Η πρώτη δικτυακή πύλη της Ηράκλειας Σερρών
Κάνοντας "Κλικ" ή "Πατώντας" πάνω στις διαφημίσεις του ιστοχώρου, μας βοηθάτε στην εύρυθμη λειτουργία του και στην οικονομική του ανεξαρτησία.
Δευτέρα 22 Ιουνίου 2020
Κατά Ιωάννη πόνημα της 23ης Ιουνίου 2020
Φίλες, φίλοι κι άλλνοι, αναγνώστες τουσυνωνύμου μου πονήματος, καλή ανάγνωση!
Τρίτη 23 Ιουνίου 2020Ανατολή Ήλιου: 06:01 – Δύση Ήλιου: 20:52 φτάσαμε στην 175η μέρα του έτους, σήμερα, βοήθειά μας.η Σελήνη 20 ημερών. Σήμερα δεν είναι τ'Αι -Γιαννιού αύριο όμως, έχουμε τον Κλήδονα κι όχι αυτόν που κλείδωνα!!!! Σήμερα λοιπόν τα λεύτερα κορίτσια, θα βάλουν τ' αμίλητο νερό στη στάμνα μ' ένα ¨"ριζικάρι".
Η παραμονή του γενεθλίου του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (24 Ιουνίου) χαρακτηρίζεται από πυρολατρικά και μαντικά έθιμα. Στα πυρολατρικά έθιμα ανάγονται οι φωτιές του Αϊ Γιαννιού του Φανιστή, ή Ριζικάρη ή Ριγανά, όπως ονομάζεται για την περίσταση ο Άγιος σε διάφορα μέρη της χώρας, ενώ στα μαντικά ξεχωρίζει ο Κλήδονας, η μολυβδομαντεία, η ονειρομαντεία κ.ά.Τα ξημερώματα της 23ης Ιουνίου1996 από ανακοπή καρδιάς, σε ηλικία 77 ετών αφήνει την τελευταία του πνοή ο Ανδρέας Γεωργίου Παπανδρέου.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ
Ορθόδοξη Εκκλησία
† Αγίας μάρτυρος Αγριππίνης.
† Αριστοκλέους πρεσβυτέρου, Δημητριανού διακόνου και Αθανασίου αναγνώστου, εν Σαλαμίνι της Κύπρου αθλησάντων.
† Ευστοχίου πρεσβυτέρου και των συν αυτώ Γαΐου η Γαϊανού, ανεψιού αυτού, και των τριών τέκνων αυτού, Λολλίας, Πρόβης και Ουρβανού η Ουρβασίου.
† Οσίου Ησυχίου της Βάτου, εν Σινά.
† Οσίας μητρός ημών Εθελδρέδης, της βασιλίσσης.
† Οσίου Βαρβάρου, του μυροβλήτου.
† Οσίου Νικήτα, του εκ Θηβών.
† Αγίας Ειρήνης, πριγκιπίσσης του Μούρωμ.
† Αγίου Δημητρίου, πρίγκιπος Περεγιασλάβλ και Βλαδιμίρ της Ρωσίας.
† Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου του Βλαδιμήρου, εν Κιέβω.
† Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου της επιλεγομένης «Τρυφερής», εν τη Λαύρα των Σπηλαίων του Πσκωφ της Ρωσίας.
Καθολική Εκκλησία
† Αγίας Εθελδρέδης, προστάτιδας των πασχόντων από ασθένειες του λάρυγγα.
† Αγίου Λιβεράτου.
Εορτολόγιο: Αριστοκλής, Αριστοκλέας,
Αριστόκλεος. Αγριππίνα. Λούλης, Λούλου, Λούλα.: Αγία Αγριππίνα – Η Αγία Αγριππίνα, γεννήθηκε
και μαρτύρησε στη Ρώμη. Από νεαρή ηλικία ανέπτυξε βαθύτατο χριστιανικό φρόνημα
και αφοσιώθηκε στην υπηρεσία του Κυρίου και Λυτρωτού της.
Για το λόγο
αυτό διέθεσε όλη της την περιουσία για την ανακούφιση των πτωχών και τη
θεραπεία των ασθενών. Για την αγάπη του ουράνιου Νυμφίου της, απέφυγε το γάμο
και προτίμησε να γίνει νύμφη του Χριστού. Όσες δε φορές είχε ανάγκη, η εκκλησία
της Ρώμης, η Αγριππίνα έτρεχε πρώτη να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες της.
Όμως η Αγία
δεν προσέφερε μόνο υλικά αγαθά αλλά και πνευματικά, διδάσκοντας την χριστιανική
πίστη και οδηγώντας στο δρόμο της αλήθειας, πλήθη πλανημένων. Η θεάρεστη αυτή
δράση της Αγρυππίνας δεν ήταν δυνατό να παραμείνει για πολύ καιρό κρυφή. Το 262
μ.Χ., την κατήγγειλαν στις αρχές, ως ανατροπέα της πατροπαράδοτης λατρείας των
ειδώλων.
Η Αγία
αποδέχθηκε τις καταγγελίες και με περισσό θάρρος, ομολόγησε την πίστη της στο
Χριστό. Οι διώκτες της δεν δίστασαν να τη μαστιγώσουν για να κάμψουν το
αγωνιστικό της φρόνημα. Όταν κατάλαβαν ότι δεν πρόκειται να μεταπείσουν την
Αγριππίνα, την υπέβαλαν σε νέα φρικτά βασανιστήρια.
Το σώμα της
Αγίας δεν άντεξε τα μαρτύρια και με μαρτυρικό και ένδοξο τρόπο παρέδωσε την
Αγία ψυχή της. Τρεις χριστιανές γυναίκες, η Βάσσα, η Παύλα και η Αγαθονίκη
παρέλαβαν το σεπτό σκήνωμά της και μετά από αρκετή περιπλάνηση κατέληξαν, στη
Σικελία, όπου και το ενταφίασαν.
47 π.Χ.
Γεννήθηκε ο Πτολεμαίος ΙΕ’ Φιλοπάτωρ Φιλομήτωρ Καίσαρ, Καισαρίων, ο τελευταίος
της δυναστείας των Πτολεμαίων στην Αίγυπτο, γιος του Ιουλίου Καίσαρα και της
Κλεοπάτρας
1611 Κατά τη
διάρκεια αποστολής στη Βόρεια Αμερική, το πλήρωμα του Βρετανού εξερευνητή Χένρι
Χάντσον στασιάζει και βάζει τον ίδιο, το γιο του και άλλα 7 μέλη του πληρώματος
σε μία μικρή βάρκα στον κόλπο που σήμερα είναι γνωστός ως Κόλπος Χάντσον
(Hudson Bay). Από τότε δεν τους ξαναείδε κανείς.
1763
Γεννήθηκε η Ζοζεφίνα ντε Μποαρνέ, αυτοκράτειρα της Γαλλίας, σύζυγος του
Ναπολέοντα Βοναπάρτη
1771 Ο Jose
Candido Exposito γίνεται ο πρώτος ταυρομάχος στην ιστορία, που σκοτώνεται από
ταύρο.
1775 Η πρώτη
κωπηλατοδρομία μεταξύ των πανεπιστημίων Οξφόρδης και Κέιμπριτζ διεξάγεται στον
Τάμεση. Την παρακολουθούν 200.000 άτομα και σημειώνονται επτά πνιγμοί μεταξύ
των θεατών.
1868 Ο
Αμερικανός τυπογράφος και εκδότης, Κρίστοφερ Λάθαμ Σολς, λαμβάνει δίπλωμα
ευρεσιτεχνίας για τη γραφομηχανή όπως τη γνωρίζουμε. Πέντε χρόνια αργότερα θα
πουλήσει την εφεύρεσή του λόγω οικονομικών προβλημάτων στην εταιρεία Remington
αντί 12.000 δολαρίων.
1894
Ιδρύεται στο Παρίσι από τον βαρόνο Πιερ Ντε Κουμπερτέν η Διεθνής Ολυμπιακή
Επιτροπή. Εκπρόσωπος της Ελλάδας στο συνέδριο και πρώτος πρόεδρος της ΔΟΕ είναι
ο Δημήτριος Βικέλας.
1910
Γεννήθηκε ο Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, Ζαν Ανούιγ
1901 Πέθανε
ο Ανδρέας Λασκαράτος, ποιητής και σατιρικός συγγραφέας από την Κεφαλονιά
1902 Το
όνομα «Mercedes» υιοθετείται για πρώτη φορά ως εμπορική επωνυμία από τη
γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Daimler.
1908
Γεννήθηκε ο συγγραφέας, Μ. Καραγάτσης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη
Ροδόπουλου, («Γιούγκερμαν», «Συνταγματάρχης Λιάπκιν»)
1910
Γεννήθηκε ο γάλλος θεατρικός συγγραφέας, Ζαν Ανούιγ
1911 Ο
Γεώργιος Ε’ στέφεται, σε λαμπρή τελετή στο Αββαείο του Ουέστμινστερ, βασιλιάς
της Αγγλίας.
1912 Από
κατάρρευση γέφυρας στο Νιαγάρα, σκοτώνονται 47 άνθρωποι.
1919 Η
γερμανική Κυβέρνηση στη Βαϊμάρη εκδηλώνει την πρόθεσή της να υπογράψει τη
Συνθήκη Ειρήνης.
1922 Ο
Αλέξανδρος Παπαναστασίου καταδικάζεται σε τριετή φυλάκιση για τα όσα υποστήριξε
στο «Δημοκρατικό Μανιφέστο». Συνήγορός του ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου.
1928
Γεννήθηκε ο τραγουδιστής Σπύρος Ζαγοραίος
1956 Ο
Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ εκλέγεται πρόεδρος της Αιγύπτου.
1959 Μετά
από εννέα χρόνια, αποφυλακίζεται από βρετανική φυλακή ο Κλάους Φους, Γερμανός
επιστήμονας που με κατασκοπεία βοήθησε την Σοβιετική Ένωση να κατασκευάσει την
πρώτη ατομική βόμβα και την πρώτη βόμβα υδρογόνου της.
1983 Η
κυβέρνηση της Ο.Δ. Γερμανίας (Δυτικής) ανακοινώνει ότι θα δώσει χρηματικό
«δώρο» ύψους 10.500 μάρκων σε όποιον ξένο εργάτη αποφασίσει να γυρίσει στην
πατρίδα του.
1984 Αντικείμενα,
που ανήκαν στον Τζον Λένον πωλούνται σε πλειστηριασμό προς 430.000 δολάρια.
1989 Ο
πρόεδρος της Ν.Δ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν καταφέρνει να σχηματίσει
κυβέρνηση συνασπισμού.
1990 H
Μολδαβία κηρύσσει την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ.
1996 Πέθανε
ο Ανδρέας Παπανδρέου, ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός
2005 Πέθανε
Μανώλης Αναγνωστάκης, από τους σημαντικότερους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής
γενιάς.
H Διεθνής Ημέρα Χηρών (International Widows Day) καθιερώθηκε το 2010 από τον ΟΗΕ, για να επισημάνει τη «φτώχεια και την αδικία που βιώνουν εκατομμύρια χήρες και τα προστατευόμενα από αυτές μέλη σε όλο τον κόσμο».
