pelvis για τον τρόπο που κινούσε τους γοφούς του - λογοπαίγνιο, εξαιτίας της ομοιότητας τού ονόματός του Elvis με την αγγλική λέξη pelvis, που δηλώνει τη λεκάνη του ανθρώπινου σώματος) αποτελούσαν πρόκληση για τα συντηρητικά μεσοαστικά στρώματα, αλλά ενθουσίαζαν τη νεολαία και προκαλούσαν υστερικές αντιδράσεις, ιδιαίτερα στα νεαρά κορίτσια. Κάθε εμφάνισή του σε συναυλία ή στην τηλεόραση προκαλούσε σκάνδαλο.

Ακολούθησαν μεγάλες επιτυχίες , όπως τα τραγούδια «Don’t Be Cruel», «Hound Dog», «Love Me Tender», «All Shook Up» και «Jailhouse Rock». Το 1956 γύρισε την πρώτη από τις 33 συνολικά ταινίες του, με τίτλο «Love me Tender». Η καριέρα του διακόπηκε για δύο χρόνια (1956-1960), προκειμένου να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία στη Γερμανία. Εκεί γνωρίστηκε και με την Πρισίλα Βάγκνερ (γ. 1945), τη μέλλουσα γυναίκα του, με την οποία απέκτησε μία κόρη, τη Λίζα Μαρί (γ. 1968).

Μετά την απόλυσή του από τον στρατό αφοσιώθηκε στη δισκογραφία και τον κινηματογράφο έως το 1968, οπότε εμφανίστηκε σε μία σειρά συναυλιών στο Λας Βέγκας και επανήλθε στην τηλεόραση. Είχε πια αλλάξει εντελώς στυλ, τραγουδούσε με ύφος καλού παιδιού γλυκανάλατες μπαλάντες κι έγινε ο αγαπημένος τραγουδιστής των μεσοαστικών στρωμάτων. Το κοινό του εξακολουθούσε να διευρύνεται αν και το αποτελούσαν πλέον μεγαλύτερες ηλικίες.

Ο Έλβις με τον καιρό άρχισε να καταρρέει από τα προσωπικά του προβλήματα, το άγχος της ηλικίας και την εξάρτησή του από τα ναρκωτικά. Ο ξαφνικός θάνατός του στις 16 Αυγούστου 1977 στην Graceland, το ανάκτορό του στο Μέμφις, αποδόθηκε σε φυσικά αίτια. Προτού αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο πρόλαβε να ηχογραφήσει κάποια ώριμα και ποιοτικά τραγούδια, όπως τα «In The Ghetto», «Suspicious Minds» και «Kentucky Rain».

Γύρω από το όνομά του αναπτύχθηκε μια επικερδής βιομηχανία εμπορικών προϊόντων, η οποία εξακολούθησε να είναι προσοδοφόρα ακόμη και μετά το θάνατό του. Θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους τραγουδιστές του 20ου αιώνα και σίγουρα ο πιο εμπορικός τραγουδιστής όλων των εποχών, με πωλήσεις που ξεπερνούν τα 600 εκατομμύρια δίσκους. Το σπίτι του στο Μέμφις εξακολουθεί να είναι τόπος προσκυνήματος για εκατομμύρια θαυμαστών του απ’ όλο τον κόσμο, ενώ το φαινόμενο Πρίσλεϊ εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο μελέτης.

Σπύρος Σκούρας 1893 – 1971

Ο Σπύρος Σκούρας με την παρουσία και το έργο του σημάδεψε την κινηματογραφική βιομηχανία των ΗΠΑ. Ξεκίνησε φτωχόπαιδο από την Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα και με σκληρή δουλειά και διορατικό πνεύμα αναδείχθηκε σε μεγαλοπαράγοντα του Χόλιγουντ.

Ο Σπύρος Σκούρας γεννήθηκε 28 Μαρτίου 1893 στο Σκουροχώρι Ηλείας και ήταν ένα από δέκα παιδιά του βοσκού Παναγιώτη Σκούρα. Μαζί με δύο από τα αδέλφια του μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1910 και εγκαταστάθηκε στο Σεντ Λούις (τον Άγιο Λουδοβίκο των παλαιοτέρων) της πολιτείας Μιζούρι, που ήταν εκείνα τα χρόνια η τέταρτη σε πληθυσμό πόλη των ΗΠΑ.

Εργάστηκε αρχικά με τα αδέλφια του στον τομέα της εστίασης και με τις οικονομίες που συγκέντρωσαν αγόρασαν ένα κινηματογράφο στο Σεντ Λούις τον οποίον ονόμασαν «Ολύμπια». Μέσα σε λίγα χρόνια είχαν υπό τον έλεγχό τους όλους τους κινηματογράφους της αμερικανικής μεγαλούπολης. To 1920 παντρεύτηκε την ιταλοαμερικανίδα Σαρούλα Μπρουίλια, με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά (τρία κορίτσι και δύο αγόρια).

Προς τα τέλη τής δεκαετίας του '20, τα τρία αδέλφια πούλησαν τα δικαιώματά τους στην εταιρεία Warner Bros και ο Σπύρος Σκούρας ανέλαβε την διεύθυνση ολόκληρου του δικτύου διανομής ταινιών της εταιρείας. Το 1932, μεταπήδησε στην κλυδωνιζόμενη Fox σώζοντάς την από την πτώχευση και το 1935 συνέβαλε στην συγχώνευση της με την 20th Century.

To 1942, ο Σκούρας έγινε πρόεδρος της 20th Century Fox και με την βοήθεια τού μεγαλοπαραγωγού Ντάριλ Ζανούκ κατάφερε, στην δεκαετία που ακολούθησε το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, να μετατρέψει την εταιρεία σε μιαν από τις πιο σημαντικές τού αμερικανικού κινηματογράφου. Το 1953, λάνσαρε το σύστημα προβολής ευρείας οθόνης, γνωστό ως Cinemascope, σε μια προσπάθειά του να ανταγωνιστεί την τηλεόραση που είχε αρχίσει να «κλέβει» θεατές από τον κινηματογράφο. Η επιτυχία του αυτή τού χάρισε κύρος και αίγλη στο Χόλιγουντ.

Ο Σπύρος Σκούρας επέβλεψε προσωπικά την παραγωγή κλασικών ταινιών του Χόλιγουντ, όπως «Φλογισμένα Χείλη» («Don't Bother to Knock», 1952), «Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθιές» («Gentlemen Prefer Blondes», 1953), «Ο Χιτών» («The Robe», 1953), «Εφτά χρόνια φαγούρα» («The Seven Year Itch»»,1955), «Ο Βασιλιάς κι Εγώ» («The King and I», 1956) και «Ο κόσμος είναι δικός μου» («The Hustler»,1961). Δική του επιλογή ήταν η υπογραφή συμβολαίου με ένα νεαρό μοντέλο ονόματι Νόρμα Τζιν Μπέικερ, που ως Μέριλιν Μονρόε θα γράψει την δική της ξεχωριστή ιστορία στον κινηματογράφο και θα αναχθεί στο απόλυτο σύμβολο του σεξ. Η Μονρόε που δεν είχε γνωρίσει ποτέ τον πατέρας της θα τον αποκαλεί με σεβασμό «Μπαμπά Σκούρα».

Τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η εταιρεία στην δεκαετία του '60 και το φιάσκο τής παραγωγής της ταινίας «Κλεοπάτρα» («Cleopatra», 1963), που στοίχισε στην εταιρεία 30 εκατομμύρια δολάρια καταλογίστηκαν στον Σκούρα, με αποτέλεσμα να παραιτηθεί τελικά το 1962. Τα επόμενα χρόνια ο Σκούρας ασχολήθηκε με την ναυτιλία και έχτισε ένα σεβαστό εμπορικό στόλο μέσα από την εταιρεία του Prudential Lines.

Ο Σκούρας δεν ξέχασε την πρώτη του πατρίδα και τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου ηγήθηκε της αποστολής οικονομικής βοήθειας της ελληνοαμερικανικής κοινότητας μέσω του «Greek War Relief Association».

Παρότι χρόνια στην Αμερική ο Σκούρας μιλούσε αγγλικά με ελληνική προφορά. Ο γνωστός κωμικός Μπομπ Χοπ αστειευόμενος μαζί του τού είπε κάποτε: «Σπύρο είσαι 20 χρόνια εδώ,αλλά ακούγεσαι σαν να πρόκειται να έλθεις την επόμενη εβδομάδα»

Ο Σπύρος Σκούρας πέθανε στη πόλη Μαμαρόνεκ της πολιτείας της Νέας Υόρκης στις 16 Αυγούστου 1971, σε ηλικία 78 ετών.

Τόμας Έντουαρντ Λόρενς 1888 – 1935

Άγγλος στρατιωτικός, αρχαιολόγος και συγγραφέας. Πολλοί Άραβες τον θεωρούν λαϊκό ήρωα για τους αγώνες του υπέρ της απελευθέρωσης των Αράβων από τον οθωμανικό και τον ευρωπαϊκό ζυγό. Αλλά και πολλοί Βρετανοί τον συγκαταλέγουν μεταξύ των μεγαλύτερων ηρώων της χώρας τους.

Ο Τόμας Έντουαρντ Λόρενς (Thomas Edward Lawrence) -γνωστότερος ως Λόρενς της Αραβίας - γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου 1888 στο Τρίμεντοκ της βόρειας Ουαλίας. Από παιδί, ακόμα, τον είχε «κερδίσει» η αρχαιολογία. Αποφοίτησε αριστούχος από το Jesus College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στη μεσαιωνική αγγειοπλαστική, τις οποίες όμως εγκατέλειψε όταν του προτάθηκε να εργαστεί σε κάποιες βρετανικές αρχαιολογικές ανασκαφές στη Μέση Ανατολή. Εκεί ήρθε σε επαφή με τους Άραβες, την κουλτούρα και τη γλώσσα τους, συλλέγοντας εμπειρίες που αργότερα αποδείχθηκαν ανεκτίμητες.

Όταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914, ο Λόρενς στρατολογήθηκε ως στρατιωτικός σύνδεσμος μεταξύ των βρετανικών και των αραβικών δυνάμεων στο Κάιρο. Δύο χρόνια αργότερα, οι Άραβες επαναστάτησαν ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κι ο Λόρενς στάλθηκε στη Μέκκα. Η αποστολή του ήταν να κατασκοπεύσει τον άτακτο στρατό των διαφόρων αραβικών φυλών, αλλά γοητεύτηκε από το πνεύμα της ερήμου, ένωσε τους Άραβες σε τακτικό στρατό και τους οδήγησε σε νικηφόρες μάχες εναντίον των Τούρκων. Τις εμπειρίες του από την Αραβική Επανάσταση τις κατέγραψε στα κλασσικά βιβλία του «Επτά στύλοι της σοφίας: Ένας θρίαμβος» (εκδόσεις Εστία) και «Ανταρτοπόλεμος στην έρημο» (εκδόσεις Άγρα).

Μετά τον πόλεμο, εργάσθηκε στο βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών και το 1919 συμμετείχε στη Διάσκεψη των Παρισίων για την ειρήνη, όπου υποστήριξε ενθέρμως την ιδέα της αραβικής ανεξαρτησίας. Παρά τις προσπάθειές του, όμως, η Συρία, η Παλαιστίνη και το Ιράκ παρέμειναν κάτω από την κυριαρχία της Γαλλίας και της Βρετανίας.

Το 1921 διορίστηκε σύμβουλος του Γουίστον Τσόρτσιλ στο Υπουργείο Αποικιών, θέση από την οποία παραιτήθηκε ένα χρόνο αργότερα για να καταταγεί στη βρετανική πολεμική αεροπορία. Προκειμένου να διατηρήσει την ανωνυμία του, χρησιμοποίησε ψεύτικο όνομα (Τόμας Έντουαρντ Ρος), κάτι που ανακάλυψαν οι εφημερίδες και αποπέμφθηκε. Κατάφερε να επανέλθει, με τη βοήθεια ενός υψηλόβαθμου φίλου του, τον Αύγουστο του 1925, με το όνομα Τόμας Έντουαρντ Σόου.