Η πρωτοβουλία ανήκε στον αγγλοϊνδό επιχειρηματία Λόρδο Λούμπα, ο οποίος από το 1998 έχει συστήσει το ομώνυμο ίδρυμα για την παροχή βοήθειας σε αναξιοπαθούσες χήρες.
Η 23η Ιουνίου επελέγη, επειδή την ημέρα αυτή του 1954 η μητέρα του Λόρδου Λούμπα, Σριμάτι Πούσπα Βάτι Λούμπα, έμεινε χήρα.
H Ημέρα των Ηνωμένων Εθνών για τη Δημόσια Υπηρεσία (UN Public Service Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Ιουνίου, με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, για να τιμήσει τη συνεισφορά του δημόσιου τομέα των κρατών - μελών του στην αναπτυξιακή διαδικασία.
Την ίδια ημέρα ανακοινώνονται και οι νικητές των σχετικών βραβείων, που έχει θεσπίσει ο ΟΗΕ από το 2003. Η Ελλάδα έχει τιμηθεί μία φορά το 2003, για την καθιέρωση του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη
Το 1946 η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, με τη συμπλήρωση 50 ετών από την αναβίωση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896, άρχισε να εορτάζει την επέτειο της έναρξης των Αγώνων στις 6 Απριλίου, έχοντας μάλιστα κάνει πρόταση στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, όπως η ημερομηνία αυτή αποτελέσει κοινό εορτασμό.
Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφάσισε, όμως, να ορίσει ως «Ολυμπιακή Ημέρα» την 23η Ιουνίου, ημέρα ίδρυσής της το 1894 και ανάθεσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.
Η ΕΟΕ και όλες οι Εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές ανά τον κόσμο, ακολουθώντας την απόφαση της ΔΟΕ, εορτάζουν την «Ολυμπιακή Ημέρα» στις 23 Ιουνίου
Η παραμονή του γενεθλίου του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (24 Ιουνίου) χαρακτηρίζεται από πυρολατρικά και μαντικά έθιμα. Στα πυρολατρικά έθιμα ανάγονται οι φωτιές του Αϊ Γιαννιού του Φανιστή, ή Ριζικάρη ή Ριγανά, όπως ονομάζεται για την περίσταση ο Άγιος σε διάφορα μέρη της χώρας, ενώ στα μαντικά ξεχωρίζει ο Κλήδονας, η μολυβδομαντεία, η ονειρομαντεία κ.ά.
Οι φωτιές του Αϊγιαννιού, που μας είναι πιο οικείο ως έθιμο, ανάβονται συνήθως σε σταυροδρόμια κατά γειτονιές, με ανταγωνιστική διάθεση, καθώς κάθε γειτονιά θέλει να παρουσιάσει τη μεγαλύτερη φωτιά. Σε αυτή ρίχνονται εύφλεκτα άχρηστα αντικείμενα του σπιτιού και απαραιτήτως το μαγιάτικο στεφάνι. Μικροί και μεγάλοι πηδούν πάνω από τη φωτιά, κάνοντας μια ευχή για καλή υγεία και απαλλαγή από το κακό. Ο Κλήδονας (κληδών=οιωνός) είναι μία μαντική πράξη, που τελείται με σκοπό να φανερωθεί, ιδιαίτερα στις κοπέλες, το ριζικό ή η τύχη τους. Απαραίτητα συστατικά, μια στάμνα με «αμίλητο» νερό, ένα φρούτο ή κάποιο προσωπικό μικροαντικείμενο μιας κοπέλας.
Τα έθιμα αυτά της υπαίθρου είναι παγανιστικής προελεύσεως, που καταδικάζονται από την Εκκλησία (65ος Κανόνας της Πενθέκτης Συνόδου του 691) και τείνουν να εκλείψουν, αν δεν έχουν εκλείψει, σε μια εποχή έντονης αστικοποίησης. Ένας απόηχός τους ακούγεται ακόμη στο νοσταλγικό τραγούδι των Σπανού/Παπαδόπουλου «Στην Αριστοτέλους»:
...Και φωτιές ανάβανε στους μεγάλους δρόμους
τ’ Αϊ Γιάννη θα ’τανε θαρρώ...
Την ανάμνηση διασώζει και ο Γιώργος Σεφέρης στο ποίημά του «Φωτιές του Αϊ Γιάννη» από τη συλλογή «Τετράδιο Γυμνασμάτων» (1940).
Ανάλογα έθιμα υπάρχουν και στους λαούς της Βόρειας Ευρώπης, που ανάγονται στην έλευση του καλοκαιριού (Θερινό Ηλιοστάσιο). Ο σπουδαίος ρώσος συνθέτης Μόδεστος Μουσόργκσκι έγραψε ένα συμφωνικό ποίημα, εμπνευσμένο από τους θρύλους και τις παραδόσεις της ημέρας, το οποίο ολοκλήρωσε στις 23 Ιουνίου 1867. Τίτλος του «Η Νύχτα του Αγίου Ιωάννη στο Φαλακρό Βουνό» και βασίστηκε σε διήγημα του Νικολάι Γκόγκολ, με ήρωα σ' ένα χωρικό, που είναι αυτόπτης μάρτυς ενός χορού δαιμόνων την παραμονή της γιορτής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο «Φαλακρό Βουνό» του Κιέβου.
Ημέρα της Νίκης στην Εσθονία, που τιμά τους αγώνες της ανεξαρτησίας της χώρας από τη Ρωσία και τη Γερμανία.
Ημέρα του Πατέρα σε Πολωνία, Νικαράγουα και Ουγκάντα.
*Το γενέθλιον τον τιμίου προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου, Σύναξη Ζαχαρίου και Ελισάβετ των γεννητόρων αυτού σήμερα, βοήθειά μας!
Από χτες σ' όλη την ελληνική επικράτεια γιορτάζουν. Τον Αη - Γιάννη τον θεριστή!
Το κάψιμο των στεφανιών της Πρωτομαγιάς! Τον Κλήδονα!
Κλήδονας ή Αϊ-Ριγογιάννης
Ο Κλήδονας είναι ένα ωραίο μαντικό έθιμο που αρχίζει στις 23 Ιουνίου και τελειώνει στις 24 Ιουνίου, ημέρα αφιερωμένη στο γενέθλιο του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου . Αποκαλείται του Αϊ Γιαννιού του Κλήδονα και έχει την προέλευση του στην Ελληνική Αρχαιότητα . Το έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων συμπίπτει με την έλευση του θερινού ηλιοστάσιου, ουσιαστικά με την υποδοχή και την κορύφωση του καλοκαιριού, αφού πρόκειται για την μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου, γεγονός που οι Έλληνες πάντοτε γιόρταζαν πανηγυρικά.
Στην εποχή όπου όλα ανεξαιρέτως τα πράγματα είτε υλικά είτε πνευματικά έχουν περάσει στην φάση της λήθης, εμείς αντιστεκόμαστε σθεναρά και προσπαθούμε να αναβιώσουμε τα έθιμα των προγόνων μας, μαθαίνοντας τα στους νέους και κάνοντας τους παλιότερους να θυμηθούν την ζωή τους που έσφυζε από παραδόσεις.
Σήμερα, σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, το έθιμο του Κλήδονα γίνεται για να μαντέψουν οι ανύπαντρες κοπέλες τον άντρα που θα παντρευτούν.
Οι κοπέλες του χωριού πηγαίνουν στη βρύση του χωριού όπου γεμίζουν ένα κανάτι με αμίλητο νερό. Μέσα στο κανάτι ρίχνουν από ένα δικό τους αντικείμενο: ένα σκουλαρίκι, ένα δαχτυλίδι, ένα κουμπί, μια χάντρα κτλ. Αυτό το αγγείο το δένουν μ’ ένα κόκκινο μαντίλι και το αφήνουν όλη τη νύχτα έξω, κάτω από τ’ άστρα. Την άλλη μέρα μαζεύονται όλοι γύρω από το κανάτι κι ένα παιδί που ζουν και οι δυο γονείς του βγάζει ένα ένα τα σημάδια. Για κάθε σημάδι μια ηλικιωμένη γυναίκα λέει ένα δίστιχο του οποίου το περιεχόμενο ερμηνεύεται σαν να έχει προφητική σημασία για το μέλλον της κοπέλας στην οποία ανήκε το σημάδι. Π.χ. «Το κυπαρίσσι το ψηλό, το μασιανό κλωνάρι, το κοντογειτονόπουλλο γυρεύει να σε πάρει. » ή «Σα μάθει ο σκύλος γράμματα κι η γάτα να διαβάζει τότε κι εσύ θα παντρευτείς να κάνει ο κόσμος χάζι!»
Στην Αγία Παρασκευή (Κεράσοβο) Κόνιτσας το έθιμο διατηρείται ακόμη. Γίνεται όμως με κάποιο διαφορετικό τρόπο. Μετά τη δύση του ηλίου οι γυναίκες, κυρίως από τη γειτονιά των Τελλιάδων, συγκεντρώνονταν την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού στη βρύση της γειτονιάς τους ζωσμένες με μια τριχιά. Μια απ’ αυτές έφερνε ένα γκιούμι (μπακιρένια κανάτα).Το γκιούμι αυτό το στόλιζαν με λουλούδια και το γέμιζαν με νερό από τη βρύση που βρίσκονταν κάτω από το αρχοντόσπιτο του Μήτσιου Τέλλη. Αυτός πρώτος έριχνε χρήματα στο γκιούμι και οι γυναίκες άρχιζαν το τραγούδι:
«Άγιο-Γιάννη ι μώρε Άγιο-Γιάννη
σταυροβότανε ι μώρε σταυροβότανε.
Ποιος σε φύτεψε ι μώρε ποιος σε φύτεψε
Και τριφύλλιασες ι μώρε και τριφύλλιασες.
- Γιάνν’ς με φύτεψει μώρε και μαράγκιασα,
Γέρος μ’ έκοψε ι μώρε και μαράγκιασα»
Μετά λέγανε το στιχάκι: «Τίνος είν’ τα Κλήδονα» και οι άλλοι απαντούσαν τραγουδιστά με το όνομα αυτού που έριχνε χρήματα στο γκιούμι.
Όταν τελείωνε αυτή η διαδικασία, διάλεγαν μια κοπέλα ανύπαντρη με διάθεση να συμμετάσχει στα δρώμενα. Αυτός ήταν ένας εύσχημος τρόπος να ενισχύσουν το προικιό της κοπέλας καθώς δικαιούνταν στο τέλος να πάρει τα χρήματα που θα συγκεντρώνονταν στο γκιούμι. Αυτή η κοπέλα έβαζε στη συνέχεια το δοχείο στο κεφάλι και σχηματίζοντας πομπή πήγαιναν στην κεντρική βρύση του χωριού, στη βρύση της Παναγιάς. Στο δρόμο τραγουδούσαν το τραγούδι «Αϊ-Γιάννης Ριγανάς» το οποίο αναφέραμε και το τραγούδι «Κίνησα το δρόμο δρόμο»:
«Κίνησα το δρόμο δρόμο, το στενό το μονοπάτι.
Βρίσκω μια μηλιά στο δρόμο με τα μήλα φορτωμένη,
Με τα μήλα φορτωμένη και με τα’ άνθη στολισμένη.
Κι έσκυψα να κόψω ένα κι η μηλιά μ’ αντιλοήθκε:
-Μην τα κόβεις, μη τα παίρνεις. Τα ‘χει ο αφέντης μετρημένα.
Τα ‘χει ο αφέντης μετρημένα κι η κυρά λογαριασμένα.»
Όταν ζύγωναν στη βρύση τραγουδούσαν:
«Δροσούλα μ’ τριτοκάγκελη
δώσ’ μας νερό για τ’ Άι-Γιαννιού
να πίνω και να νίβομαι.
Κι αν έρθει η Ανθούλα για νερό,
Νερό να μη της δώσετε,
Πολύ να το ξετάσετε.
-Ανθούλα, ποιον άντρα θα παρεις;
-Τον πρώτο Δήμο μάστορα!»
Στη βρύση η κοπέλα αφήνει το γκιούμι κάτω και όλοι οι παρευρισκόμενοι ρίχνουν μέσα χρήματα. Τώρα εδώ έχει συγκεντρωθεί όλο το χωριό και όλοι κάτι προσφέρουν καθώς πιστεύουν ότι αυτό φέρνει γούρι και θα πραγματοποιήσει τις κρυφές ευχές τους.
Στη συνέχειας πηγαίνουν στην πλατεία όπου αρχίζουν το χορό με τη συνοδεία οργάνων. Πρώτη σέρνει το χορό η κοπέλα που έφερε το γκιούμι στο μεσοχώρι. Πολύ συχνά, τα τελευταία χρόνια, το ρόλο αυτό έπαιρνε και προς τιμή της, η Παρασκευή Αχ. Πασιά. Στο χορό τώρα έμπαιναν όλοι: άντρες, γυναίκες και παιδιά, νέοι και γέροι.
Ο χορός σταματούσε κατά τις 3 τα ξημερώματα. Η πρωθιέρεια πήγαινε το γκιούμι στο σπίτι της, άδειαζε το νερό και έπαιρνε τα χρήματα. Την ώρα αυτή όλες οι γυναίκες σχηματίζουν παρέες και με την τριχιά στη μέση και το δρεπάνι στα χέρια ξεκινούν για το Μολισινό (τοποθεσία στα νότια του χωριού) να μαζέψουν ρίγανη. Στη διαδρομή τραγουδούν και αστειεύονται και μέσα στην ησυχία της καλοκαιρινής νύχτας οι φωνές τους αγκαλιάζουν τις ρεματιές και ημερεύουν τα βουνά.
Υπολόγιζαν ότι με το ξημέρωμα θα φτάσουν στον προορισμό τους. Θέριζαν τη ρίγανη με τα δρεπάνια, την έδεναν σε δεμάτια και τη φορτώνονταν στην πλάτη. Ανάμεσα στο σώμα και στα δεμάτια έβαζαν κλαδιά για να μη μαυρίσουν τα ρούχα τους από τη ρίγανη.
Όταν τελείωναν έπαιρναν το δρόμο της επιστροφής πάλι με τραγούδια, Στην είσοδο του χωριού, στην εκκλησία του Άι-Δημήτρη, τους περίμενε κάποιο μέλος της οικογένειάς τους κρατώντας έναν ξύλινο σταυρό στολισμένο με λουλούδια. Τον σταυρό αυτόν τον έστηναν μέσα στον κήπο του σπιτιού μέχρι το φθινόπωρο.
Την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού(23/6), οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποια ή σε κάποιες από αυτές να φέρουν από το πηγάδι ή την πηγή το “αμίλητο νερό”. Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας, το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο, την υδροφόρο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο (μήλο πράσινο ή κόκκινο, κόσμημα, κλειδί κ.α.), το λεγόμενο ριζικάρι. Στη συνέχεια το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, το οποίο δένεται γερά με ένα κορδόνι (“κλειδώνεται”) και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο. Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων. Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους. Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρά τους το μελλοντικό τους σύζυγο.
Ανήμερα του Αϊ-Γιαννού, αλλά πριν βγει ο ήλιος -ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων-, η υδροφόρος νεαρή της προηγουμένης φέρνει μέσα στο σπίτι το αγγείο. Το μεσημέρι, ή το απόγευμα, συναθροίζονται πάλι οι ανύπανδρες κοπέλες. Αυτήν τη φορά όμως στην ομήγυρη μπορούν να συμμετέχουν και παντρεμένες γυναίκες, συγγενείς και γείτονες και των δύο φύλων, καλεσμένοι για να παίξουν το ρόλο μαρτύρων της μαντικής διαδικασίας.
Καθισμένη στο κέντρο της συντροφιάς, η υδροφόρος νεαρή ανασύρει ένα-ένα από το αγγείο τα αντικείμενα, που αντιστοιχούν στο “ριζικό” κάθε κοπέλας και μια άλλη, κάποια που έχει ποιητικό ή μαντικό ταλέντο απαγγέλει ταυτόχρονα τυχαίες μαντινάδες. Μαντινάδες που είναι επηρεασμένες απλώς και μόνο από τη θέα του ριζικαριού, αφού η μαντιναδολόγος δεν ξέρει σε ποιον ανήκει το κάθε ριζικάρι. Η μαντινάδα που αντιστοιχεί στο αντικείμενο (ριζικάρι) της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνάει το μέλλον της και σχολιάζεται από τους υπόλοιπους, που προτείνουν τη δική τους ερμηνεία σε σχέση με την ενδιαφερόμενη.
Σε κάποιας κοπέλας το ριζικάρι ο αείμνηστος μαντιναδολόγος Καμινοκωστής, είχε πει την εξής μαντινάδα:
Σα μάθει ο σκύλος γράμματα κι η γάτα να διαβάζει τότε και συ θα παντρευτείς να κάμει ο κόσμος χάζι….
(Και η κοπελιά αυτή πράγματι μέχρι σήμερα δεν έχει παντρευτεί!)
Ο ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ, ΤΟ ΠΗΓΑΔΙ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΑ
Μετά που θα βγουν όλα τα ριζικάρια από το υδροφόρο αγγείο, η υδροφόρος νεαρά χύνει το νερό του αγγείου μέσα σε ένα πηγάδι σταυρωτά και στη συνέχεια το σκεπάζει με ένα κόκκινο πανί. Το μεσημέρι ή τα μεσάνυκτα οι κοπέλες, ενίοτε και νεαροί, σηκώνουν προσεκτικά το πανί, ώστε να μη δει φως το νερό του πηγαδιού, και βάζουν μέσα το κεφάλι τους. Συνάμα η υδροφόρος με ένα καθρέπτη κατεβάζει τις ακτίνες του ήλιου ή του φεγγαριού μέσα στο πηγάδι και οι κοπέλες ρίχνοντας με ειδικό τρόπο μια – μια τα ριζικάρια τους μέσα στο πηγάδι και εκεί στα κύματα του νερού του πηγαδιού οι παριστάμενοι βλέπουν υπερφυσικά ή μεταφυσικά φαινόμενα, τα οποία επεξηγούν μετά οι μεγαλύτερες και μυημένες γυναίκες, όπως επίσης και αγαπημένα πρόσωπα που έχουν πεθάνει ή το πρόσωπο που θα παντρευτούν κ.α.
Λέγεται επίσης ότι ανάλογο με το πρώτο πρόσωπο που θα δουν αυτοί που είχαν σκύψει το πηγάδι μετά που θα βγάλουν έξω το κεφάλι τους, ανάλογο θα είναι και π.χ. το παιδί που θα γεννηθεί, δηλαδή αν δουν άντρα, αγόρι θα είναι το παιδί που θα γεννήσει μια γυναίκα έγκυος, ή το ίδιο όνομα θα έχει εκείνος που θα παντρευτούν κ.τ.λ.
Σημειώνεται ότι: α) Όσοι παρακολουθούν την εν λόγω ιεροτελεστία πρέπει λέει να είναι με αυτοσυγκέντρωση, αλλά και μύηση, γιατί υπάρχουν και μυστικά για την παρούσα ιεροτελεστία. β) Αν το πηγάδι δεν έχει καθάριο και πόσιμο νερό δεν γίνεται να γίνει κλήδονας
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΛΕΞΗΣ «ΚΛΗΔΟΝΑΣ»
Η λέξη «ο κλήδονας» παράγεται από την αρχαία λέξη «η κληδών», η οποία αναφέρεται στον Παυσανία (Βοιωτικά), Όμηρο κ.α. Κληδών ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος, το μαντικό σημάδι και κατ’ επέκταση το άκουσμα του οιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων ή πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.
Σύμφωνα με ορισμένους η λέξη «Κλήδωνας» προέρχεται από τη λέξη κλειδί που ανοίγει και κλείνει το κουτί τη τύχης, εξ ου και οι μαντινάδες:
Κλειδώνουμε τον κλήδονα μ’ ένα μικιό κλειδάκι κι απόης τον αφήνουμε έξω στο φεγγαράκι
Κλειδώσετε τον κλήδονα με δόξα και με χάρη Κι απού ‘χει μήλο κόκκινο ταχυτέρου (αύριο) να το πάρει
Ωστόσο η σωστή προέλευση της είναι από την αρχαία λέξη «κλήδων» (με ήτα) που στον Όμηρο σημαίνει μαντικό σημάδι, προφητεία. Άλλο οι λέξεις «κλειδί, κλειδώνω κ.α.» και άλλο οι λέξεις «κληδών, κλήδονας κ.α.» Απλώς και οι δυο ομάδες αυτές των λέξεων έχουν πρόγονο την αυτή ρίζα, την ρίζα «κλε-», πρβ και: «κλείθρον = αττικά κλήθρον», κλείς = ιωνικά κληίς. Παράβαλε επίσης ότι: Κλειώ – κλείζω = εγκωμιάζω (από το κλέος) και κληδών ή κλεηδών ή κληηδών (από το κλέος και άδω) κ.α. = φημί ή καλέω, διαλαλώ, εγκωμιάζω κ.α.. Παράγωγα: κληδονίζω = μαντευομαι, κληδόνισμα = σημείο, οιωνός κ.α.
ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΗΔΟΝΑ ΑΠΟΣΠΕΡΑΣ
Κλειδώνουμε τον κλήδονα μ’ ένα μικιό κλειδάκι κι απόης τον αφήνουμε έξω στο φεγγαράκι
Κλειδώσετε τον κλήδονα με δόξα και με χάρη Κι απού ‘χει μήλο κόκκινο ταχυτέρου (αύριο) να το πάρει
Μήλο ‘βαλα του κλήδονα τρία γαρεφαλάκια και του καιρού να ‘μια καλά, να βγάλω κυσαράκια
Σήμερα που ‘ναι τα’ Αι Γιαννιού του Θιου ζητώ μια χάρη Του χρόνου σαν και σήμερα να γίνουμε ζευγάρι
Σήμερα που ‘ναι τα Αι Γιαννιού βάλε αρχή κερά μου Του χρόνου σαν και σήμερα να σ’ έχω αγκαλιά μου
Ε Γλυκοπαναγία μου, που ‘σαι στη γειτονιά σου Ζευγάρισέ το μήλο μου, να σ’ άφτω τα κεριά σου
Στο όνομα σου ορκίζομαι στο κλήδονα επάνω αν δεν σε κάνω ταίρι μου καλιά ‘χω να πεθάνω
Μήλο ‘βαλα στον κλήδωνα κι είναι και μυρωδάτο Κι αν δεν σε πάρω θα γενεί ο κόσμος άνω κάτω.
ΣΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ
Ανοίγουμε τον Κλήδωνα με τ΄ Αϊ Γιαννιού τη χάρη κι όποιος έχει μήλο κόκκινο ας έρθει να το πάρει
Ανοίγουμε τον κλήδονα με του Αγιαννιου τη χάρη Κι όποιος έχει ριζικό σήμερα να το πάρει.
Ανοίγουμε τον Κλήδωνα με με τ’ Αι Γιαννιου τη χάρη Κι όποιος αγάπη έχασε να έρθει να την πάρει
Έφθασε η ώρα κι η στιγμή κι ο κλήδονας ανοίγει Και κάθε μια το ριζικό στα φανερά ξανοίγει
Όλοι σταυροκοπιόμαστε στ΄Αϊ Γιαννιού τη χάρη Κι απού ‘χει μήλο κόκκινο. Ας έρθει να το πάρει.
Ανοίξετε τον κλήδονα με τση μυρθιάς το φύλλο Μαλαματένια πρόσωπα που θάμπωσες τον ήλιο
Ανοίξετε τον κλήδονα τη χέρα μου να βάλω να βγάλω το χρυσό αητό το ρήγα το μεγάλο
Ανοίξετε τον κλήδονα να βγάλουμε τα μήλα του χρόνου σαν και σήμερα βγάλετε δακτυλίδια
Ανοίξετε τον κλήδονα να βγει ο χαρισμένος απου τα κάστρα πολεμά και βγαίνει κερδισμένος
Βάλε το χέρι κοπελιά, το πρώτο μήλο πιάσε Που η μοίρα σου χειροκροτεί, ευτυχισμένη να ‘σαι.
Βγαίνει το μήλο τ’ άρχοντα, του πιο καλού λεβέντη, Του πρώτου μας παλικαριού στο λούσο και στο γλέντι.
Τη μπόρτα των ονείρω σου του Κλήδονα το βράδυ
ας’ ανοιχτή νάρθω να μπώ ν ανειρευτούμε ομάδι.
Γιακουμινάκης Γ. Χανιά
Πιστεύω εις τον Κλήδονα και εις το ριζικάρι,
γιατί εκειά μ’ αγάπησε βουνίσιο παλικάρι.
ΚρητικάκηΙωάννa Ηράκλειο
Το έθιμο του Κλήδονα θέλει και μια Μαρία,
νάναι μικρή κι απάντρευτη κι αγνή σαν Παναγία.
Μηλογιαννάκη Αντ. Χανιά
Τα μυστικά του Κλήδονα κρατώ καλά κρυμμένα,
μέσα στα βάθη της καρδιάς, που έβαλα για σένα.
Δηλαβεράκη Ειρήνη Ηράκλειο
Το μήλο σου απ’τον Κλήδονα τ’Άη-Γιαννιού τη μέρα,
το βγάλανε και μούπανε πως θα φορέσεις βέρα.
Κωνσταντή Μαργαρίτα Πρέβεζα
Στον Κλήδονα παράγγειλα την αγαπώ να φέρει,
και το χατήριμούκανε άσπρο μου περιστέρι.
Φασουλάκης Μύρων Ηράκλειο
Μπόλικα ψώματα γροικώ τη μέρα του Κληδόνου,
μα στη βουλή μας τα γροικώ ολοχρονίς του χρόνου.
Κρητικάκης Αρ. Ηράκλειο
Φέρτε τ’ αμίλητο νερό νεράιδες του Κληδόνου,
κι ας τάξουμε στη χάρη του ν’άρθουμε και του χρόνου.
ΣταματάκηςΓεώρ. Ηράκλειο
Θα πιώ τ’ αμίλητο νερό του Κλήδονα απόψε,
κ’απτσι καρδιάς μου τους ανθούς, όποιο θελήσεις κόψε.
Σταυριανέα Γεωργία Αθήνα
10 Εγώ το κακορίζικο στον Κλήδονα πηγαίνω
Να βρω το ταίρι που ζητώ, που χρόνια περιμένω.
Μπαχλιτζανάκη Σοφία Λασίθι
Με τις φωτιές του Αϊ-Γιαννιού είδα την ομορφιά σου,
κ’ είπα να πέσω να καώ μέσα στην αγκαλιά σου.
Γωγώ Μαθιουδάκη
Ένα αστέρι τ ’Αϊ Γιαννιού μήνυμα θα σου φέρει,
το πόσο θέλω να γενώ παντοτινό σου ταίρι.
Γιάννης Σηφάκης
Τ’Άη Γιαννιού στον Κλήδονα που τις φωθιές πηδούνε,
οι κοπελιές ελπίζουνε καλό γαμπρό να βρούνε.
Κατερίνα Παραμερίτου
Ευγνωμονώ τον Κλήδονα που μού’βρηκε το ταίρι
κ΄είμαστεεδά μαζί χειμώνα καλοκαίρι.
Γιάννα Κρητικάκη
Ανήμερα τ’ Άη Γιαννιού με καλομοίρας χέρι,
θε να γραφτεί αιώνια πως θα σε κάνω ταίρι
Κλειώ Ραινάκη
Κιονάτ΄αμίλητο νερό που’ ναι στο κιούπι μέσα,
πίνω το μα κατέχω το ότι δεν έχει ντίπη μπέσα
Γιάννης Γιακουμάκης
Μου τόπανε στο Κλήδονα πως θα με κάνεις ταίρι,
μα την αυγή που ξύπνησα σε πήρε το αγέρι
ΓεωργίαΠαπαδαρατσάκη
Σας εύχομαι από καρδιάς του Κλήδονα τ΄αστέρι,
στιγμές πολλές στιγμές χαράς στο σπίτι σας να φέρει
Παναγιώτης Αρβανίτης
Κρητικοπούλα κοπελιά με το σταμνί στον ώμο,
φέρε τ’ αμίλητο νερό και πρόσεχε στο δρόμο.
Σοφία Μπαχλιτζανάκη
Στον Κλήδονα χαροκοπούν κι έλα στο πανηγύρι
και στα παλιά μας χωρατά η σκέψη να γιαγύρει.
Κωνσταντίνος Καλλέργης
Του Κλήδονα τα μυστικά κανείς δεν τα κατέχει,
μόνο τ’ αμίλητο νερό που στο κουρούπι έχει
Μαρίνος Μιζεράκης
Ας πιεί τ’ αμίλητο νερό μα μένα μη μου δώσει,
για να της λέω σ’ αγαπώ μέχρι να ξημερώσει
Τα ριζικάρια ρίχνουνε στον Κλήδονα με χάρη,
για να προβλέψουν ποια με ποιόν θα γίνουνε ζευγάρι
Στέλλα Βασσαλου
ΙΣΤΟΡΙΑ – ΑΡΧΑΙΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
1. Ο Κλήδωνας είναι ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Στην εποχή του Ομήρου, χρησιμοποιούσαν τη μαγεία του Κλήδωνα για να μαντέψουν τα μελλούμενα. Ο Παυσανίας (Βοιωτικά, 11, 7), σχετικά με τον κλήδονα, αναφέρει τα εξής: «Στη συνέχεια του Ηρακλείου (της Θήβας) υπάρχει γυμνάσιο και στάδιο, που και τα δυο έχουν το όνομα του Θεού. Πέρα από το Σωφρονιστήρα λίθο υπάρχει βωμός του Απόλλωνα του επονομαζόμενου Σποδίου. Ο Βωμός του Απόλλωνα σχηματίστηκε από τη στάχτη των σφαγίων. Εδώ συνηθίζεται μαντική από κληδόνων («μαντική δε καθέστηκεν αυτόθι από κληδόνων»), την οποία ξέρω ότι τη χρησιμοποιούν οι Σμυρνιοί περισσότερο απ’ όλους τους Έλληνες και οι Σμυρνιοί έχουν πάνω από τη πόλη, έξω από το τείχος, ιερό των κληδόνων («κληδόνων ιερόν»). Παλιά οι Θηβαίοι θυσίαζαν ταύρους στον Σπόδιο Απόλλωνα». Στα χρόνια του Βυζαντίου συναντάμε το έθιμο σαν λατρεία του Ήλιου. Φωτιές ανάβονται και ο λαός πηδά πάνω απ΄ αυτές για να εξαγνίσει το κακό, όπως και σήμερα. Με τα χρόνια ο Κλήδωνας χάνει το χαρακτήρα της γενικής μαντικής και περιορίζεται στους ερωτικούς χρησμούς. Η θεά Κλήδωνα αποσύρεται σιωπηλά και δίνει τη θέση της στον Αϊ Γιάννη, του οποίου τη χάρη επικαλείται ο λαός.
2. Στους βυζαντινούς χρόνους, όπως αναφέρεται στο Βυζαντινών βίος και πολιτισμός του Φ.Κουκουλέ στο κεφάλαιο για το 12ο αιώνα (τόμος Α2, σ. 170, Αθήνα, 1948), την παραμονή του Αγίου Ιωάννη, οι άνθρωποι συναθροίζονταν σε κάποιο σπίτι ή στη γειτονιά, όπου γινόταν τραπέζι σαν να επρόκειτο για γαμήλιο δείπνο. Εκεί παρευρισκόταν κάποιο νεαρό κορίτσι ντυμένο νύφη. Στο τέλος της βραδιάς, ο κάθε παριστάμενος έριχνε ένα αντικείμενο σε ειδικό αγγείο με νερό, από όπου το ανέσυρε στη συνέχεια η “νύφη” υπό μορφήν κλήρου ως απάντηση στην ερώτηση του καθένα για το τι επιφύλασσε το μέλλον.
3. Η Παλαιά Διαθήκη αναφέρει αφενός ότι ο κλήδωνας και οι μαντείες υπήρχαν επί εποχής εξόδου των Εβραίων από την Αίγυπτο, ήτοι το 1500 π.Χ., και αφετέρου ότι είναι πράξεις καταδικαστέες, πρβ: «τα γαρ έθνη ταύτα, ους συ κατακληρονομείς αυτούς, ούτοι κληδόνων και μαντειών ακούσονται, σοι δε ουχ ούτως έδωκε Κύριος ο Θεός σου» (Δευτερονόμιο 18,14)
4. Ο Πατριάρχης Αντιοχείας Θεόδωρος Βαλσαμών κατά το β’ μισό του 12ου αιώνα, σχολιάζοντας τους Κανόνων της Πενθέκτης Συνόδου (691-2) σχετικά με τις νουμηνίες, τις φωτιές και τον κλήδονα, παραθέτει περιγραφή του εθίμου το οποίο προσομοιάζει με βακχική τελετή συνδεδεμένη με το Σατανά και για το λόγο αυτό το θεωρεί καταδικαστέο, πρβ: «Κατά την εσπέραν της κγ’ του Ιουνίου μηνός, ηθροίζοντο εν ταις ρυμίσι και εν τοις οίκοις άνδρες και γυναίκες, και πρωτότοκον κοράσιον νυμφικώς εστόλιζον μετά γονυ το συμποσιάσαι και βακχικώτερον ορχήσασθαι και χορεύσαι και αλαλάξαι, έβαλλον εν αγγείω συστόμω χαλκώ θαλάττιον ύδωρ, και είδη τινά εκάστω τούτων ανήκοντα – και ώσπερ της παιδός εκείνης λαβούσης Ισχύν εκ τον Σατανά προμηνύειν τα ερωτώμενα, αυτοί μεν περί τούδε τίνος αγαθού ή και αποτροπαίον ανεβοών ερωτηματικώς· το δε κοράσιον από των εν τω αγγείω εμβληθέντων ειδών το παρατυχόν εξαγαγόν υπεδείκνυεν· και λαμβάνων ανόητος τούτον δεσπότης, επληροφορείτο τάχα τα επ’ αυτώ συνενεχθήναι μέλλοντα, ευτυχή τε και δυστυχή. Την επαύριον δε μετά τυμπάνων και χορών συν τω κορασίω εις τους αιγιαλούς απερχόμενοι, και ύδωρ θαλάττιον αφθόνως αναλαμβανόμενοι, τας κατοικίας αυτών έρραινον και ου μόνον ταύτα ετελούντο παρά των ασυνετωτέρων, αλλά και δι’ όλης της νυκτός από χόρτον πυρκαΐας ανάπτοντες, επήδον υπεράνω αυτών και εκληδονίζοντο, ήτοι εμαντεύοντο περί ευτυχίας και δυστυχίας και άλλων τινών δαιμονιωδώς. Τας δε ένθεν κακείθεν εισόδους αυτών και το δωμάτιον, εν ώ ετελείτο η κληδών, συν τοις παρακειμένοις υπαίθροις, χρυσίζουσι πέπλοις και σηρικοίς κατεκόσμουν υφάσμασι· αλλά μην και φυλλάσι δένδρων κατεστεφάνουν, εις τιμήν και υποδοχήν, ως έοικε, του οικειωσαμένου αυτούς Σατανά».