Από τη RAF αποχώρησε το Μάρτιο του 1935 και αποσύρθηκε στο αγρόκτημά του στο Ντόρσετ της Αγγλίας. Δύο μήνες αργότερα είχε ένα ατύχημα με τη μοτοσικλέτα του και υπέστη βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Πέθανε στις 19 Μαΐου 1935.

Μιχαήλ Σακελλαρίου 1912 – 2014

Διακεκριμένος έλληνας ιστορικός· μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στο κλάδο της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας από το 1983 και Πρόεδρος αυτής το 1992.

Ο Μιχαήλ Σακελλαρίου γεννήθηκε στην Πάτρα στις 14 Φεβρουαρίου 1912. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Σορβόννη και το Κολέγιο της Γαλλίας. Το 1939 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το 1956 διδάκτωρ των Γραμμάτων (Docteur es Lettres) στη Γαλλία.

Δίδαξε στην ιδιωτική εκπαίδευση, εργάσθηκε ως ερευνητής στο Επιστημονικό Ίδρυμα Ερευνών της Γαλλίας (CNRS, 1951-1957) και ως διευθυντής Eρευνών στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (1954-1957). Το 1959 εξελέγη τακτικός καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, θέση από την οποία απομακρύνθηκε το 1967 από τη Δικτατορία και στην οποία επανήλθε το 1974 με τη Μεταπολίτευση. Από το 1970 έως το 1975 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Λυών.

Διετέλεσε κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής (1965-1966), αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Κρατικού θεάτρου Βορείου Ελλάδος (1964-1967), πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαίων Σπουδών της Λυών (Association Lyonnaise d' Etudes Anciennes) το 1974, πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ιστορικών Επιστημών (1978-1985), μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Ιστορικών Επιστημών (1978-1985), ιδρυτής και διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητος στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (1979-1992), μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (1992-1995), πρόεδρος του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού (1993-1995) και εκ των συνδιευθυντών του δεύτερου τόμου της Ιστορίας της Ανθρωπότητας της UNESCO. Διετέλεσε πρόεδρος του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, μέλος της Ακαδημίας της Ρώμης (Accademia dei Lincei) και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας της Νάπολι (Accademia Pontaniana) και της Ακαδημίας Επιγραφών και Υψηλής Λογοτεχνίας (Academie des Incriptions et Belles Lettres) του Παρισιού.

Οι μελέτες του επικεντρώθηκαν στην αρχαία και νεώτερη ελληνική ιστορία.  Δημοσίευσε άρθρα σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και σε συλλογικά έργα, παρουσίασε ανακοινώσεις σε ξένες Ακαδημίες και συνεργάστηκε για πολλά εκτενή κεφάλαια στην πολύτομη «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» της Εκδοτικής Αθηνών.

Ορισμένα από τα κυριότερα  έργα του:

• Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν τουρκοκρατίαν (1715-1821), βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.
• Η Αθηναϊκή Δημοκρατία.
• Η απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο.
• Ένας συνταγματικός δημοκράτης ηγέτης κατά την Επανάσταση του ‘21: Ο Γ. Λογοθέτης Λυκούργος της Σάμου 1772-1850.
• Φοιτητικές και μεταφοιτητικές εμπειρίες 1928-1944.
• Πόλις: Ένας τύπος αρχαίου ελληνικού κράτους.

Τιμήθηκε με πλήθος διακρίσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Άρχων Μέγας Ιερομνήμων της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, Παράσημο του Αγίου Μάρκου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Παράσημο της Ιταλικής Δημοκρατίας, Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (Γαλλία), Επίτιμος Δημότης Πατρών και Γαστούνης και Ευεργέτης της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο Μιχαήλ Σακελλαρίου πέθανε στην Αθήνα στις 16 Αυγούστου 2014, σε ηλικία 102 ετών

Κουβανική Εισαγωγή

Συμφωνικό έργο του σπουδαίου Αμερικανού συνθέτη Τζορτζ Γκέρσουιν (1898-1937). Εντάσσεται στην κατηγορία της συμφωνικής εισαγωγής ή του συμφωνικού ποιήματος για ορχήστρα. Ο τίτλος του στα αγγλικά είναι Cuban Overture.

Το Φεβρουάριο του 1932, ο τριαντατετράχρονος Τζορτζ Γκέρσουϊν πέρασε δύο εβδομάδες ξένοιαστων διακοπών στην Αβάνα της Κούβας. Οι αναμνήσεις του εκφράστηκαν με νότες, όταν στις αρχές Αυγούστου του ίδιου χρόνου ολοκλήρωσε ένα δεκάλεπτο συμφωνικό έργο, πλημμυρισμένο από τους ρυθμούς της Κούβας και της Καραϊβικής γενικότερα.

Ο αρχικός του τίτλος του έργου ήταν Ρούμπα (Rumba) και το βασικό του θέμα προερχόταν από μια μεγάλη επιτυχία της εποχής, το τραγούδι Échale Salsita, του κουβανού συνθέτη Ιγκνάσιο Πινιέρο (1888-1969), με τον οποίο είχε συναντηθεί ο Γκέρσουϊν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του και είχαν ανταλλάξει απόψεις περί μουσικής.

Η πρεμιέρα της Κουβανικής Εισαγωγής δόθηκε με μεγάλη επιτυχία στις 16 Αυγούστου 1932 στο Στάδιο Λιούισον της Νέας Υόρκης, σε μια μεγάλη συναυλία με έργα του. Τέτοια ήταν η δημοτικότητα του συνθέτη εκείνη την εποχή, που 18.000 φιλόμουσοι γέμισαν ασφυκτικά τον χώρο της συναυλίας, ενώ άλλες 5.000 μάταια αναζητούσαν το «μαγικό χαρτάκι». «Ήταν η πιο συναρπαστική νύχτα της ζωής μου» έγραψε αργότερα ο Γκέρσουιν.

Εμπενίζερ Κομπ Μόρλεϊ 1831 – 1924

Ο άγγλος δικηγόρος και λάτρης του αθλητισμού Εμπενίζερ Κομπ Μόρλεϊ υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του ποδοσφαίρου και ο άνθρωπος που έθεσε τους πρώτους κανόνες του δημοφιλέστερου σήμερα αθλήματος.

Γεννήθηκε στην πόλη Χαλ στις 16 Αυγούστου 1831 και έζησε στην πόλη αυτή της ανατολικής Αγγλίας έως τα 22 χρόνια του. Το 1858 έχοντας εγκατασταθεί στο Λονδίνο για σπουδές δημιούργησε την ποδοσφαιρική ομάδα Barnes Club, η οποία αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αγγλίας.

Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αγγλίας (The Football Association) ιδρύθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1863 με την καθοριστική συμβολή του Μόρλεϊ σε μια ιστορική συνάντηση οκτώ παραγόντων στην «Ταβέρνα των Μασόνων» στο Λονδίνο. Διετέλεσε πρώτος γενικός γραμματέας της νεοσύστατης ομοσπονδίας (1863-1866), με κύρια αποστολή την σύνταξη των κανόνων του αθλήματος και ο πρώτος πρόεδρός της (1867-1874).

Στις 19 Δεκεμβρίου 1863 αγωνίστηκε με την ομάδα του εναντίον της γειτονικής Ρίτσμοντ στον πρώτο ποδοσφαιρικό αγώνα με τους νέους κανόνες που ο ίδιος είχε συντάξει. Ο αγώνας έληξε ισόπαλος άνευ τερμάτων. Ο Μόρλεϊ σκόραρε στον πρώτο αγώνα μεταξύ των αντιπροσωπευτικών ομάδων Λονδίνου και Σέφιλντ στις 31 Μαρτίου 1866.

Εκτός από το ποδόσφαιρο ο Μόρλεϊ ήταν λάτρης της κωπηλασίας και ίδρυσε ένα σύλλογο στο Μπαρνς, μιας συνοικίας του νοτιοδυτικού Λονδίνου που βρίσκεται στις όχθες του Τάμεση. Εργάστηκε ως δικηγόρος, διετέλεσε ειρηνοδίκης και υπηρέτησε το Μπαρνς από την θέση του δημοτικού συμβούλου. Ήταν παντρεμένος με την Φράνσις Μπίvτγκουντ και δεν είχε παιδιά.

Ο Εμπενίζερ Μόρλεϊ πέθανε σε βαθύ γήρας , στις 20 Νοεμβρίου 1924, στο Λονδίνο

Νταϊάνα Γουίν Τζόουνς 1934 – 2011

Αγγλίδα συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας. Η Νταϊάνα Γουίν Τζόουνς (Diana Wynne Jones) γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου 1934 στο Λονδίνο, από γονείς εκπαιδευτικούς. Τα παιδικά της χρόνια σημαδεύτηκαν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος στοίχισε στην ίδια και την οικογένειά της μία μεγάλη περιπλάνηση, που κατέληξε στην επαρχία του Έσεξ. Παρ' όλα αυτά, στα οχτώ της χρόνια είχε ήδη αποφασίσει ότι θα γίνει συγγραφέας και άρχισε να γράφει ιστορίες, τις οποίες διάβαζε στις δύο αδελφές της.

Το 1953 άρχισε σπουδές αγγλικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου παρακολούθησε διαλέξεις του Κ. Σ. Λιούις και του Τόλκιν. Λίγο νωρίτερα είχε γνωρίσει τον καθηγητή μεσαιωνικής φιλολογίας Τζον Μπάροου, τον οποίον παντρεύτηκε το 1956. Το ζευγάρι απέκτησε τρεις γιους.

Η Τζόουνς έχει γράψει περισσότερα από τριάντα βιβλία. Σχεδόν όλα απευθύνονται σε παιδιά, και στα θέματά τους υπάρχει τόση μαγεία, όσο η ίδια θεωρεί πως περιέχει και η πραγματικότητα: Πολλή! Η «Μαγεμένη ζωή» (1977) ήταν το βιβλίο με το οποίο η συγγραφέας σύστησε στο κοινό τον πανίσχυρο μάγο Κρεστομάνσι, και απέσπασε το Βραβείο Παιδικού Βιβλίου της εφημερίδας «Guardian». Ήταν η πρώτη από πολλές διακρίσεις που ακολούθησαν, καθώς η σειρά «Οι κόσμοι των Κρεστομάνσι» εκτόξευε τη συγγραφέα στη διασημότητα.

Στη Βρετανία τα βιβλία της Τζόουνς βρίσκονται εδώ και χρόνια στην κορυφή των μπεστ σέλερ. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν από τις αρχές της πρώτης δεκαετίας του τρέχοντος αιώνος πέντε βιβλία της, όλα από τις εκδόσεις «Σύγχρονοι Ορίζοντες»:

• Μαγεμένη ζωή
• Οι μάγοι της Καπρόνα
• Ο μάγος με τις εννέα ζωές
• Η εβδομάδα με τις μάγισσες
• Οι περιπέτειες του μάγου

Η Νταϊάνα Γουίν Τζόουνς προσβλήθηκε από καρκίνο στους πνεύμονες το 2009 και πέθανε στις 26 Μαρτίου 2011, σε ηλικία 76 ετών.

Δημήτριος Ιωαννίδης 1923 – 2010

Έλληνας στρατιωτικός· από τους πρωτεργάτες της επτάχρονης δικτατορίας της 21ης Απριλίου (1967-1974).

Ο Δημήτριος Ιωαννίδης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 13 Μαρτίου 1923, από εύπορη οικογένεια. Κατατάχθηκε στη Σχολή Ευελπίδων το 1940 και ως εύελπις πήρε μέρος στη μάχη της Κρήτης. Στην Κατοχή εντάχθηκε στις δυνάμεις των ΕΟΕΑ/ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, ενώ ως αξιωματικός του Εθνικού Στρατού συμμετείχε στον Εμφύλιο Πόλεμο και μάλιστα υπηρέτησε στη Μακρόνησο.