Ωστόσο, παρ’ όλη την αρνητική στάση της Εκκλησίας, το έθιμο του κλήδονα επιβίωσε μέχρι σήμερα, όμως με κάποιες παραλλαγές σε σχέση με τα βυζαντινά δρώμενα. (Συγχρόνως, η έκφραση “αυτά τα λεν στον κλήδονα”, με την έννοια ότι αυτά που λέγονται δεν είναι σοβαρά, πιθανόν να εκφράζει την εκκλησιαστική άποψη ως προς τη μαντική πρακτική, ή απλώς μια λαϊκή δυσπιστία.)
Σημειώνεται ότι:
1) Η Έξοδος των Εβραίων από την Αίγυπτο, σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες (Διόδωρο, Πάριο χρονικό κ.α.) συγγραφείς έγινε πριν από τον Τρωικό πόλεμο και συγκεκριμένα τον 1520 π.Χ.
2) Σύμφωνα με τους Στράβωνα, Διόδωρο κ.α., αφενός οι πρώτοι που ασχολήθηκαν με τους χρησμούς και τη μαντική ήταν οι Ιδαίοι δάκτυλοι ή άλλως Κουρήτες = μετέπειτα Κ(ου)ρήτες και αφετέρου εκείνος που έμαθε στους Κρητικούς και το τόξο και το χρησμό και τη μαντική ήταν ο Απόλλωνας. (Περισσότερα βλέπε Ιδαίοι δάκτυλοι). Επομένως ο Κλήδονας, όπως συνάγεται από τις ορολογίες του (ριζικάρι, μαντινάδα κ.τ.λ.), αλλά και από τα λεγόμενα των αρχαίων συγγραφέων είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από την Κρήτη και με τον καιρό επεκτάθηκε σ΄ όλη την Ελλάδα.
2) Μαντινάδες κανονικά λέγονται τα δίστιχα που περικλείουν κάποιο νόημα, κάποιο μαντάτο, άρα χρησμό. Ετυμολογία από το «μαντεύω – μαντεύομαι», ρίζας «μαίω – μαίομαι» απ΄όπου και τα: μάνις ή μήνις –μανία, μήνυμα = μαντάτο, manner κ.α. Απλώς και κατ’ επέκταση μαντινάδες λέγονται όλα τα δίστιχα. (Περισσότερα βλέπε ειδικό κεφάλαιο για τις μαντινάδες»).
4) Η αρχαία «κληδών» ήταν ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων – πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.
1. Η ΥΔΡΟΦΟΡΟΣ, ΤΑ ΡΙΖΙΚΑΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ
Ο Κλήδονας είναι ένα ελληνικό έθιμο που τελείται σήμερα στις 24 Ιουνίου, την ημέρα του Αγίου Ιωάννου, και ως εξής (στην Κρήτη:
Την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού, οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποια ή σε κάποιες από αυτές να φέρουν από το πηγάδι ή την πηγή το "αμίλητο νερό". Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας, το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο, την υδροφόρο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο (μήλο πράσινο ή κόκκινο, κόσμημα, κλειδί κ.α.), το λεγόμενο ριζικάρι. Στη συνέχεια το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, το οποίο δένεται γερά με ένα κορδόνι ("κλειδώνεται") και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο. Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων. Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους. Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρά τους το μελλοντικό τους σύζυγο.
Ανήμερα του Αϊ-Γιαννού, αλλά πριν βγει ο ήλιος -ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων-, η υδροφόρος νεαρή της προηγουμένης φέρνει μέσα στο σπίτι το αγγείο. Το μεσημέρι, ή το απόγευμα, συναθροίζονται πάλι οι ανύπανδρες κοπέλες. Αυτήν τη φορά όμως στην ομήγυρη μπορούν να συμμετέχουν και παντρεμένες γυναίκες, συγγενείς και γείτονες και των δύο φύλων, καλεσμένοι για να παίξουν το ρόλο μαρτύρων της μαντικής διαδικασίας.
Καθισμένη στο κέντρο της συντροφιάς, η υδροφόρος νεαρή ανασύρει ένα-ένα από το αγγείο τα αντικείμενα, που αντιστοιχούν στο "ριζικό" κάθε κοπέλας και μια άλλη, κάποια που έχει ποιητικό ή μαντικό ταλέντο απαγγέλει ταυτόχρονα τυχαίες μαντινάδες. Μαντινάδες που είναι επηρεασμένες απλώς και μόνο από τη θέα του ριζικαριού, αφού η μαντιναδολόγος δεν ξέρει σε ποιον ανήκει το κάθε ριζικάρι. Η μαντινάδα που αντιστοιχεί στο αντικείμενο (ριζικάρι) της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνάει το μέλλον της και σχολιάζεται από τους υπόλοιπους, που προτείνουν τη δική τους ερμηνεία σε σχέση με την ενδιαφερόμενη.
Σε κάποιας κοπέλας το ριζικάρι ο αείμνηστος μαντιναδολόγοςΚαμινοκωστής, είχε πει την εξής μαντινάδα:
Σα μάθει ο σκύλος γράμματα κι η γάτα να διαβάζει
τότε και συ θα παντρευτείς να κάμει ο κόσμος χάζι….
(Και η κοπελιά αυτή πράγματι μέχρι σήμερα δεν έχει παντρευτεί!)
Σημειώνεται ότι:
1) Μαντινάδα λέγεται το δίστιχο που εκφράζει κάποιο μήνυμα, μαντάτο, κάτι ως ο χρησμός, διαφορετικά έχουμε απλώς δίστιχο. Η αιτία άλλωστε και για την οποία αφενός όταν ειπωθεί μια μαντινάδα, οι άλλοι προσπαθούν να μαντεύσουν σε ποιο απευθύνεται ή τι μήνυμα περικλείει και αφετέρου άλλο μαντιναδολόγος (αυτός που γράφει μαντινάδες) και άλλο ριμαδόρος ( = αυτός που γράφει δίστιχα, ρίμες).
Η μαντινάδα τη δουλεία του τηλέγραφου κάνει
πέμπει ο νιος τα σήματα κι η κοπελιά τα πιάνει
(Γ. Λέκας, πρόεδρος Κρητών στιχουργών)
Καράβι της παράδοσης είναι η μαντινάδα
Και κουβαλά νοήματα, ήθος και νοστιμάδα (Κ. Καλέργης, συγγραφέας)
Απλώς και κατ’ επέκταση «μαντινάδα» λέγεται κάθε δεκαπεντασύλλαβο και ομοιοκατάληκτο δίστιχο που εκφράζει κάποιο συναίσθημα ή δίδει κάποια πληροφορία ή διαπίστωση κ.α.
2) Οι μαντινάδες είναι απρόσωπος λόγος, δηλαδή δεν φανερώνουν είτε το πρόσωπο στο οποίο απευθύνονται είτε το μήνυμα που περικλείουν (το περιεχόμενό τους) και γι αυτό άλλωστε και καλούνται έτσι, από το μαντεύω – μαντινάδα.
3) Οι μαντινάδες είναι και ο λόγος έκφρασης της μαντικής, του κλήδονα. Δηλαδή οι μαντινάδες είναι αφενός χρησμολογία και αφετέρου κάτι ως οι ψαλμοί στη Θρησκεία. (Περισσότερα βλέπε «Μαντιναδες»)
2. Ο ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ, ΤΟ ΠΗΓΑΔΙ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΑ
Μετά που θα βγουν όλα τα ριζικάρια από το υδροφόρο αγγείο, η υδροφόρος νεαρά χύνει το νερό του αγγείου μέσα σε ένα πηγάδι σταυρωτά και στη συνέχεια το σκεπάζει με ένα κόκκινο πανί. Το μεσημέρι ή τα μεσάνυκτα οι κοπέλες, ενίοτε και νεαροί, σηκώνουν προσεκτικά το πανί, ώστε να μη δει φως το νερό του πηγαδιού, και βάζουν μέσα το κεφάλι τους. Συνάμα η υδροφόρος με ένα καθρέπτη κατεβάζει τις ακτίνες του ήλιου ή του φεγγαριού μέσα στο πηγάδι και οι κοπέλες ρίχνοντας με ειδικό τρόπο μια – μια τα ριζικάρια τους μέσα στο πηγάδι και εκεί στα κύματα του νερού του πηγαδιού οι παριστάμενοι βλέπουν υπερφυσικά ή μεταφυσικά φαινόμενα, τα οποία επεξηγούν μετά οι μεγαλύτερες και μυημένες γυναίκες, όπως επίσης και αγαπημένα πρόσωπα που έχουν πεθάνει ή το πρόσωπο που θα παντρευτούν κ.α.
Λέγεται επίσης ότι ανάλογο με το πρώτο πρόσωπο που θα δουν αυτοί που είχαν σκύψει το πηγάδι μετά που θα βγάλουν έξω το κεφάλι τους, ανάλογο θα είναι και π.χ. το παιδί που θα γεννηθεί, δηλαδή αν δουν άντρα, αγόρι θα είναι το παιδί που θα γεννήσει μια γυναίκα έγκυος, ή το ίδιο όνομα θα έχει εκείνος που θα παντρευτούν κ.τ.λ.
Σημειώνεται ότι:
α) Όσοι παρακολουθούν την εν λόγω ιεροτελεστία πρέπει λέει να είναι με αυτοσυγκέντρωση, αλλά και μύηση, γιατί υπάρχουν και μυστικά για την παρούσα ιεροτελεστία.
β) Αν το πηγάδι δεν έχει καθάριο και πόσιμο νερό δεν γίνεται να γίνει κλήδονας
3. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΛΕΞΗΣ «ΚΛΗΔΟΝΑΣ»
Η λέξη «ο κλήδονας» παράγεται από την αρχαία λέξη «η κληδών», η οποία αναφέρεται στον Παυσανία (Βοιωτικά), Όμηρο κ.α. Κληδών ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος, το μαντικό σημάδι και κατ’ επέκταση το άκουσμα του οιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων ή πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.
Σύμφωνα με ορισμένους η λέξη «Κλήδωνας» προέρχεται από τη λέξη κλειδί που ανοίγει και κλείνει το κουτί τη τύχης, εξ ου και οι μαντινάδες:
Κλειδώνουμε τον κλήδονα μ’ ένα μικιό κλειδάκι
κι απόης τον αφήνουμε έξω στο φεγγαράκι
Κλειδώσετε τον κλήδονα με δόξα και με χάρη
Κι απού ‘χει μήλο κόκκινο ταχυτέρου (αύριο) να το πάρει
Ωστόσο η σωστή προέλευση της είναι από την αρχαία λέξη «κλήδων» (με ήτα) που στον Όμηρο σημαίνει μαντικό σημάδι, προφητεία. Άλλο οι λέξεις «κλειδί, κλειδώνω κ.α.» και άλλο οι λέξεις «κληδών, κλήδονας κ.α.» Απλώς και οι δυο ομάδες αυτές των λέξεων έχουν πρόγονο την αυτή ρίζα, την ρίζα «κλε-», πρβ και: «κλείθρον = αττικάκλήθρον», κλείς = ιωνικά κληίς. Παράβαλε επίσης ότι: Κλειώ - κλείζω = εγκωμιάζω (από το κλέος) και κληδών ήκλεηδών ή κληηδών (από το κλέος και άδω) κ.α. = φημί ή καλέω, διαλαλώ, εγκωμιάζω κ.α.. Παράγωγα:κληδονίζω = μαντευομαι, κληδόνισμα = σημείο, οιωνός κ.α.
Ειδήσεις
ΕΛΛΑΔΑ
Ολοκληρώθηκε στα Σκόπια η πρώτη συνάντηση για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Τις επιχειρηματικές κοινότητες της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας να εκκινήσουν τον μεταξύ τους διάλογο στο πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών, ενθαρρύνει με κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσε μετά τη σημερινή πρώτη της συνάντησή στα Σκόπια, η Διεθνής Ομάδα Εμπειρογνωμόνων. .
Missing Alert: Εξαφάνιση της 15χρονης Μίρτσεβα από τις Συκιές Θεσσαλονίκης. Στις 21/6/2019, στις 21:00, εξαφανίστηκε από το σπίτι της στις Συκιές Θεσσαλονίκης, η Τεοντόρα (ον.) Μίρτσεβα (επ.), 15 ετών, βουλγαρικής καταγωγής. .
Πρόγνωση καιρού: Το καλοκαίρι ήρθε με υψηλές θερμοκρασίες. Πότε δροσίζει. Σε υψηλά επίπεδα αναμένεται να αναρριχηθεί ο υδράργυρος σε ολόκληρη τη χώρα, το διήμερο Σάββατο 22/06 και Κυριακή 23/06, καθώς θερμές αέριες μάζες από την Αφρική θα επεκταθούν προς την Ευρώπη και τη χώρα μας. .
Τι απαντά η ΠΟΣΔΕΠ στις απειλές αναρχικών που δέχεται καθηγήτρια του ΕΚΠΑ. Με έκπληξη και αγανάκτηση πληροφορηθήκαμε την κυκλοφορία προκήρυξης, και μάλιστα σε ώρα εξετάσεων, από αυτοαποκαλούμενη αναρχική ομάδα, εγκατεστημένη στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, η οποία στοχεύει κατά συγκεκριμένης συναδέλφου πανεπιστημιακού. .
Η Γερμανική Πρεσβεία καλωσορίζει το καλοκαίρι με πεδιλάκι και σοσονάκι!. Με ένα άκρως αυτοσαρκαστικό μήνυμα, ένδειξη του υψηλού χιούμορ που χαρακτηρίζει τα στελέχη της, επέλεξε η γερμανική πρεσβεία να για να κηρύξει την έναρξη του καλοκαιριού. .
ΚΟΣΜΟΣ
Στη δημοσιότητα το οικονομικό σχέδιο των ΗΠΑ για την Παλαιστίνη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έδωσαν σήμερα στην δημοσιότητα το οικονομικό μέρος του ειρηνευτικού τους σχεδίου για το Μεσανατολικό, το οποίο θα παρουσιασθεί την ερχόμενη εβδομάδα στο Μπαχρέιν, απουσία των Παλαιστινίων, και έχει ως στόχο την πραγματοποίηση επενδύσεων ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα δέκα ετών. .
Με ανάφλεξη της περιοχής απειλεί το Ιράν σε περίπτωση αμερικανικής επίθεσης. Το Ιράν προειδοποίησε σήμερα τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η παραμικρή επίθεση κατά του ιρανικού εδάφους θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ ματαίωσε την τελευταία στιγμή αμερικανικά στρατιωτικά πλήγματα κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας. .
Με βυζαντινή λαμπρότητα η ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου. Με βυζαντινή λαμπρότητα και παρουσία πλήθους κόσμου και επισήμων τελέστηκε σήμερα, στον αρχιεπισκοπικό ιερό ναό της Αγίας Τριάδας στο Μανχάταν, η ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου, από τον αντιπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριάρχη και Μητροπολίτη Γερμανίας, Αυγουστίνου. .
Τουλάχιστον επτά νεκροί από κατάρρευση οικοδομής στην Καμπότζη. Έρευνες για επιζώντες στα συντρίμμια χωρίς να είναι σαφές εάν υπάρχουν εγκλωβισμένοι. .
Η Ρωσία αναστέλλει τις πτήσεις προς την Γεωργία μετά τις ταραχές. Η Ρωσία είναι «εχθρός και κατοχική» δύναμη, έγραψε στο Facebook η πρόεδρος της Γεωργίας. .
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Επιστολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη: Νομικώς άκυρη η Συμφωνία των Πρεσπών. Ανοικτή επιστολή προς τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκο Μητσοτάκη, απευθύνουν δεκάδες πανεπιστημιακοί, νομικοί, στρατηγοί, διπλωμάτες και επιχειρηματίες, ζητώντας του να προχωρήσει ως πρωθυπουργός στην ακύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών. .
Προβάδισμα 9 μονάδων ΝΔ έναντι ΣΥΡΙΖΑ σε δημοσκόπηση της Metron Analysis. Κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες προηγείται η ΝΔ του ΣΥΡΙΖΑ - με ποσοστά 38,5% έναντι 29,5% - όπως δείχνει η έρευνα της Metron Analysis για «Το Βήμα της Κυριακής». .
Σε υπεύθυνη ανυπακοή καλεί ο Βαρουφάκης. «Ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ είναι χαμένη». Για τις θέσεις του κόμματος ΜέΡΑ 25 απέναντι στο «μνημονιακό τόξο», όπως το χαρακτήρισε, μίλησε σήμερα στην Κέρκυρα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στους δημοσιογράφους, ο γραμματέας του «ΜέΡΑ 25», Γιάνης Βαρουφάκης, ενώ απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εξήγησε τον βασικό λόγο που θέλει το «ΜέΡΑ 25» να βρίσκεται στο ελληνικό κοινοβούλιο. .
Αυτοί είναι οι υποψήφιοι βουλευτές στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΚΙΝΑΛ. Με τον Γιώργο Καμίνη στην πρώτη θέση, όπως ήταν γνωστό εδώ και καιρό, τον γραμματέα του Μανώλη Χριστοδουλάκη στην τελευταία και τον Πάυλο Γερουλάνο στην προτελευταία, ανακοινώθηκε το ψηφοδέλτιο επικρατείας του ΚΙΝΑΛ. .
Μητσοτάκης από Ηράκλειο: Ισχυρή εντολή για να βγει η χώρα από το αδιέξοδο. Κάλεσμα στους πολίτες που δεν ψήφισαν Νέα Δημοκρατία στις τελευταίες εκλογές να το πράξουν στις 7 Ιουλίου, για να της δώσουν την ευκαιρία να βγάλει τη χώρα από το σημερινό αδιέξοδο, απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα από το Ηράκλειο Κρήτης, όπου περιοδεύει. .
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η ΔΕΗ «απέχει 2,2 δισεκ. ευρώ» από την βιωσιμότητα. Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται συνάντηση των τραπεζών με την διοίκηση της ΔΕΗ, εν μέσω ανησυχιών για την ρευστότητα της επιχείρησης. .
Χώρα φτωχών η Ελλάδα. Ο αριθμός των ανθρώπων που απειλούνται από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό μειώθηκε σε σχέση με το 2017 όμως παραμένει σε εντυπωσιακά υψηλά επίπεδα. .
Μετά από καθυστέρηση μηνών προεκλογική συμφωνία με ExxonMobil. Η αμερικανική πλευρά είχε επανειλημμένα καλέσει την Αθήνα να κλείσει τις γραφειοκρατικές; εκκρεμότητες ώστε να αρχίσουν οι έρευνες. .
Από αναβολή σε αναβολή η επένδυση για καζίνο στο Ελληνικό. Δεν αποκλείονται νέες καθυστερήσεις, ειδικά εάν υπάρξει μπαράζ αλλαγών στις γενικές γραμματείες υπουργείων μετά τις εκλογές του Ιουλίου. .
Μεγάλες απώλειες 17,32% για τη μετοχή της ΔΕΗ . Η οικονομική διευθύντρια της επιχείρησης ενημέρωσε, σύμφωνα με την Καθημερινή, τη διοίκηση και τους γενικούς διευθυντές τα προβλήματα που δημιουργούνται καθώς κατά τις ίδιες πληροφορίες τους έθεσε θέμα δυνατότητας ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις προς προμηθευτές, εργολάβους και φορείς της αγοράς μετά τον Αύγουστο. .
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Navarino Challenge: Ενισχύονται οι δράσεις στη Μεσσηνία . Το “Navarino Challenge” επιστρέφει για 7η συνεχή χρονιά, 11-13 Οκτωβρίου 2019, στη Μεσσηνία και την Costa Navarino. .
Τρέξε με θέα την Καλντέρα στο 5ο Santorini Experience. Η Ρεάλ Μαδρίτης στη Σαντορίνη! .
Οριστικό «όχι» από Πιτίνο στον Παναθηναϊκό. Ολοκληρώθηκε οριστικά η θητεία του Ρικ Πιτίνο στον Παναθηναϊκό. Όπως μεταδίδει αυτή την ώρα ο κορυφαίος ρεπόρτερ, Άντριαν Γουοσναρόφσκι, ο Αμερικανός αρνήθηκε την πρόταση του «τριφυλλιού». .
Γκάλης: «Aστεία πράγματα αυτά που γίνονται στο ελληνικό μπάσκετ». Θετικός στο ενδεχόμενο να βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων του ελληνικού μπάσκετ, εφόσον υπάρξει πεδίο συνεννόησης και συνεργασίας με ανθρώπους που θέλουν το καλό του, δήλωσε στον ΣΠΟΡ FM 94,6 ο Νίκος Γκάλης. Ο θρύλος του αθλήματος βρίσκεται στη Ρόδο για τη διεξαγωγή του πρώτου τουρνουά 3x3 που γίνεται προς τιμήν του και μίλησε με προβληματισμό για τα όσα συμβαίνουν στο πρωτάθλημα και όχι μόνο .