Το 1945 εντάχθηκε στον ΙΔΕΑ και συμμετείχε στο αποτυχημένο στρατιωτικό κίνημα της 30ης Μαΐου 1951. Στην παραστρατιωτική αυτή οργάνωση εκκολάφθηκαν πολλά από τα στελέχη της 21ης Απριλίου. Μέχρι το 1959 υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες, εν συνεχεία σε επιτελικές θέσεις του ΓΕΣ και το 1963 τοποθετήθηκε στην Κύπρο. Το 1966, με τον βαθμό του συνταγματάρχη διορίστηκε αρχηγός του τάγματος της Σχολής Ευελπίδων, με το οποίο έλαβε μέρος στην εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, στήνοντας μπλόκα στους δρόμους και καταλαμβάνοντας κυβερνητικά κτίρια στην Αθήνα.

Μετά το πραξικόπημα ανέλαβε τη διοίκηση της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας (ΕΣΑ). Ειδικά στο διαβόητο Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα (EAT) της ΕΣΑ, βασανίσθηκαν πολλοί αντίπαλοι του καθεστώτος. Ήταν τακτικός συνομιλητής με το κλιμάκιο της CIA στην Αθήνα, με το οποίο διατηρούσε προνομιακές σχέσεις, και ιδιαίτερα με τον μετέπειτα θρυλικό πράκτορα Γκαστ Αβρακότο. Ως εκφραστής της αδιάλλακτης πτέρυγας των πραξικοπηματιών ήταν αντίθετος στη φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος που επιχειρούσε να κάνει ο Γεώργιος Παπαδόπουλος και η εξέγερση του Πολυτεχνείουαποτέλεσε το έναυσμα για την ανατροπή του. Στις 25 Νοεμβρίου 1973 έκανε το δικό του πραξικόπημα και ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο, ανακόπτοντας την πορεία της δικτατορίας προς τη λεγόμενη «πολιτικοποίηση».

Από δεξιά: Δημήτριος Ιωαννίδης, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Φαίδων Γκιζίκης

Ο Μίμης, όπως τον φώναζαν οι φίλοι και οι ομοϊδεάτες του, διόρισε ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκηκαι ως πρωθυπουργό των δικηγόρο Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο, αλλά την πραγματική εξουσία ασκούσε ο ίδιος από το παρασκήνιο, γεγονός που του χάρισε το προσωνύμιο «αόρατος δικτάτωρ». Υπήρξε ο πρωτεργάτης του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 εναντίον του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που έδωσε στους Τούρκους το τυπικό πρόσχημα να προχωρήσουν σε απόβαση στη μεγαλόνησο και στην κατάληψη και κατοχή του βόρειου τμήματος της μεγαλονήσου.

Στις 23 Ιουλίου 1974, η στρατιωτική ηγεσία της χώρας αποφάσισε να παραδώσει την εξουσία στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, χωρίς την έγκρισή του. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο νέος Υπουργός Άμυνας, Ευάγγελος Αβέρωφ, ήταν να τον θέσει σε διαθεσιμότητα στις 2 Αυγούστου και στις 24 Αυγούστου να τον αποστρατεύσει με το βαθμό του υποστράτηγου.

Στις 23 Οκτωβρίου συνελήφθη και εκτοπίστηκε σε ξενοδοχείο της Κέας, μαζί με τους άλλους πραξικοπηματίες. Στις 14 Ιανουαρίου 1975 προφυλακίστηκε ως ένας από τους πρωταιτίους του πραξικοπήματος και στις 28 Ιουλίου οδηγήθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Στις 24 Αυγούστου 1975 καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά η ποινή του μετατράπηκε αυθημερόν σε ισόβια, με απόφαση του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στις 16 Οκτωβρίου οδηγήθηκε και πάλι στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Στις 30 Δεκεμβρίου καταδικάσθηκε σε ισόβια κάθειρξη. Στις 21 Ιουνίου 1976 με Προεδρικό Διάταγμα καθαιρέθηκε από τον βαθμό του υποστρατήγου και υποβιβάστηκε στην τάξη του στρατιώτη.

Ο Δημήτριος Ιωαννίδης πέθανε από θερμοπληξία στο Νοσοκομείο Νικαίας στις 16 Αυγούστου 2010, σε ηλικία 87 ετών. Είχε μεταφερθεί εκεί από τις φυλακές Κορυδαλλού, όπου εξέτιε την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Αν και είχε τη δυνατότητα, δεν υπέβαλε ποτέ αίτημα για την απονομή χάρης.

H CIA σκιαγραφεί τον Δημήτριο Ιωαννίδη

Ο Ιωαννίδης είχε τη φήμη έντιμου και ηθικού ανθρώπου, αφοσιωμένου στη δουλειά του. Έχει ξεκαθαρίσει στα νεότερα στελέχη του καθεστώτος του ότι δεν θα πρέπει να περιμένουν προνομιακή μεταχείριση. Μία πηγή περιγράφει τον Ιωαννίδη ως έξυπνο και αποφασισμένο. Μία άλλη πηγή, όμως, τον χαρακτηρίζει άνθρωπο με ικανότητες κάτω του μέσου όρου, χωρίς φαντασία ή ικανότητα να παίρνει πρωτοβουλίες. Ο ταξίαρχος είναι πολύ συντηρητικός στις προτιμήσεις του και ζει μια απλή ζωή. Δεν είναι καθόλου εντυπωσιακός στην εμφάνιση και αφήνει μερικές φορές την εντύπωση πως είναι αφελής. Είναι εργένης.

Ο Ιωαννίδης είναι φιλικός και ανοικτός με όσους γνωρίζει. Είναι, όμως, συγκρατημένος και «περίεργος» μπροστά σε γυναίκες και ανθρώπους που δεν γνωρίζει. Έχει βγει από την Ελλάδα μόνο μία φορά. Το γεγονός αυτό μπορεί να έχει οδηγήσει σε μια απλοϊκή, εσωστρεφή αντίληψη των πραγμάτων, η οποία φαίνεται και από την πεποίθησή του ότι ο Τύπος στις ΗΠΑ και στη Δυτική Ευρώπη ελέγχεται από κομμουνιστές και σοσιαλιστές - συνοδοιπόρους τους. Ο ταξίαρχος μιλάει αρκετά καλά αγγλικά.

Βίκυ Μοσχολιού 1943 – 2005

Η Βίκυ Μοσχολιού γεννήθηκε στις 17 Μαΐου του 1943 στο Μεταξουργείο και έζησε τα παιδικά της χρόνια στο Αιγάλεω. Χρόνια στερημένα, αλλά γεμάτα αγάπη και μουσική, καθώς ο πατέρας της δεν αποχωριζόταν το γραμμόφωνο και την πλούσια συλλογή του από λαϊκά δισκάκια της εποχής.

Για να βοηθήσει την οικογένεια της, δεκατριάχρονο κοριτσάκι ακόμα, πιάνει δουλειά σε εργοστάσιο ως κορδελιάστρα. Πάντα, όμως, είτε ανάμεσα στις κλωστές και τα καρούλια, είτε στις ανθισμένες μυγδαλιές της Αγίας Βαρβάρας, η Βίκυ έχει ένα τραγούδι στο στόμα. Οι αυστηρών αρχών γονείς της, όμως, δεν της επιτρέπουν να δουλέψει νύχτα. Με την παρέμβαση της ξαδέρφης της, Έφης Λίντα, πείθονται τελικά και το 1962, Κυριακή του Πάσχα, η Βίκυ κάνει την πρεμιέρα της στο πάλκο, δίπλα στον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τη Δούκισσα, στην Τριάνα του Χειλά.

Εκεί, δύο χρόνια μετά, την ακούει τυχαία ο Σταύρος Ξαρχάκος που αναζητά εκείνη την περίοδο μια νέα φωνή για να ερμηνεύσει το θρυλικό πλέον τραγούδι Χάθηκε το φεγγάρι στην ταινία Λόλα, με το Νίκο Κούρκουλο και την Τζένη Καρέζη. Είναι η αρχή μιας λαμπρής καριέρας, καθώς ακολουθούν αμέτρητες συνεργασίες, σχεδόν με όλους τους κορυφαίους συνθέτες και στιχουργούς: τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Απόστολο Καλδάρα, τον Δήμο Μούτση, τον Άκη Πάνου, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Μάρκο Βαμβακάρη.

Τα τρένα που φύγαν, Τα δειλινά, Οι μετανάστες, Τα αρχοντορεμπέτικα είναι μερικές μόνο επιτυχίες από το πλούσιο ρεπερτόριό της, που ξεκινά από το ρεμπέτικο και το λαϊκό για να καταλήξει στο ελαφρολαϊκό και το έντεχνο, γιατί η σπουδαία, ιδιαίτερη δωρική φωνή της με τη χαρακτηριστική βραχνάδα και τις απεριόριστες δυνατότητες δεν χώρεσε ποτέ ταμπέλες.

Στις αρχές της δεκαετίας του '60 η Βίκυ Μοσχολιού αρχίζει συναυλίες με το Σταύρο Ξαρχάκο και το Γρηγόρη Μπιθικώτση σ' όλη την Ελλάδα, ενώ το 1968 πραγματοποιεί με δικά της έξοδα την πρώτη μεγάλη συναυλία έλληνα καλλιτέχνη στην Κύπρο.

Το 1972 είναι η πρώτη λαϊκή τραγουδίστρια που εγκαταλείπει τα μεγάλα νυχτερινά κέντρα και τα υψηλά νυχτοκάματα για να κατέβει στην πλάκα, αρχικά στο Ζουμ και μετά στο Ζυγό, δημιουργώντας ένα εναλλακτικό τρόπο διασκέδασης, με άλλο ήθος και ύφος. Έξι συνεχείς σεζόν η Μοσχολιού τραγουδά στις μπουάτ Μούτση, Μαρκόπουλο, Θεοδωράκη και Σπανό και παράλληλα δισκογραφεί μερικά από τα σημαντικότερα τραγούδια της, όπως το Έτσι είναι η ζωή, Μια βραδιά στη Λάρισα, Μεσόγειος, Η Ρόζα η ναζιάρα, Άνθρωποι Μονάχοι.

Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η Βίκυ Μοσχολιού εμφανίστηκε στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης το Ρόαγιαλ Άλμπερτ Χολ του Λονδίνου και το θέατρο Ολυμπιά του Παρισιού. Γιατί με τη σεμνότητα και την απλότητα που την διακατείχε ελάχιστες φορές μιλούσε για τους θριάμβους της.

Την ίδια διακριτικότητα επέδειξε και στην προσωπική της ζωή, κρατώντας την πάντα μακριά από το φως της δημοσιότητας κι ας οργίαζε ο κοσμικός τύπος της εποχής για το φλογερό της ειδύλλιο με τον μετέπειτα σύζυγό της, για 18 ολόκληρα χρόνια, τον θρύλο των γηπέδων, Μίμη Δομάζο, με τον οποίο απέκτησε δύο κόρες.

Η Βίκυ Μοσχολιού πέθανε, χτυπημένη από την επάρατο νόσο, στις 16 Αυγούστου του 2005.

Αντώνης Σαμαράκης 1919 – 2003

Ο Αντώνης Σαμαράκης είναι ένας από τους σημαντικότερους και δημοφιλέστερους έλληνες πεζογράφους με διεθνή αναγνώριση. Κορυφαία δημιουργία του το μυθιστόρημα «Το Λάθος» (1965), το οποίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το έργο του ανήκει στην πτυχή εκείνη της νεοελληνικής, μεταπολεμικής πεζογραφίας, που έχει ως κύριο στόχο την κοινωνική κριτική και την κοινωνική καταγγελία. Μέσα από τα διηγήματα και τα μυθιστορήματά του, φιλοδόξησε να γίνει «η φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή», όπως είχε πει σε μια του συνέντευξη.

Ο Αντώνης Σαμαράκης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 16 Αυγούστου 1919, γιος του Ευριπίδη Σαμαράκη και της Αδριανής Παντελοπούλου. Φοίτησε στην Βαρβάκειο Σχολή και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1937-1941).

Στα γράμματα πρωτοπαρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 1933 από τις σελίδες του περιοδικού «Ξεκίνημα» με το ποίημα «Θάνατος» και συνεργάστηκε τα επόμενα χρόνια με τα περιοδικά «Νέα Εστία», «Νεοελληνικά Γράμματα», «Ακτίνες» κ.ά. Από το 1935 έως το 1963 ήταν υπάλληλος στο Υπουργείο Εργασίας, από το οποίο παραιτήθηκε με την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά και επανήλθε μετά την Κατοχή το 1945.