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 3ο τουρνουά «Πέτρος Σκανδάλης» του Α.Ο.Π.Φ.. Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 3ο τουρνουά υδατοσφαίρισης “Πέτρος Σκανδάλης” που διοργάνωσε ο Αθλητικός Όμιλος Παλαιού Φαλήρου το πενθήμερο 13 με 17 Ιουνίου .
Η παροιμία της μέρας:
Ένα χορό χορεύαμε κι ένα τραγούδι λέγαμε.
Γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα
79: Πεθαίνει ο Τίτος Φλάβιος Βεσπασιανός, 70 ετών, Ρωμαίος Αυτοκράτορας (69-79). Ο Τίτος διαδέχεται τον πατέρα του Βεσπασιανό ως 10ος Αυτοκράτορας της Ρώμης.
930: Εγκαινιάζεται το αρχαιότερο Κοινοβούλιο του κόσμου στην Ισλανδία.
1204: Οι Σταυροφόροι προχωρούν στο σχέδιό τους για την Άλωση της Πόλης.
1295: O Πάπας Βονιφάτιος Η΄ μπαίνει στη Ρώμη.
1305: Υπογράφεται γαλλο-φλαμανδική συνθήκη στο Ατίς Σιρ Ορζ.
1314: Αρχίζει η μάχη του Μπάνοκμπερν, ανάμεσα στον Εδουάρδο Β΄ της Αγγλίας (που ηττήθηκε και εγκατέλειψε τη Σκοτία) και στο Ροβέρτο Α΄ της Σκοτίας.
1454: Ο Ι. Γουτεμβέργιος εφευρίσκει την τυπογραφική αναπαραγωγή των κειμένων και γίνεται ο πατέρας της τυπογραφίας. Η "Βίβλος" αποτελεί το πρώτο τυπωμένο βιβλίο στην ιστορία της ανθρωπότητας.
1532: Υπογράφεται μυστική συμφωνία ανάμεσα στους Ερρίκο Η΄ και Φραγκίσκο Α΄ και τον Κάρολο Ε΄.
1611: Το πλήρωμα του Βρετανού εξερευνητή Χένρι Χάντσον, κατά τη διάρκεια αποστολής στη Βόρεια Αμερική, σταζιάζει, στον κόλπο που σήμερα είναι γνωστός ως Κόλπος Χάντσον (Hudson Bay) και βάζει τον εξερευνητή Χένρι Χάντσον, τον γιο του και άλλα 7 μέλη του πληρώματος σε μία μικρή βάρκα, χωρίς να τους ξαναείδε κανείς από τότε.
1645: Αποβίβαση των πρώτων τουρκικών δυνάμεων στην βενετοκρατούμενη Κρήτη στην Μονή Γωνιάς Χανίων.
1661: Ο Κάρολος Β΄ της Αγγλίας και η Καταρίνα της Πορτογαλίας παντρεύονται με συμβόλαιο.
1707: Πεθαίνει ο Τζον Μιλ, 62 ετών, Άγγλος θεολόγος, συγγραφέας της Καινής Διαθήκης στα ελληνικά (1707).
1724: Ρωσία και Τουρκία υπογράφουν τη συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως.
1741: Σεισμός 6,7 Ρίχτερ πλήττει τη Λευκάδα.
1758: Οι Βρετανοί νικούν τους Γάλλους στην μάχη του Κρέφελντ.
1760: Στη μάχη του Λάντσουτ, οι Αυστριακοί νικούν τις δυνάμεις της Πρωσσίας.
1763: Γεννιέται η Ζοζεφίνα ντε Μποαρνέ, σύζυγος του Ναπολέοντα Βοναπάρτη από το 1796 έως το 1799.
1771: Ο Jose Candido Exposito γίνεται ο πρώτος ταυρομάχος στην ιστορία που σκοτώνεται από ταύρο.
1775: Γίνεται ο πρώτος αγώνας κωπηλασίας, ρεγκάτα, στον Τάμεση, μεταξύ της Οξφόρδης και του Καίμπριτζ (σημειώνονται 7 πνιγμοί).
1794: Η Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β της Ρωσίας δίνει στους Εβραίους την άδεια να εγκατασταθούν στο Κίεβο.
1812: Κατά την διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων, ο Ναπολέων Α της Γαλλίας εισβάλλει Ρωσία.
1821: Νίκη των Κρητών κατά Τούρκων στο Γερόλακκο Μαλάξας.
1822: Ο Νόρμαν με το σώμα του τακτικού ελληνικού στρατού και τους φιλέλληνες αποκρούει επίθεση των Τούρκων εναντίον του στρατοπέδου στο Κομπότι.
1824: Σφαγές Ελλήνων από Τούρκους στο Ηράκλειο της Κρήτης.
1825: Ήττα των Ελλήνων από τον Ιμπραήμ στα Τρίκορφα Αρκαδίας. 300 Έλληνες σκοτώθηκαν.
1848: Γάλλοι εργάτες συγκρούονται με κυβερνητικές δυνάμεις, κατά την πρώτη ημέρα σφοδρών συγκρούσεων, κατά τις οποίες χιλιάδες εργάτες σκοτώθηκαν.
1848: Ο Άντολφ Σαξ πατεντάρει το σαξόφωνο.
1860: Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών θεσπίζει την ίδρυση του Κυβερνητικού Τυπογραφείου
1868: Πατεντάρεται η γραφομηχανή από τους Cr.Latham Sholes, Carlos GliddenκαιSamuel W. Soule.
1888: Ο Φρέντερικ Ντάγκλας γίνεται ο πρώτος Αφροαμερικανός που δέχεται το χρίσμα για το προεδρικό αξίωμα στις ΗΠΑ.
1894: Γίνεται στη Σορβόνη στη μεγάλη αίθουσα το Α' Διεθνές Συνέδριο Αντιπροσώπων των Αθλητικών Διοργανώσεων και ιδρύεται η ΔΟΕ. Ο Πιερ ντε Κουμπερτέν επιτυγχάνει ομόφωνη απόφαση για την αναβίωση του θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων. Εκπρόσωπος της Ελλάδας στο συνέδριο είναι ο Δημήτριος Βικέλας.
1900: Το Κομιτάτο των Νεοτούρκων της Κωνσταντινουπόλης απευθύνει έγγραφο προς τους αντιπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων, στο οποίο καταγγέλλει ως ανυπόφορη την κατάσταση που επικρατεί στο κράτος, η οποία χαρακτηρίζεται από εξορίες, καθείρξεις κι άλλες βιαιότητες.
1901: Αφόρητη ζέστη στην Αθήνα, με τη θερμοκρασία να φτάνει τους 44ο C και στο Βόλο τους 39ο C υπό σκιά.
1901: Πεθαίνει ο Έλληνας ποιητής από το Ληξούρι της Κεφαλονιάς Ανδρέας Λασκαράτος, 90 ετών.
1902: Το όνομα “Mercedes” υιοθετείται σαν εμπορικό όνομα αλλά νομικά θα δηλωθεί στις 26 Σεπτεμβρίου. Το όνομα ανήκει στην 12χρονη κόρη του Emil Jellinek, ο οποίος το 1899 κέρδισε τον αγώνα Tour de Nice με ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο 23 ίππων της Daimler με την ονομασία Mercedes. Μετά την νίκη του παρήγγειλε 36 αυτοκίνητα πληρώνοντας 550.000 μάρκα. Ο Jellinek θα πάρει άδεια να αλλάξει το επίθετό του σε Jellinek-Mercedes, πρώτη φορά που πατέρας παίρνει το όνομα της κόρης του.
1908: Γεννιέται στην Αθήνα ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της "Γενιάς του '30", ο Μ. Καραγάτσης, με το όνομα Δημ. Ροδοπουλος. Η καταγωγή του ήταν από την Θεσσαλία. Το όνομα Καραγάτσης το πήρε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι, στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας. Το "Μ." του ψευδωνύμου του προήλθε μάλλον από το ρώσικο όνομα "Μίτια" (ρωσική εκδοχή του Δημήτρης). Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1930, έχοντας σαν συμφοιτητές τους κ.Πέτρον Χάρην, 'Άγγελο Τερζάκην, Γιώργο Θεοτοκάν, Πετσάλην και Οδυσσέα Ελύτην. Από το 1925 έως το 1933 γράφει διηγήματα. Το 1933 γράφει το πρώτο του μυθιστόρημα το "Συνταγματάρχης Λιάπκιν", όπου καθιερώνεται στον χώρο των γραμμάτων. Τα τρία πρώτα μυθιστορήματά του, "Συνταγματάρχης Λιάπκιν", "Χίμαιρα" όπου και έδωσε το όνομα της ηρωίδας του έργου του Μαρίνα, στην κόρη του και "Γιούγκερμαν", αποτελούν μια τριλογία με τίτλο Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο. Ο ίδιος ήταν λάτρης του Ντοστογιέφσκι και υποστήριζε πως ήταν ο μόνος συγγραφέας που είχε δει γυμνή την ανθρώπινη ψυχή. Η κόρη του Μαρίνα στο βιβλίο της «Το ευχαριστημένο ή οι δικοί μου άνθρωποι» αναφέρει πως ο πατέρας της ήταν ένας αυταρχικός άνθρωπος. Άλλα έργα του Καραγάτση είναι: Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου 1944, Ο μεγάλος ύπνος 1946, Ο κίτρινος φάκελος (Α΄και Β΄) 1956, Το Μυθιστόρημα των Τεσσάρων, μαζί με τους Ηλ.Βενέζη, Αγγ. Τερζάκη, Στ. Μυριβήλη, 1958 και πολλά άλλα. Συνολικά έγραψε 18 μυθιστορήματα, 10 συλλογές διηγημάτων, Την μυθιστορηματική βιογραφία "Βασίλης Λάσκος" κ.α. [θαν. 14/9/1960]
1910: Γεννιέται στη Μπορντό της Γαλλίας ο διάσημος Γάλλος θεατρικός συγγραφέας Ζαν Ανούιγ. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως συγγραφέας σεναρίων στον κινηματογράφο . Το 1932, γράφει το πρώτο του θεατρικό έργο, την Ερμίνα. Το 1937 γράφει το "Ταξιδιώτης χωρίς αποσκευές" όπου γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Το 1942 γράφει το πιο γνωστό του έργο, την "Αντιγόνη" που παίχτηκε στο θέατρο το 1944. Έγραψε πολλά θεατρικά έργα, που πολλά από αυτά ήσαν προσαρμογές μύθων της ελληνικής μυθολογίας. Μερικά από τα πιο γνωστά του έργα είναι: "Ο χορός των κλεφτών" (1938), "Ευρυδίκη" (1941), "Μήδεια" (1946), "Το βαλς των ταυρομάχων" (1952), "Ο κορυδαλλός" (1952) και πολλά άλλα. [θαν. 3/10/1987]
1911: Ο βασιλιάς Γεώργιος Ε' στέφεται, σε λαμπρή τελετή, βασιλιάς της Αγγλίας.
1912: Από κατάρρευση γέφυρας στο Νιαγάρα σκοτώνονται 47 άτομα.
1913: Ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει την Δοϊράνη.