Μπορεί ο Αντώνης Σαμαράκης να ξεκίνησε την λογοτεχνική του διαδρομή ως ποιητής, αλλά καθιερώθηκε με το πεζογραφικό του έργο. Το 1954, δίνει το λογοτεχνικό του στίγμα με την συλλογή διηγημάτων «Ζητείται Ελπίς». Αποτελείται από δώδεκα ολιγοσέλιδα διηγήματα, το τελευταίο από τα οποία έδωσε τον τίτλο σε ολόκληρη την συλλογή. Με απλά και λιτά μέσα ο συγγραφέας μας παρουσιάζει την εικόνα ενός κόσμου, που, μετά τον πόλεμο και κάτω από την απειλή ενός καινούργιου πολέμου, αισθάνεται απογυμνωμένος από ιδεολογικούς προσανατολισμούς, πίστη και ελπίδα. Στον ίδιο αυτό κόσμο θα κινηθεί και με το επόμενο πεζό του, το μυθιστόρημα «Σήμα κινδύνου», (1959).

Δύο χρόνια αργότερα παρουσίασε ένα τόμο με έντεκα διηγήματα υπό τον τίτλο «Αρνούμαι». Η συλλογή του αυτή, που είναι μια καθολική άρνηση στον παραλογισμό του μεταπολεμικού κόσμου θα του χαρίσει το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1962).

Όμως το έργο που θα τον καταξιώσει παγκοσμίως είναι «Το λάθος», ένα μυθιστόρημα που θα εκδοθεί το 1965 σε μια κρίσιμη καμπή της νεοελληνικής πολιτικής ιστορίας («Ιουλιανά» και «Αποστασία»). Το κύριο θέμα του έργου είναι «το λάθος» της αδυσώπητης εξουσίας που δεν υπολόγισε τον ανθρώπινο παράγοντα, δεν στάθμισε με ακρίβεια τις σχέσεις θύτη και θύματος και τις ψυχολογικές διεργασίες που κάποτε συντελούνται, με αποτέλεσμα να ανατραπούν όλοι οι ψυχροί υπολογισμοί και σχεδιασμοί του δυνάστη. Η κριτική υποδέχτηκε θερμά το μυθιστόρημα του Σαμαράκη και μεγάλα ονόματα της λογοτεχνίας, όπως οι Άρθουρ Κέστλερ, Γκράχαμ Γκριν, Άρθουρ Μίλερ, Ινάτσιο Σιλόνε και Άγκαθα Κρίστι εκφράστηκαν με ενθουσιασμό για την κορυφαία στιγμή του συγγραφέα. Το βιβλίο απέσπασε το Βραβείο Μυθιστορήματος των Δώδεκα (1966) και το Μέγα Βραβείο Αστυνομικής λογοτεχνίας στην Γαλλία (1970).

Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1975 από τον γερμανό σκηνοθέτη Πέτερ Φλάισμαν, με μουσική του Ένιο Μορικόνε και πρωταγωνιστές τους Μισέλ Πικολί , Ούγκο Τονιάτσι, Θύμιο Καρακατσάνη και Δήμο Σταρένιο. Επίσης μεταφέρθηκε στην μικρή οθόνη ως τηλεταινία σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία, το Ιράν, η Ιαπωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχοσλοβακία.

Στο ίδιο κλίμα με τα προηγούμενα μικρά του αφηγήματα κινούνται και οι τρεις συλλογές διηγημάτων που ακολούθησαν: «Η ζούγκλα«» (1966), «Το διαβατήριο (1975), και «Η κόντρα». Μετά τη Mεταπολίτευση δημοσίευσε κείμενα κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο.

Για το σύνολο του έργου, που έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες, του απονεμήθηκε το Βραβείο Λογοτεχνίας Europalia (1982). Τον Μάιο του 1994 αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών και τον επόμενο χρόνο η Γαλλία τον τίμησε με το Σταυρό του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών (1995).

Για την κοινωνική και πνευματική του δραστηριότητα η UNICEF τον έχρισε πρεσβευτή καλής θελήσεως για τα παιδιά τού κόσμου και οι « Γιατροί του Κόσμου» του απένειμαν τον τίτλο του πνευματικού πρεσβευτή τής οργάνωσης. Συμμετείχε ως εκπρόσωπος της χώρας μας σε διεθνείς συναντήσεις για θέματα εργασιακά και μεταναστευτικά. Την περίοδο 1968-1969 ηγήθηκε αποστολής εμπειρογνωμόνων στις χώρες της Αφρικής μετά από ανάθεση της Διεθνούς Ομάδας Εργασίας. Ως εκπρόσωπος της UNESCO ταξίδεψε στην Αιθιοπία και δραστηριοποιήθηκε με άρθρα του για τη διεθνή κινητοποίηση υπέρ της επίλυσης των προβλημάτων των κατοίκων της χώρας.

Σε γενικές γραμμές τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πεζογραφίας του Αντώνη Σαμαράκη εντοπίζονται στην λιτή αφήγηση όπου κυριαρχεί ο καθημερινός λόγος, στην εμμονή στην λεπτομέρεια, στις συχνές φραστικές επαναλήψεις για να επιτευχθεί η έμφαση, στην χρησιμοποίηση στοιχείων του παραλόγου για να τονιστεί ο παραλογισμός και τον επιταχυνόμενο αφηγηματικό ρυθμό. Η γλώσσα του είναι απλή, χωρίς επιτηδευμένο ύφος, ξεχωρίζει κυρίως για την πυκνότητα των νοημάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η ευρηματικότητα στην εξέλιξη και το τέλος της δράσης και η συχνή χρήση οπτικής χρήσης του λόγου (κείμενα δακτυλογραφημένα, σκίτσα, κ.α.).

Ο Αντώνης Σαμαράκης πέθανε στις 8 Αυγούστου 2003 στην Πύλο, σε ηλικία 83 ετών. Από το 1963 ήταν νυμφευμένος με την Ελένη Κουρεμπανά, σύντροφο και συνοδοιπόρο του για όλη την υπόλοιπη ζωή του.

Έγραψαν για τον Αντώνη Σαμαράκη

Ο Σαμαράκης είναι κατεξοχήν ο συγγραφέας που έχει αφομοιώσει και εφαρμόσει κατά τον καλύτερο τρόπο την κινηματογραφική τεχνική. Απορρίπτει την λογοτεχνική ρητορική και υιοθετεί την αντίστοιχη κινηματογραφική. Οι ιστορίες του ξετυλίγονται μέσα από οπτικές εικόνες και ο πεζός λόγος συλλαμβάνεται ως μια σειρά από λήψεις, πλάνα, επεισόδια, όπου με επιδεξιότητα ελέγχονται το μοντάζ και ο χρόνος ο υποκειμενικός και μη-γραμμικός […] Η ζούγκλα, για παράδειγμα, αρχίζει με ένα ανθρωποκυνηγητό. Η γλώσσα γρήγορα επιταχύνεται και καταλήγει σ’ έναν κατακλυσμό από ρήματα: ακολουθεί μια παύση. Στην κινηματογραφική ορολογία πηγαίνουμε από φλου λήψη σε εστίαση, καθώς ο άνθρωπος τρέχει και σταματά. […] Οι τεχνικές αυτές αποκτούν ένα ευρύτερο φάσμα στο Λάθος, που έχει όλα τα χαρακτηριστικά δομικά στοιχεία μιας ταινίας. Με flashbacks, flashforwards (αναδρομές στο παρελθόν, στο μέλλον), ειδικές οπτικές γωνίες και απόψεις, με την αφήγηση να εναλλάσσεται ανάμεσα στους χαρακτήρες, να μεταβάλλεται από πρώτο πρόσωπο σε τρίτο, και να κατορθώνει σαν ύψιστο επίτευγμα την αναδρομή στο παρελθόν μέσα από την αναδρομή, flashback μέσα σε flashback, σαν ένα άτομο που ονειρεύεται ότι ονειρεύεται.

- Έντουιν Γιάχιελ, καθηγητής πανεπιστημίου και κριτικός κινηματογράφου.

Το μυστικό ίσως της επιτυχίας του Σαμαράκη είναι η πρωτοτυπία του στην υπόθεση καί την πλοκή και η πολύπλευρη ευρηματικότητά του, σε συνδυασμό με την απλή και άμεση διατύπωση, ελεύθερη από περίτεχνη λογοτεχνική επεξεργασία, και με μια γλώσσα μάλλον ατημέλητη, αλλά που διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα. Από την άλλη πλευρά η πεζογραφία του αγγίζει τα πιο καυτά θέματα της σημερινής πραγματικότητας, πολιτικής και κοινωνικής, με μια στάση έντονα κριτική και αρνητική, κάποτε και με σαρκασμό που φτάνει ως το παράλογο, εκφράζοντας έτσι εναργέστερα τη διαμαρτυρία του. Η ανησυχία και η αγωνία είναι βασικό χαρακτηριστικό των έργων του, που καταλήγει όμως στην αισιόδοξη αναζήτηση κάποιας ελπίδας και κάποιας ανθρώπινης καλοσύνης.

- Λίνος Πολίτης, καθηγητής νεοελληνικής φιλολογίας

Ο Αντώνης Σαμαράκης [...]υιοθέτησε τον κοινό τόπο σύμφωνα με τον οποίο τα μεταπολεμικά χρόνια διέψευσαν τις ελπίδες όσων πολέμησαν για ένα ιδεώδες, και επέμεινε σε αυτόν μέσα από μια ποικιλία θεμάτων. Γενικά κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον του αναγνώστη επινοώντας με άνεση ευρηματικές καταστάσεις. Η πιο επιτυχημένη πραγματοποίηση με τα υλικά που διαθέτει η τέχνη του και με μια γλώσσα αγοραία είναι ένα μυθιστόρημα δράσης με suspence, που τιτλοφορείται Το λάθος (1965). Πρόκειται για το λάθος δύο αστυνομικών που δεν μπόρεσαν να προβλέψουν ότι η γενναιόδωρη χειρονομία του ενός από τους δύο θα οδηγήσει στη ματαίωση της σύλληψης ενός κοινού πολίτη, υπόπτου για εξέγερση εναντίον ενός ολοκληρωτικού κράτους. Οι τόποι δεν αναγνωρίζονται, τα πρόσωπα δεν έχουν όψη ούτε προσωπικότητα.

- Μάριο Βίτι, Ιταλός νεοελληνιστής

Είναι δύσκολο να περάσεις χωρίς να δυσανασχετήσεις στην ακατάστατη γραφή του Αντώνη Σαμαράκη, που κατέχει τον τίτλο του πιο πολυδιαβασμένου πεζογράφου της γενιάς του. Ένας μικροσκοπικός τόμος διηγημάτων, Ζητείται Ελπίς (1954), του χάρισε αμέσως την επιτυχία που απλώθηκε στο πλατύτερο κοινό ιδίως από τα 1959, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα, Σήμα Κινδύνου. Η επιτυχία ολοκληρώθηκε με τον δεύτερο τόμο διηγημάτων, Αρνούμαι (1961), και κυρίως με το δεύτερο μυθιστόρημά του Το Λάθος (1965). Όταν […] κυκλοφόρησε Το Διαβατήριο, ένας ακόμη τόμος με διηγήματα, ο Σαμαράκης είχε την ικανοποίηση να βλέπει τα βιβλία του να πουλιούνται κατά δεκάδες χιλιάδες και να είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος μεταπολεμικός πεζογράφος μας — αν το ρεκόρ αυτό δεν ανήκει στον Βασίλη Βασιλικό.

- Αλέξανδρος Κοτζιάς, λογοτέχνης και κριτικός λογοτεχνίας.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

• 
  
• 
  
• Θα γίνει Τρίτος Πόλεμος;
• Θάνατος
• Μακριά
• Ξανθός Ιππότης

Απόλαυσις στη Γειτονιά, του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

- Ετελείωσε;... αλήθεια;
- Tώρα ξεψύχησε.
- Και τον εμεταλάβανε;
- Θα τον θάψουν με παπάδες;
- Έζησε ως δεκαπέντε ώρες.
  Από παράθυρον εις αυλόπορταν, από εξώστην εις δώμα, από χαμόγειον εις ανώγειον, επετούσαν το πρωί οι πτερόεντες αυτοί διάλογοι μεταξύ των γειτονισσών. Και μεγάλη περιέργεια εφέρετο ελαφρά εις τον αέρα.
- Η άμοιρη η μάννα! κλαίει και δέρνεται.
- Ο πατέρας, ο έρμος, λείπει.
- Και δεν του ντελεγραφούνε νάρθη;
- Είπαν πως του ντελεγραφήσανε.
- Που βρίσκεται;
- Στη Λειβαδιά, μούπαν, ή στο Λιδωρίκι.
- Στα Σάλωνα, όχι στην Λειβαδιά!
- Στην Σαντορίνη, όχι στα Σάλωνα!
- Η δόλια η μαννούλα τα τραβά όλα.
- Και δε λυπήθηκε τα νιάτα του;... Δεκαοχτώ χρονών παιδί, ακούς εσύ!
- Και τι μορφόπαιδο! τι σεμνό και συλλογισμένο περπατούσε!
- Ακόμα δεν ίδρωνε το μουστάκι του! Κι έκαμε τη ζωή του χαλάλι!
- Στην κοιλιά είχε χτυπηθή;
- Στο στομάχι, παραπάνω, στο στήθος, κοντά στο βυζί.
- Στο υπογάστριο, όχι στο στήθος!
- Με μαχαίρι;
- Με μαχαίρι.
- Δεν ήξευρε να χτυπηθή, το ελάχιστο, στο πόδι! είπε η μία.
- Στο σπίτι μέσα μαχαιρώθηκε;
- Απάνω, στο Αστεροσκοπείο.
- Στο Θησείο, καλέ, όχι στο Αστεροσκοπείο!
- Κι έζησε δεκαπέντε ώρες;
- Μάλιστα, από εψές το δειλινό ως τα σήμερα το πρωί.
- Και τι να λιμπιστή; Το επήρε κατάκαρδα, ως τόσο.
- Κείνο το κορίτσι το μελαχροινό!
- Είδες μαύρη που ήταν· μα νόστιμη, αλήθεια.
- Τι είναι; τι είναι; ηρώτησε μία άνιφτη, αχτένιστη, η οποία τώρα ακόμη εξήλθεν από το υπόγειον δωμάτιον, όπου εκατοικούσε.
- Να, ο Μιχαλάκης που σκοτώθηκε.
- Ποιος Μιχαλάκης;
- Κείνο το παιδί της κυρίας Βασιλειάδους, που περνούσε από 'δω.
- Α! ο Μιχαλάκης, της κυρίας Βασιλειάδους; και γιατί σκοτώθηκε;
- Εσύ μονάχα δεν είσ’ από 'δω; Δεν άκουσες τίποτα;
- Όχι, γιατί σκοτώθηκε;
- Θέλεις να σου πω το γιατί; Να, από έρωτα, το καημένο...
- Και ποιαν αγαπούσε;
- Θα τον θάψουν, λέει, με παπάδες; Έδωκε ο Μητροπολίτης την άδεια;
- Να, ο παπα-Γρηγόρης του είπε: δεν σε μεταλαβαίνω αν δεν ξαγορευθής...
- Κι εκείνο τι είπε; Μπόρεσε και μίλησε;
- Κι εκείνο τού είπε: Κανένας δεν φταίγει, παπά μου· εγώ μονάχος μου το έκανα. Εφταξούσιος δεν ήμουν; Εφταξούσιος βέβαια.
- Και τόχε πάρει κατάκαρδα; Λένε πως την αγαπούσε από μικρή.
- Από δώδεκα χρονών την αγαπούσε. Δώδεκα χρονών εκείνος, ένδεκα αυτή.
- Και το φώναζε, το είχε μεγάλο μεράκι. ΄Η θα την πάρω, μητέρα μου, ή θα σκοτωθώ.
- Το είπε και τόκανε.
- Τι αίσθημα!...
- Μα εκείνη δεν τον αγαπούσε; έλαβε καιρόν να ερωτήση η άνιφτη, η τελευταία εξελθούσα από το ισόγειον, προς την αυλόπορταν, όπου ίσταντο δύο ή τρεις γυναίκες, ενώ άλλαι τρεις ή τέσσαρες ανταπεκρίνοντο προς ταύτας υψηλά από μπαλκόνια ή παράθυρα, ως χελιδόνες εις τας φωλεάς των, υπό τα γείσα των στεγών.
- Τι μορφόπαιδο! κρίμα!
- Τώρα, έχει φύγει από τη γειτονιά η μικρή εκείνη.
- Νανία την έλεγαν, θαρρώ, ή πως την έλεγαν; Ανιψιά τής κυρία-Παναγιώτους, που την έχει πάρει ψυχοπαίδα, επειδής είναι άκληρη.
- Α! της κυρία-Παναγιώτους;
- Μαύρη, χλωμή, με μεγάλα μάτια, νόστιμη, συμπαθητικιά. Μάτια που έσφαζαν.
- Να που έσφαξαν ένανε.
- Έχει φύγει από δω απ' το μαχαλά με τη μητέρα της· είναι πεντ’ έξι  μέρες.
- Με ποια μητέρα της; με τη θεια της, την ψυχομάννα της.
- Και πού κοντά κάθισαν τώρα.
- Ποιος ξέρει; Στη Νεάπολη, ψηλά επάνω.
- Στο Κολωνάκι, όχι στη Νεάπολη!
- Κι εκείνη δεν τον αγάπαε; ηρώτησεν πάλι η ακτένιστη.
- Εκείνη εκοίταζε πολλούς· είχε αργολάβους. Εκανε αργολαβίες με το μεροκάματο.
- Δεν θα είναι παραπάν’ από δεκάξι χρονών κορίτσι.
- Ως δεκαεφτά θα είναι.
- Δεκαεφτά, δεκαοχτώ, τόσο...
- Θα πάη τάχα να κλάψη στην κάσα του; Θα πάη στον τάφο του να κλάψη;
- Και πότε θα τον θάψουν;
- Θα τον ξενυχτίσουν τάχα; ή σήμερα το δειλινό θα τον παν’;
- Μα ετελείωσε για τα καλά; Είπαν, πως ψυχομαχούσε.
- Ξεψύχησε, καλέ, τον αλλάζουν. Θέλετε να τον ζωντανέψετε πίσω;
- Αχ! η μάννα η άμοιρη!

  Αριστερά, εις την πρώτην καμπήν της οδού, εις στενόν δρομίσκον, υπήρχε μικρά κομψή οικία, ανήκουσα εις την οικογένειαν του νέου του αυτοκτονήσαντος.
  Η οικογένεια κατώκει εις το ισόγειον.
  Ο θάλαμος, όπου είχαν εξαπλωμένον τον νεκρόν, είχε δύο παράθυρα ημιανοικτά προς τον δρόμον.
  Έξω, επί του πεζοδρομίου, γύρω εις το παράθυρον, εσχηματίζετο πυκνόν ημικύκλιον από γυναίκας, παιδία του δρόμου, γείτονας και διαβάτας. Ο νεκρός ηπλωμένος επί της κλίνης εις το μέσον, δύο λαμπάδες έκαιον, η μήτηρ εξηκολούθει να κλαίη σπαρακτικώς. Οκτώ ή δέκα πρόσωπα, οικείοι ή συγγενείς, ίσταντο όρθιοι περί την κλίνην. Τέσσαρες ή πέντε γυναίκες εκάθηντο ολόγυρα.
  Πας διαβάτης ίστατο έξω διά να ίδη. Αι γυναίκες της γειτονιάς, μη χορταίνουσαι να βλέπουν, εσπόγγιζον διαρκώς τα τόσον εύκολα δάκρυα. Ηκούοντο ψιθυρισμοί·
- Ωχ! Κρίμα στο νέο!
- Δε λυπήθηκε τα νιάτα του!
- Πώς άλλαξε το πρόσωπο του!
- Σαν να κοιμάται είναι!
- Να, τώρα θα μας μιλήση!
- Να μίλαε της μητέρας του, να την παρηγορήση!
- Δεν τον έπαιρνε ξώψυχα!
- Δεν ήξερε να μη χτυπήση δυνατά!
- Δεν το έκανε καλύτερα με ρεβόλβερο, μπορούσε να μην τον έπαιρνε καλά η σφαίρα.
- Δεν έπαιρνε τίποτις από το φαρμακείο να πιή, να του δώσουνε αντιφάρμακο! είπε μία.
- Δεν κατάπινε τίποτα σπίρτα, να του δίνανε γιατρικό να τα ξέρναε! είπεν άλλη.
- Ωχ! Κρίμα ’ς!
- Αχ! η δόλια η μαννούλα!

  Επάνω εις μίαν ταράτσαν ίσταντο το πρωί της άλλης ημέρας τρεις νεαραί γυναίκες, τέσσερα ή πέντε κοράσια, ηλικίας μεταξύ πέντε και δέκα ετών και μία γεροντοτέρα. Η ταράτσα έβλεπεν εις τινά γειτονικήν αυλήν, αντίκρυζε δε πλαγιώτερον ολίγον προς την δυτικήν θύραν, την νοτιοδυτικήν γωνίαν και το μικρόν κωδωνοστάσιον του ενοριακού ναού της συνοικίας.
- Να, τον φέρνουνε!
- Είναι κόσμος κάμποσος!
- Να το καπάκι· να τα φανάρια· να κι ο Σταυρός!
- Να κι οι παππάδες!
- Πού είναι η κάσα;
- Ω, λουλούδια και κακό· νά τος, νά τος!
- Πούναι τος, μαμά; πούναι τος;
  Και η μικρά κορασίς ανερριχάτο προσκολλώμενη εις τον θριγκόν, κύπτουσα απλήστως, με κίνδυνον να πέση.
- Δε φαίνεται καλά· είναι κόσμος μπροστά... ωχ! δεν μπορούν να σταθούν παράμερα!
- Σταθήτε, καλέ, στην άκρη!...
- Να, τον πάνε μες στην εκκλησιά!...
- Καλά-καλά δεν τον είδαμε.
- Εγώ δεν είδα, μαμά!...
- Θα τον ιδούμε τώρα που θα τον βγάλουν έξω! θα πάρουν τον κάτω δρόμο.
- Στο κάτω νεκροταφείο δεν θα τον παν’ ;
- Μπορεί να τον παν’ και στο απάνω· μα αλλάζουν πάντα το δρόμο...
- Κόσμος που μπαίνει μες στην εκκλησιά!
- Να ο αδελφός του, με δύο φίλους που τον κρατούν μπράτσο.
- Πούναι, μαμά, πούναι;
- Να, τώρα πάει μέσα...
- Πάνε μέσα όλοι· και δεν είδαμε τη μάννα του.
- Πού να ιδείς, τόσος κόσμος!
- Αχ! η δόλια του η μαννούλα!... Πως δε λυπήθηκε τα νιάτα του!...
- Ο πατέρας λείπει, λένε, δεν είν' εδώ.
- Η έρμ' η μάννα τα τραβά όλα!
  Ηκούσθη κλάψιμον παιδίου ανερχόμενον από τον θάλαμον δια της θύρας προς την ταράτσαν.
- Ο γυιός σου κλαίει, Σταματούλα!
- Τι να το κάμω; Ζαλίζεται να το σκύβω στην ταράτσα· δεν θα ιδώ τίποτα· ας κλάψη!
  Εφάνη κίνησίς τις ανθρώπων περί τας δύο θύρας του ναού, την δυτικήν και την πλαγίαν· άνθρωποι εισήρχοντο δρομαίως ή εξήρχοντο.
- Τι είναι, καλέ; Τ’ είναι;
- Κάτι τρέχει· τι να είναι;
- Μην ήρθε ο πατέρας του σκοτωμένου και τρέχουν έτσι;
- Μα του ντελεγραφήσανε τάχα; Και πρόφταινε νάρθη;
- Μην ελιγοθύμησε η μάννα του;
- Γιατί τρέχει έτσι ο κόσμος;
- Μην έπεσε κανένα παιδί απ' το γυναικίτη; Σα φωνές ακούω, κλάϊματα.
- Απ' το γυναικίτη;
- Η κουμπάρα η Θοδώρα, που πήγε τώρα στην εκκλησιά, δε βαστούσε· ήθελε να ιδή· έγκυος με το παιδί στην αγκαλιά…
- Μην της έπεσε το παιδί απ' τα χέρια, καθώς θα έσκυβε απ' το γυναικίτη;
- Τι λες, καλέ; Πώς σου φάνηκε αυτό;
- Δεν ξέρω κι εγώ τι να πω. Άλλες κάμποσες πηγαίνουν και καβαλικεύουν στα στασίδια, απ' οπίσω απ' τον ψάλτη για να ιδούνε... Μα η κουμπάρα θ' ανέβηκε στο γυναικίτη.
- Ακόμα τρέχουν!... Η μάννα του νεκρού θα λιγοθύμησε... Αυτό θα είναι!
- Ακούστε να σας πω!... μην ήρθε κείνη η αραπίτσα η Νανία, που αγαπούσε ο σκοτωμένος;... Είπαν πως γι' αυτήν σκοτώθηκε.
- Και μην έπεσε απάνω στο νεκρό, αβάσταχτα, τραβώντας τα μαλλιά της!...
- Ποιός να ξέρει!... Νάξερα, θα πήγαινα στην εκκλησιά!...
- Από πού να μάθη κανείς!...
- Νά, ο μπαρμπα-Λιμπέρης!... Ε, μπαρμπα-Λιμπέρη, μπαρμπα-Λιμπέρη!
  Η μικρά κορασίς είδε μεταξύ του πλήθους, έξω του ναού, ένα συγγενή της μητρός της ιστάμενον και ήρχισε να φωνάζει ακράτητα:
- Mπαρμπα-Λιμπέρη! μπαρμπα-Λιμπέρη! E, μπαρμπα-Λιμπέρη!
  Αλλ' εκεί όπου ίστατο ο καλούμενος φυσικά υπήρχον πλειότεροι θόρυβοι και η φωνή της παιδίσκης δεν θα έφθανε ν' ακουσθή.
- Μπαρμπα-Λιμπέρη! Λιμπέρη! ε Λιμπέρη! δεν ακούς;... Θείε Λιβέριε! Λιμπέρη! Ε μπαρμπα-Λιμπέρη!
  Τον έκραζε δια να έλθη, να τους ειπή τι είχε συμβή εντός του ναού και πόθεν η κίνησις εκείνη, την οποίαν τους εφάνη ότι παρετήρησαν. Αλλά πιθανόν να μη είχε συμβή τίποτε και βέβαιον, ότι ο μπαρμπα-Λιμπέρης δεν θα ήξευρε τίποτε να τους είπη, και αν ακόμη ήκουε τας φωνάς της μικράς ανεψιάς του.
- Μα γιατί δεν ακούει, καλέ; κουφός είναι;
- Να, τώρα τον ανησπάζονται, είπεν η γραία· ησυχάσατε· τώρα θα βγουν· άρχισαν κι ανησπάζονται.
- Πώς το ξέρεις;
  Βγαίνουν ένας-ένας απ' την εκκλησιά· ανησπάζονται και βγαίνουν... Τώρα θα τον βγάλουν.
- Θα τον βγάλουν, γιαγιά, γλήγορα;
- Τώρα, σε λιγάκι.
  Ηκούσθησαν και πάλιν οι κλαυθμοί του παιδίου, υποκάτωθεν ακριβώς της ταράτσας.
- Σταματούλα, δεν ακούς; το παιδί έσκασε να κλαίη!
- Ας κλάψη· ζαλίζεται να τον σκύβω στην ταράτσα και δε θα ιδώ τίποτε.
- Να, τώρα θα βγουν έξω.
- Μα γιατί άργησαν;
- Αργούν πολύ.
- Αχ! πότε θα βγουν;
- Θα τον ιδούμε, μαμά; θα τον ιδώ κι' εγώ;
- Τώρα θα βγουν.
- Μα πώς αργούν ακόμα;
- Να τώρα πήραν στα χέρια το Σταυρό, τα φανάρια.
- Να, βγαίνουν.
- Να οι παπάδες!
- Να, τώρα θα βγη το λείψανο!
- Πούναι το, μαμά; πούναι το;
- Να!
- Ωχ! μαύρος, μαύρος, που έγινε! απ' τη μαχαιριά τάχα; χύθηκε το αίμα· πώς μαύρισε!
- Εγώ δεν βλέπω, μαμά!... μαμά!
- Να, εκεί· βαστάξου καλά, μη σκύβης.
- Αχ! καημένα νιάτα! κρίμα ’ς! κρίμα ’ς!
- Η άχαρη η μαννούλα του!
- Να την! κείνη η ντελικάτη, η μαυροφόρα· μπαίνει μες στο αμάξι μαζύ με άλλες δύο...
- Πού είναι την, μαμά;...
- Τώρα μπήκε μες στην καρότσα· πάνε!
- Αχ! μαύρη μαννούλα!
- Κρίμα ’ς τα νιάτα του!
- Θεός σχωρέσ' τονε!
- Θεός σχωρέσ' τονε!

  Και το βάσανον του ατυχούς νεκρού έμελλεν οσονούπω να τελειώσει.
  Απήλθε, με την ελπίδα να εύρη εις άλλον κόσμον ολιγωτέραν περιέργειαν.

Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Το Άστυ σε δύο συνέχειες, στις 15 και 16 Αυγούστου 1900. Σάτιρα και δράμα μαζί, μοναδικό στο είδος του, γιατί του λείπει ολότελα η αφήγηση και όλη η ιστορία εξελίσσεται μεσ’ από το κουτσομπολιό των γυναικών μιας γειτονιάς της Αθήνας για ένα νεαρό άνδρα, που αυτοκτόνησε από έρωτα.

Γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα



963: Ο Νικηφόρος Β' Φωκάς στέφεται αυτοκράτορας.

1328: O οίκος των Γκονζάγκα καταλαμβάνει την εξουσία στην Μάντουα (δουκάτο) και θα κυβερνά ως το 1708.

1513: Στη μάχη του Γκίνεγκεϊτ, ο Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας νικά τους Γάλλους.

1588: Ο Γάλλος συγγραφέας Μοντέν ληστεύεται σε δάσος.

1680: Αποκεφαλίζεται από τους Τούρκους στην Κωνσταντινούπολη ο Σταμάτιος, νεομάρτυρας από τον Βόλο.

1686: Αποκεφαλίζεται από τους Τούρκους ο νεομάρτυρας από το Πήλιο Απόστολος.

1743: Καθορίζεται ο αρχαιότερος κώδικας κανόνων για την πυγμαχία, από τον Άγγλο Τζακ Μπράουτον. Ο πατέρας του μποξ διατυπώνει τους πρώτους κανόνες πυγμαχίας στην Αγγλία σύμφωνα με τους οποίους απαγορεύονται οι κεφαλιές, οι κλωτσιές και τα χτυπήματα κάτω από την κοιλιά.

1777: Στη μάχη του Μπένιγκτον, οι βρετανικές δυνάμεις ηττώνται από τους Αμερικανούς.

1788: Η Γαλλία χρεοκοπεί.

1792: Ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος παρουσιάζει το αίτημα της Κομμούνας του Παρισιού προς την Νομοθετική Συνέλευση, που αφορά την ίδρυση Επαναστατικού Δικαστηρίου.

1819: Σφαγή του Πέτερλο στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, με απολογισμό 17 νεκρούς και περισσότερους από 600 τραυματίες.

1828: Σφαγές Ελλήνων από Τούρκους στο Ρέθυμνο.

1829: Οι Τσανγκ και Ενγκ Μπάκνερ, τα σιαμαία δίδυμα φτάνουν στις ΗΠΑ (Βοστόνη), με σκοπό να παρουσιαστούν στο δυτικό κόσμο.

1845: Γεννιέται ο Γκαμπριέλ Λίπμαν, Γερμανός Νομπελίστας (1908) φυσικός και εφευρέτης, που παρήγαγε την πρώτη έγχρωμη φωτογραφική πλάκα.

1858: Η Βασίλισσα Βικτορία της Αγγλίας στέλνει τηλεγράφημα στον Πρόεδρο των ΗΠΑ (πρώτο υπερατλαντικό τηλεγράφημα).

1859: Ο Οίκος των Αψβούργων-Λορένης ανατρέπεται επίσημα από την Εθνοσυνέλευση της Τοσκάνης.

1863: Αρχίζει ο Πόλεμος για την Αποκατάσταση της Δομινικανής Δημοκρατίας.

1869: Κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Τριπλής Συμμαχίας, στρατεύματα της Βραζιλίας σφαγιάζουν στρατιώτες της Παραγουάης που είναι παιδιά.

1888: Πεθαίνει ο Αμερικανός φαρμακοποιός Τζον Πέμπερτον, 57 ετών, αρχικός παρασκευαστής της Coca Cola (1885).

1891: Η πρώτη εκκλησία κατασκευασμένη από χάλυβα εξ ολοκλήρου στην Ασία, η Βασιλική του Σαν Σεμπαστιάν, εγκαινιάζεται στη Μανίλα.

1896: Στον ποταμό Κλοντάικ του Καναδά ανακαλύπτεται χρυσός από τους Σκούκουμ Τζιμ Μέισον, Τζορτζ Κάρμακ και Ντόουσον Τσάρλι. Αρχίζει ο πυρετός του χρυσού του Κλόντάικ.

1898: Παρουσιάζεται το πρώτο τρένο λούνα παρκ (roller coaster) από τον Έντουιν Πρέσκοτ.

1904: Γεννιέται ο Αμερικανός βιοχημικός Γουέντελ Μέρεντιθ Στάνλι, Νομπελίστας (1946).

1906: Ο Αμούδσεν ανακαλύπτει το θαλάσσιο βορειοδυτικό πέρασμα που οδηγεί από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό Ωκεανό, πάνω από την Αμερική.

1906: Σεισμός 8,6 Ρίχτερ στο Βαλπαράισο της Χιλής με 3.886 νεκρούς.

1911: Πυρκαγιά αποτεφρώνει εξ ολοκλήρου το Χημείο του Πανεπιστημίου της Αθήνας, στην οδό Σόλωνος. Πεθαίνουν από ασφυξία τρεις πυροσβέστες ενώ τραυματίζονται δυο στρατιώτες.

1913: Γεννιέται ο Μεναχέμ Μπέγκιν, Ισραηλινός Νομπελίστας (1978) Πρωθυπουργός (1977-83).

1919: Γεννιέται ο Αντώνης Σαμαράκης, Έλληνας συγγραφέας («Το λάθος»).

1920: Στη διάρκεια αγώνα μπέιζμπολ του major ο Ρέι Τσάπμαν των Cleveland Indians χτυπιέται στο κεφάλι και τραυματίζεται θανάσιμα από τον Καρλ Μέις των New York Yankees. Ο Τσάπμαν πέθανε την επόμενη ημέρα και είναι το μοναδικό πρόσωπο που πέθανε από τραυματισμό στη διάρκεια αγώνα μπέιζμπολ μετά τον Ντοκ Πάουερς, ο οποίος απεβίωσε το 1909.

1920: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τις Τεμενόθυρες (Ουσάκ) της Μικράς Ασίας.

1920: Γεννιέται ο Νότης Περγιάλης , Έλληνας συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης και στιχουργός.

1921: Πεθαίνει ο Πέτρος Α΄ Καραγεώργεβιτς, 77 ετών, Βασιλιάς της Γιουγκοσλαβίας (1903-18).

1929: Αρχίζουν οι Παλαιστινιακές Ταραχές του 1929 ανάμεσα σε Άραβες και σε Εβραίους. Συνολικά, σκοτώθηκαν 133 Εβραίοι και 116 Άραβες.

1930: Ξεκινούν οι πρώτοι “Αγώνες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας” στο Χάμιλτον του Οντάριο. Το 1954 θα ονομαστούν “Αγώνες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας & Κοινοπολιτείας” και το 1970 “Αγώνες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας”.

1930: Η πρώτη έγχρωμη ομιλούσα ταινία κινουμένων σχεδίων, με τίτλο Fiddlesticks, γυρίζεται από τον Αμπ Ίγουερκς.

1934: Κατάβαση του Αμερικανού Γουίλιαμ Μπιμπ στα 3.028 πόδια με βαθύσφαιρα, στις Βερμούδες.

1936: Ολοκληρώνονται οι 11οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Βερολίνου που γίνονται κάτω από το βλέμμα του Χίτλερ. Για πρώτη φορά μεταφέρεται η Ολυμπιακή Φλόγα από την Αρχαία Ολυμπία με 3.075 δρομείς. Στην τελετή έναρξης της 1ης Αυγούστου σημαιοφόρος της Ελληνικής ομάδας είναι ο 67χρονος Σπύρος Λούης που τον έχει προσωπικά προσκαλέσει ο Χίτλερ. Πρωτοεμφανίζονται το μπάσκετ και το χάντμπολ. Παίρνουν μέρος 3.410 αθλητές και 328 αθλήτριες από 46 κράτη. Αθλητής των αγώνων αναδεικνύεται ο Τζέσε Όουενς που κερδίζει 4 χρυσά μετάλλια: στα 100μ (10.3 στις 3/8), στα 200μ (20.7 στις 5/8), στο άλμα εις μήκος (8.06 στις 4/8) και στα 4x100μ (39.8 στις 9/8) ρεκόρ που θα επαναλάβει ο Καρλ Λιούις το 1984 στο Λος Άντζελες, που όπως και ο Όουενς είναι γεννημένος στην Αλαμπάμα. Στους Αγώνες λαμβάνει μέρος και η κυπριακής καταγωγής Δομνίτσα Καβουνίδου-Λανίτου, αθλήτρια του στίβου, η οποία θα εμφανιστεί ξανά σε Ολυμπιακούς Αγώνες, ως θεατής, στην Αθήνα το 2004, σε ηλικία 88 ετών.

1936: Ομάδες ανταρτών σκοτώνουν 1.200 αριστερούς στην Μπανταχόζ.

1943: Αφανίζεται από τους Ναζί το χωριό Κομμένο Άρτας. Το Kομμένο ξεκληρίστηκε από επίλεκτες μονάδες, σε αντίποινα, επειδή Γερμανός αξιωματικός εντόπισε πολυβόλο Eλληνα αντάρτη στο χωριό. Tριακόσιοι δεκαεπτά άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 97 παιδιά, εκτελέστηκαν με τρόπο που χαρακτηρίσθηκε «σαδιστικός» ακόμη και από άνδρες των επίλεκτων δυνάμεων. Tριάντα οκτώ από τους εκτελεσθέντες κάηκαν ζωντανοί μέσα στα σπίτια τους.

1946: Λουτρό αίματος στην Καλκούτα. Σε επεισόδια μεταξύ Μουσουλμάνων και Ινδουιστών, βρίσκουν το θάνατο 3.000-4.000 άτομα σε διάστημα 72 ωρών.

1949: Tα κυβερνητικά στρατεύματα ολοκληρώνουν με επιτυχία τις κυκλωτικές κινήσεις τους στον ορεινό όγκο του Βίτσι εξαναγκάζοντας ισχυρές δυνάμεις των ανταρτών να υποχωρήσουν στην Αλβανία. Τερματίζεται ο εμφύλιος πόλεμος.

1949: Σκοτώνεται σε τροχαίο δυστύχημα η Αμερικανίδα συγγραφέας Μάργκαρετ Μίτσελ, 49 ετών, («Όσα παίρνει ο άνεμος»).

1954: Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του αθλητικού περιοδικού «Sports Ιllustrated» από την εταιρεία Time Inc. και κοστίζει 25 σεντς. Υποστηρίζεται ότι 250.000 συνδρομές είχαν πουληθεί πριν ακόμα το περιοδικό βγει από το τυπογραφείο.

1954: Πνίγονται 200 προσκυνητές στο Φαραχζάντ του Ιράν, από σφοδρές καταιγίδες.

1954: Γεννιέται ο Τζέιμς Κάμερον, βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης καναδικής καταγωγής («Τιτανικός» 1997). Η ταινία του Terminator 2: Judgment Day κέρδισε Όσκαρ καλύτερων οπτικών εφέ, ενώ ο «Τιτανικός», το 1997 επίσης κέρδισε Όσκαρ για τα εφέ, ενώ πήρε και Όσκαρ σκηνοθεσίας και παραγωγής από τον ίδιο (11 Όσκαρ, πρώτη σε εισπράξεις διεθνώς). Για την ίδια ταινία βραβεύτηκε και με Όσκαρ για το καλύτερο μοντάζ, καθώς επίσης και με Χρυσή Σφαίρα καλύτερου σκηνοθέτη.

1957: Πεθαίνει ο χημικός Έρβινγκ Λάνγκμουιρ, 76 ετών, Αμερικανός Νομπελίστας (1932).

1958: Γεννιέται η Μαντόνα (Λουίζα Βερόνικα Τσικόνε), τραγουδίστρια («»Vogue») και ηθοποιός («Ντικ Τρέισι» (1990), «Εβίτα» (1996, βραβευμένη με Χρυσή Σφαίρα για τον ομώνυμο ρόλο). Πρόσφατα βαφτίσθηκε Eσθήρ και άρχισε να φοράει το σήμα κατατεθέν της Kαμπάλα, ένα κόκκινο βραχιόλι. Ένα από τα γνωστότερα τραγούδια της είναι και το «La Isla Bonita». Το 1986 το άλμπουμ της True Blue έκανε μεγάλη επιτυχία στην Αγγλία.

1960: O Joseph W. Kittinger πραγματοποιεί το μεγαλύτερο σε διάρκεια άλμα με αλεξίπτωτο από τα 102.800 πόδια και πέφτει στα 31.330 μ. πριν ανοίξει το αλεξίπτωτό του, πάνω από το Νιου Μέξικο των ΗΠΑ (πραγματοποιεί και ρεκόρ ταχύτερης πτήσης ανθρώπου χωρίς αεροσκάφος, στα 614 μίλια την ώρα, δηλ. 982 χλμ/ ω).

1960: Η Κύπρος γίνεται ανεξάρτητη από τη Βρετανία (εθνική εορτή).

1962: Οι Μπιτλς απολύουν τον Πιτ Μπεστ, αντικαθιστώντας τον με το Ρίνγκο Σταρ.

1963: Αποκαθίσταται η ανεξαρτησία στη Δομινικανή Δημοκρατία.

1964: Πραξικόπημα στο Νότιο Βιετνάμ. Ο στρατηγός Νγκουγέν Κανχ αντικαθιστά τον Ντουόνγκ Βαν Μίνχ. Θεσπίζεται νέο Σύνταγμα με αμερικανική βοήθεια.

1968: Οι «Τζάκσον Φάιβ», το μικρότερο μέλος των οποίων ήταν ο Μάικλ Τζάκσον, κάνουν το επίσημο ντεμπούτο τους δίπλα στην Νταϊάνα Ρος και τη Σαμπρίμς, σε συναυλία στην Καλιφόρνια.

1971: Πεθαίνει ο Σπύρος Σκούρας, 78 ετών, Ελληνοαμερικανός κινηματογραφιστής, πρόεδρος της 20th Century Fox (1942-62).

1972: Απόπειρα δολοφονίας του Χασάν του Μαρόκου αποτυγχάνει (σύμφωνα με άλλες πηγές, η Βασιλική Πολεμική Αεροπορία της χώρας κατά λάθος έβαλε κατά του αεροσκάφους του Βασιλέα).

1972: Πεθαίνει ο Γάλλος ηθοποιός Πιέρ Μπρασέρ, 66 ετών.

1973: Πεθαίνει ο Ρωσο-Αμερικανός μικροβιολόγος, που ανακάλυψε τη στρεπτομυκίνη Σέλμαν Γουόκσμαν, 85 ετών, Νομπελίστας (1952).

1974: Αρχίζει η κατάπαυση του πυρός κατά μήκος της γραμμής Αττίλα στην Κύπρο. Μετά τον Αττίλα ΙΙ η κυβέρνηση Καραμανλή αποσύρει την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.

1974: Επιστρέφει στην Αθήνα ο Ανδρέας Παπανδρέου έπειτα από απουσία 6 χρόνων.

1977: Πεθαίνει ο Αμερικανός τραγουδιστής, βασιλιάς του ροκ εν ρολ, ίνδαλμα της νεολαίας Έλβις Πρίσλεϊ, 42 ετών, («It’s now or never», “See see rider”).

1978: Πεθαίνει η Τζιν Άκερ, 84 ετών, Αμερικανίδα ηθοποιός του βωβού κινηματογράφου, που υπήρξε σύζυγος του Ροντόλφο Βαλεντίνο.

1981: Η Νέα Ζηλανδία κερδίζει τα Φίτζι με 13-0 για την προκριματική φάση στο μεγαλύτερο σκορ που σημειώνεται σε αγώνα παγκοσμίου κυπέλλου.

1986: Κατάρριψη αεροσκάφους «Φόκερ 27» στο Σουδάν, με 57 νεκρούς.

1987: Από συντριβή αεροσκάφους McDonnell Douglas MD-82 της Northwest Airlines , πτήση 255 κατά την απογείωσή του, στο Ντιτρόιτ των ΗΠΑ, σκοτώνονται 156 άτομα και διασώζεται μόνον ένας, ένα κοριτσάκι 4 ετών.

1988: Ξεκινάει το διεθνές φιλικό τουρνουά του Ολυμπιακού στο Καραϊσκάκη με συμμετοχή του Άγιαξ, της Πενιαρόλ και της Ατλέτικο Μαδρίτης. Με την Πενιαρόλ παίζει ο Ζίκο και με τον Ολυμπιακό ο Ντέταρι.

1988: Η εταιρεία IBM λανσάρει λογισμικό για τεχνητή νοημοσύνη.

1992: Πρόεδρος στο Κονγκό εκλέγεται ο Πασκάλ Λιζούμπα.

1993: Ιδρύεται η Debian GNU/Linux από τον Ίαν Μέρντοκ.

1993: Πεθαίνει ο Στιούαρτ Γκρέιντζερ, 80 ετών, Αμερικανο-Βρετανός ηθοποιός που διακρίθηκε σε ρόλους ξιφομάχου.

1995: Ο Αιθίοπας Χαϊλέ Γκεμπρεσιλασιέ σπάει το παγκόσμιο ρεκόρ στα 5.000μ του Κενυάτη Μόζες Κιπτανούι κατά 11 δευτερόλεπτα με χρόνο 12:44.39 στο μίτινγκ της Ζυρίχης και ο Κιπτανούι απαντάει κάνοντας παγκόσμιο ρεκόρ στα 3000μ φυσικά εμπόδια με 7:59.18 και γίνεται ο πρώτος δρομέας που σπάει το φράγμα των 8 λεπτών.

1996: Πρόεδρος (ο 100ός ) στη Δομινικανή Δημοκρατία ορκίζεται ο Λεονέλ Φερνάντες Ρέινα.

1996: Ορκίζεται «κυβέρνηση» στο ψευδοκράτος του Ντενκτάς, με Πρωθυπουργό τον Ντερβίς Ερόγλου.

1996: Πορείες διαμαρτυρίας Ελλήνων και Κυπρίων πραγματοποιούνται στα τουρκικά προξενεία Κομοτηνής και Ρόδου μετά το φόνο του Σολωμού.

1999: Αρχίζει να λειτουργεί τμηματικά το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη.

1999: Ο ταχύτερος άνθρωπος στον κόσμο ο Μορίς Γκριν (9.79 στην Αθήνα) συλλαμβάνει και παραδίδει στην ασφάλεια του αεροδρομίου της Σεβίλλης έναν Γάλλο που προσπάθησε να κλέψει την τσάντα και το πορτοφόλι του συναθλητή και φίλου του Λάρι Γουέιντ.

2000: Πρόεδρος στη Δομινικανή Δημοκρατία ορκίζεται ο Ιπόλιτο Μεχία.

2001: Από έκρηξη σε εργοστάσιο πυρομαχικών στο Ταμίλ Ναντού της Ινδίας, σκοτώνονται πάνω από 25 άτομα και τραυματίζονται πολλά άλλα.

2001: Στην Ινδονησία, η Πρόεδρος Μ. Σουκαρνοπούτρι ζητάει συγγνώμη για τις κτηνωδίες που διέπραξε ο στρατός στην περιοχή Ιρίαν Τζάγια.

2001: Αμερικανοί αστρονόμοι αναφέρουν πως βρήκαν ένα ηλιακό σύστημα που απέχει 46 έτη φωτός και είναι ίδιο με το δικό μας.

2001: Σε διεθνές τουρνουά πάλης , που γίνεται στην Πολωνία, ο Δημήτρης Αβράμης κατακτά χάλκινο μετάλλιο.

2002: Ποινή ρεκόρ για τη χώρα επιβάλλεται σε 20χρονο από δικαστήριο στην Αυστραλία. Ο κατηγορούμενος καταδικάζεται σε φυλάκιση 55 ετών, για βιασμούς γυναικών.

2002: Διεξάγεται η πρώτη (από τη γενοκτονία του 1994) απογραφή του πληθυσμού στη Ρουάντα.

2002: Το διάπλου του Γιβραλτάρ πραγματοποιεί ο Νίκος Πάντης, σε 3 ώρες και 42 λεπτά. Γίνεται ο πρώτος Έλληνας που διασχίζει κολυμπώντας το Γιβραλτάρ.

2003: Βγαίνει από το νοσοκομείο ο τελευταίος ασθενής με SARS στην Κίνα. Ο ηλικίας 19 ετών ασθενής ευχαρίστησε το νοσηλευτικό προσωπικό.

2003: Σεισμική δόνηση μεγέθους 5,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώνεται στην Κίνα, στην Εσωτερική Μογγολία, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 3 άνθρωποι και να τραυματιστούν άλλοι 1000.

2003: 6 Ιρακινοί σκοτώνονται και 59 τραυματίζονται σε επίθεση με όλμο από Αμερικανούς σε φυλακή στο Ιράκ. Από την επίθεση έχασε τη ζωή του και ένας Παλαιστίνιος εικονολήπτης του Ρόιτερ, ο 17ος δημοσιογράφος που σκοτώνεται στο Ιράκ από την έναρξη του πολέμου (20/3).

2003: Πανικός επικρατεί στη Δομινικανή Δημοκρατία, όταν εισέβαλε ένοπλος την ώρα που συνεδρίαζε το Κοινοβούλιο της χώρας, με αντικείμενο συζήτησης την εκλογή Προέδρου στο Κοινοβούλιο. Πάνω στην αναμπουμπούλα, ο ένοπλος κατάφερε να διαφύγει. Δε σημειώθηκε κανένας τραυματισμός.

2003: Αποφασίζεται σε συνάντηση χημικών στην Οτάβα να δοθεί η ονομασία «νταρμστάντιο» και το σύμβολο Ds για το χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 110.

2003: Πεθαίνει ο Ίντι Αμίν Νταντά, 78 ετών, δικτάτορας της Ουγκάντας (1971-79).

2004: Το πρώτο χρυσό μετάλλιο στο αγώνισμα των καταδύσεων και το πρώτο χρυσό της Ολυμπιάδας στην Αθήνα κατακτούν οι Νίκος Συρανίδης και Θωμάς Μπίμης στις συγχρονισμένες καταδύσεις από βατήρα 3μ. Το ελληνικό δίδυμο στις καταδύσεις των 3μ. τραμπολίνο έφεραν στην Ελλάδα το πρώτο χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, συγκεντρώνοντας συνολικά 353,34 βαθμούς. Οι Μπίμης και Συρανίδης έγιναν οι πρώτοι «χρυσοί» Ολυμπιονίκες επί ελληνικού εδάφους μετά την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896. Εξάλλου, χάλκινο μετάλλιο κερδίζει με 312,5 κιλά στο σύνολο ο αρσιβαρίστας Λεωνίδας Σαμπάνης (είναι το τρίτο του μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες μετά τα αργυρά του 1996 και 2000).

2004: Πρόεδρος στη Δομινικανή Δημοκρατία ορκίζεται για δεύτερη θητεία στην ιστορία της χώρας ο Λεονέλ Φερνάντες Ρέινα.

2004: Η μεγαλύτερη επιχείρηση διάσωσης στην πρόσφατη βρετανική ιστορία διεξάγεται από ξηράς και αέρος σε ζώνη 32 χλμ στην Κορνουάλη, η οποία πλημμύρισε από ισχυρότατες βροχοπτώσεις. Οδηγοί οχημάτων εγκλωβίστηκαν, πολλοί κάτοικοι και παραθεριστές κινδύνευσαν.

2004: Tο σπήλαιο εντός του οποίου φέρεται να έζησε ο Iωάννης ο Bαπτιστής ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε, δυτικά της Iερουσαλήμ, ο Bρετανός αρχαιολόγος Σάιμον Γκίμπσον.

2005: Δεκαεπτά Ισπανοί στρατιώτες, που υπηρετούσαν στις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στο Αφγανιστάν σκοτώνονται, όταν το στρατιωτικό ελικόπτερο τύπου Puma στο οποίο επέβαιναν συντρίβεται στα δυτικά της χώρας, κοντά στην πόλη Χεράτ.

2005: Πλοιάριο με 102 επιβαίνοντες ανατρέπεται στον ποταμό Λαμούρντε στη βορειοανατολική Νιγηρία και εκφράζονται φόβοι πως ουδείς κατόρθωσε να διασωθεί. Πρόκειται για τη δεύτερη τραγωδία στην ίδια περιοχή σε διάστημα μικρότερο της μίας εβδομάδας.

2005: Κολομβιανό αεροσκάφος με 153 επιβάτες και οκταμελές πλήρωμα συντρίβεται στη νοτιοδυτική Βενεζουέλα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν όλοι οι επιβαίνοντες.

2005: Νέο ρεκόρ παραμονής στο Διάστημα πετυχαίνει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ο Ρώσος κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ, έχοντας συμπληρώσει σχεδόν 748 ημέρες διαβίωσης σε τροχιά στη διάρκεια της 20ετούς του καριέρας. Κάτοχος του προηγούμενου ρεκόρ ήταν ο επίσης Ρώσος Σεργκέι Αβντέγιεφ με 747 ημέρες, 14 ώρες, 14 λεπτά και 11 δευτερόλεπτα, ανακοίνωσε το ρωσικό κέντρο ελέγχου έξω από τη Μόσχα.

2005: Πεθαίνει από καρκίνο η Βίκυ Μοσχολιού, 62 ετών, Ελληνίδα ερμηνεύτρια του λαϊκού τραγουδιού, («Πάει, πάει», «Μην πιεις νερό»).

2006: Στους 600 ανέρχεται ο αριθμός των θυμάτων, από τις πλημμύρες που πλήττουν τη νότια Αιθιοπία μετά τη περισυλλογή 170 ακόμα πτωμάτων από τις αστυνομικές αρχές, ενώ οι αγνοούμενοι ξεπερνούν τους 300.

2006: Η εθνική Ελλάδος σε φιλικό αγώνα χάνει στο Ολντ Τράφορντ από την Αγγλία με 4-0.

2007: Οι ιστιοπλόοι Γιώργος Βασιλάς και Ευάγγελος Μιτάκης κερδίζουν χάλκινο μετάλλιο στο εφηβικό πρωτάθλημα των 470, που πραγματοποιήθηκε στην Ολλανδία.

2007: Τα θύματα από το σεισμό των 8 Ρίχτερ φθάνουν τα 337 και οι τραυματίες τους 827. Μετασεισμός 6,3 Ρίχτερ πλήττει την περιοχή.

2007: Σεισμός 5,3 Ρίχτερ σημειώνεται στις ακτές του νησιού Χονσού στην Ιαπωνία.

2007: Η διεθνής οργάνωση προστασίας ζώων BirdLife International αρχίζει εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων, προκειμένου να σωθούν από την εξαφάνιση 189 είδη σπάνιων πουλιών.

2008: To ειρηνευτικό σχέδιο για την εκεχειρία στη Νότια Οσετία και την κατάπαυση των εχθροπραξιών στη Γεωργία υπογράφει, μετά την Τιφλίδα, και η Ρωσία.

2008: Ο 22χρονος Τζαμαϊκανός σπρίντερ Γιουσέιν Μπολτ σπάει το παγκόσμιο ρεκόρ, που κατείχε ο ίδιος (9.72 από την 1/6/2008 στην Νέα Υόρκη) στα 100μ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου με 9.69.

2008: Η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι το πρώτο δείγμα αθλήτριας βρέθηκε θετικό. Λίγο αργότερα η Φανή Χαλκιά επιβεβαιώνει ότι είναι δικό της το δείγμα, αλλά διακηρύσσει την αθωότητά της.

2008: Ο Αμερικανός κολυμβητής Μάρκ Φελπς κερδίζει το έβδομο χρυσό του στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Πεκίνο ισοφαρίζοντας το ρεκόρ του συμπατριώτη του Μαρκ Σπιτς στο Μόναχο το 1972.

2009: Ο Νοτιοκορεάτης Γιανγκ Γιονγκ-έουν, με νίκη επί του Τάιγκερ Γουντς κερδίζει το 91ο Πρωτάθλημα γκολφ PGA . Έγινε έτσι ο πρώτος ασιατικής καταγωγής νικητής σε σημαντικό πρωτάθλημα ανδρών στο γκολφ και τερμάτισε το προηγούμενο ρεκόρ συνεχόμενων νικών του Γουντς.

2009: Στην ιστιοπλοΐα, στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Ουγγαρίας, οι αδελφοί Μπακατσιά από την Ελλάδα κατακτούν χρυσό μετάλλιο. Ο Ανδρέας και ο Αλέξανδρος συγκέντρωσαν 11 βαθμούς ποινής.

2009: Το Ιράν κατακτά το Πανασιατικό κύπελλο καλαθοσφαίρισης, νικώντας στον τελικό την Κίνα με 70-52.

2009: Ο Γιουσέιν Μπολτ σημειώνει νέο παγκόσμιο ρεκόρ στον αγώνα δρόμου 100 μ. με χρόνο 9,58 δευτερόλεπτα (με άνεμο +0,90 m/s), κατά την διάρκεια του παγκόσμιου πρωταθλήματος στίβου.

2010: Στην Πόλη του Μεξικό το Ανώτατο Δικαστήριο εγκρίνει τις υιοθεσίες από ομοφυλόφιλα ζευγάρια.

2010: Πραγματοποιείται στην Αυστραλία (στο Σίδνεϊ) η πρώτη ολική μεταμόσχευση καρδιάς στο Νότιο Ημισφαίριο.

2010: Από συντριβή επιβατικού αεροσκάφους Μπόινγκ 737-300 της τοπικής εταιρείας Aires με 131 άτομα που χτυπήθηκε από κεραυνό την ώρα που προσγειωνόταν στο νησί Σαν Αντρές της Κολομβίας πεθαίνει μία γυναίκα από συγκοπή και 114 άτομα τραυματίζονται.

2010: Στη Νήσο του Πάσχα οι ηγέτες της κοινότητας απειλούν να αποσπαστούν από τη Χιλή και εξαναγκάζουν σε παραίτηση τον κυβερνήτη Πέδρο Έντμουντς Παόα. Σύμφωνα με πληροφορίες, καταλαμβάνονται πολλά κυβερνητικά κτήρια από τους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του νησιού. Η Χιλή αποστέλλει 45 άνδρες των ειδικών δυνάμεων στο νησί.

2010: Η 17χρονη Ελληνίδα Αναστασία Σιδηροπούλου κατακτά τον τίτλο Miss Teen World στα καλλιστεία στο Τέξας.

2010: Πεθαίνει από θερμοπληξία ο Δημήτριος Ιωαννίδης, 87 ετών, Έλληνας πραξικοπηματίας, διοικητής της ΕΣΑ, ο οποίος ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο (1973).

«Ο άνδρας με αρετή είναι απαιτητικός με τον εαυτό του, ενώ ο μικρός άνθρωπος είναι απαιτητικός με τους άλλους.»

Κομφούκιος (551–479 π.Χ.)

Κινέζος ηθικοφιλόσοφος