1914: Στρατός της αυτόνομης Βορείου Ηπείρου απελευθερώνει την Κορυτσά.
1915: Πραγματοποιείται από τους Τούρκους η πρώτη ολική σφαγή ανδρών στην Αρμενία, στο Χαρπούτ.
1917: Από έκρηξη σε αποθήκη πυρομαχικών στη Βοημία σκοτώνονται 1.000 άτομα.
1919: Η γερμανική κυβέρνηση στη Βαϊμάρη εκδηλώνει την πρόθεσή της να υπογράψει τη Συνθήκη Ειρήνης.
1920: Κατάληψη του Ελβανλάρ της Μικράς Ασίας.
1922: Σε τριετή φυλάκιση καταδικάζεται ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, για τη δημοσίευση του «Δημοκρατικού Μανιφέστου». Συνήγορός του είναι ο Γεώργιος Παπανδρέου.
1925: Γεννιέται ο Αμερικανός επιστήμονας Όλιβερ Σμίθις, Νομπελίστας (2007).
1927: Γεννιέται ο Μπομπ Φος, σπουδαίος Αμερικανός σκηνοθέτης και χορογράφος βραβευμένος με Όσκαρ (για το «Καμπαρέ»), Τόνι και Έμι, την ίδια χρονιά (1972).
1928: Γεννιέται ο Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής Σπύρος Ζαγοραίος. Το 1975 διασκευάζει το «Ένας μάγκας στο Βοτανικό» (των Στελλάκη Περπινιάδη- Χ. Βασιλειάδη, που είχε πρωτοερμηνεύσει ο Στ. Καζαντζίδης, το 1953) σε «Εντελαμαγκέν», το οποίο έγινε σήμα κατατεθέν του στα νεότερα χρόνια.
1936: Γεννιέται ο Κώστας Σημίτης, Έλληνας πολιτικός, Πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ (1996-2004).
1937: Γεννιέται ο Μάρτι Αχτισάαρι, Νομπελίστας (2008) Πρόεδρος της Φιλανδίας (1994-2000)
1938: Το πρώτο «ωκεανάριο» ανοίγει στη Φλόριντα των ΗΠΑ.
1939: Η Ταϊλάνδη ανακηρύσσεται Βασίλειο.
1939: Γαλλία και η Τουρκία υπογράφουν συμφωνία αμοιβαίας βοήθειας.
1941: Αρχίζει στην Αίγυπτο η οργάνωση του Ελληνικού Στρατού Μέσης Ανατολής.
1942: Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου γίνεται η πρώτη επιλογές για το θάλαμο αερίων στο Άουσβιτς, σε ένα τρένο γεμάτο Εβραίους από το Παρίσι.
1944: Σφαγές Ελλήνων από Γερμανούς στην Σπάρτη και στον Πάρνωνα.
1944: Ο Τόμας Μαν, Γερμανός συγγραφέας αποκτά την αμερικανική υπηκοότητα.
1945: Αυτοκτονεί κάνοντας χαρακίρι ο Γιαπωνέζος στρατηγός Ουσιτζίμα.
1946: Σεισμός πλήττει το νησί Βανκούβερ του Καναδά, με απολογισμό 2 νεκρούς.
1947: Παρά το βέτο, που ασκεί ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν, το αμερικανικό Κογκρέσο εγκρίνει νόμο σύμφωνα, με τον οποίο περιορίζεται το δικαίωμα να συνδικαλίζονται τα εργατικά σωματεία.
1949: Βουτιά ολλανδικού αεροσκάφους «Κονστελέισον» στο Μπάρι, με 33 νεκρούς.
1950: Το ελβετικό Κοινοβούλιο αρνείται να χορηγήσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.
1950: Η Ανατολική Γερμανία δηλώνει ότι, ο πληθυσμός του Σιντετέν ανήκει στη δικαιοδοσία της.
1951: Ο Σοβιετικός αντιπρόσωπος Τζάκομπ Μαλίκ ζητάει από τον ΟΗΕ να κηρυχθεί κατάπαυση πυρός στην Κορέα.
1952: Η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία πραγματοποιεί τη μεγαλύτερη, μέχρι τότε, αεροπορική επίθεση κατά της Βόρειας Κορέας.
1954: Ελλάδα και Βουλγαρία αποκαθιστούν τις διπλωματικές τους σχέσεις.
1955: Κυκλοφορεί η ταινία του Ντίσνεϊ «Η Λαίδη και ο Αλήτης».
1955: Αρχίζουν στην Πράγα οι αγώνες της «Σπαρτακιάδας» (αθλητικές επιδείξεις), με συμμετοχή μαθητών όλων των βαθμίδων και του στρατού.
1955: Γεννιέται στη Θεσσαλονίκη ο Έλληνας τραγουδιστής και τραγουδοποιός Γιάννης Μηλιώκας, («Ροζ», «Γκρέκο, μασκαρά», «Για το καλό μου», «Μπαμπά μην τρέχεις»)
1956: Σε δημοψήφισμα, 99,5% Αιγύπτιοι εκλέγουν τον Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ πρώτο Πρόεδρο της Αιγυπτιακής Δημοκρατίας.
1958: Θεσμοθετείται το Βραβείο «Εράσμους».
1959: Από πυρκαγιά σε ξενοδοχείο στο Σταλχάιμ της Νορβηγίας, σκοτώνονται 34 άτομα.
1959: Μετά από εννέα χρόνια, αποφυλακίζεται από βρετανική φυλακή ο Κλάους Φουκς, Γερμανός επιστήμονας που με κατασκοπεία βοήθησε την Σοβιετική Ένωση να κατασκευάσει την πρώτη ατομική βόμβα και την πρώτη βόμβα υδρογόνου της.
1959: Πεθαίνει από καρδιακή προσβολή ο Μπόρις Βιαν, 39 ετών, Γάλλος συγγραφέας, μεταφραστής, ηθοποιός, εφευρέτης, μηχανικός και μουσικός.
1961: Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, τίθεται σε ισχύ η συνθήκη της Ανταρκτικής η οποία είχε υπογραφεί την 1 Δεκεμβρίου του 1959, η οποία ακυρώνει την Ανταρκτική ως επιστημονική διαφύλαξη και απαγορεύσεις στρατιωτικής δραστηριότητας στην ήπειρο.
1964: Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου συναντιέται στο Λευκό Οίκο με τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον και ανθίσταται σθεναρά στις πιέσεις του να δεχτεί υποχωρήσεις στο Κυπριακό.
1964: Ο Άρθουρ Μέλιν πατεντάρει το χούλα χουπ.
1965: Γεννιέται η Ναταλία Γερμανού, Ελληνίδα στιχουργός (My Number One, 2005, μαζί με τον Χρήστο Δάντη) και παρουσιάστρια, κόρη του Φρέντυ Γερμανού.
1968: Το γκολικό κόμμα κερδίζει τις βουλευτικές εκλογές, τις πρώτες μετά τον Γαλλικό Μάη.
1968: Πανικός στο τέλος ποδοσφαιρικού αγώνα. 74 άτομα χάνουν τη ζωή τους και 150 τραυματίζονται στο Μπουένος Άιρες μετά τη λήξη του αγώνα Μπόκα Τζούνιορς - Λα Πλάτα όταν οι φίλαθλοι πιστεύουν εσφαλμένα ότι έχει ξεσπάσει στο γήπεδο πυρκαγιά και φεύγουν πανικόβλητοι.
1970: Ο στρατός των ΗΠΑ καθαιρεί τρεις αξιωματικούς ως υπεύθυνους για τη σφαγή στο Μι Λάι του Βιετνάμ.
1972: Ο Αμερικανός πρόεδρος Νίξον και ο σύμβουλός του Χάλντεμαν συμφωνούν να χρησιμοποιήσουν τη CIA για να «καλύψουν» το σκάνδαλο Γουότεργκέιτ.
1972: Γεννιέται ο Ζινεντίν Ζιντάν, Γάλλος, αλγερινής καταγωγής, ποδοσφαιριστής, που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους και πιο ταλαντούχους στον κόσμο, ο πιο ακριβοπληρωμένος παίκτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου, άξιος διάδοχος του Μισέλ Πλατινί. Γνωστότερος ως Zizou, τρεις φορές επιλέχτηκε ως ο κορυφαίος παίκτης της χρονιάς από τη FIFA (1998, 2000, 2003). Το 1998 ψηφίστηκε ως Ευρωπαίος παίκτης της χρονιάς (Ballon d'Or). Δυστυχώς το αντίο του δεν ήταν αυτό που θα ήθελε. Στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006 έριξε κεφαλιά στον Ματεράτζι κι άφησε τη Γαλλία με δέκα παίκτες στον αγώνα κόντρα στην Ιταλία που κατέκτησε το τρόπαιο. ‘Εφθασε τις 108 συμμετοχές (με 31 γκολ) στους «τρικολόρ» (περίοδος 1994-2006) κι έχει κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2000. Ξεκίνησε την καριέρα του στις Κάνες (1988-92) και συνέχισε στις Μπορντό (1992-96), Γιουβέντους (1996-01) και Ρεάλ Μαδρίτης (2001-06). Κέρδισε με την Γαλλία το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 και το Ευρωπαϊκό του 2002 και με τη Ρεάλ το Τσάμπιονς Λιγκ του 2002.
1978: Ολοκληρώνεται η δίκη των μελών της οργάνωσης Ερυθρές Ταξιαρχίες με την καταδίκη 29 εκ των 49 κατηγορουμένων.
1979: Ο Οργανισμός των Κρατών της Αμερικανικής Ηπείρου ζητά την ανατροπή του Προέδρου Σομόζα.
1980: Σύσκεψη πραγματοποιείται στο ελληνικό Πεντάγωνο για την επανένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και για τις βάσεις.
1981: Οι κομμουνιστές συμμετέχουν στην κυβέρνηση της Γαλλίας, για πρώτη φορά μετά από 34 χρόνια.
1982: Ο Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ εγκαινιάζει το Ολυμπιακό Μουσείο στη Λωζάνη και 11 χρόνια μετά, το 1993, την ίδια μέρα στην ίδια πόλη θα εγκαινιάσει το νέο Ολυμπιακό Μουσείο εορτάζοντας παράλληλα και τα 99 χρόνια της ΔΟΕ.
1982: Ρεκόρ βάρους για κατοικίδια γάτα στην Αυστραλία: το γατί Χίμι ζυγίζεται και βρίσκεται ότι το βάρος του είναι 20,7 κιλά.
1982: Ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας στο Νότιο Πόλο. Το θερμόμετρο δείχνει – 117 βαθμούς Φαρενάιτ.
1983: Η Συρία εκδιώκει τον ηγέτη της ΟΑΠ Γιάσερ Αραφάτ.
1983: Ένοπλοι Λιβανέζοι καταλαμβάνουν Μπόινγκ πάνω από την Τρίπολη. Το αεροσκάφος προσγειώνεται στη Ρώμη.
1984: Αντικείμενα, που ανήκαν στον Τζον Λένον πωλούνται σε πλειστηριασμό προς 430.000 δολάρια.
1985: Από συντριβή ινδικού αεροσκάφους Μπόινγκ 747 των αερογραμμών της Ινδίας στον Ατλαντικό (Ν της Ιρλανδίας) , σκοτώνονται 329 άτομα (το αεροσκάφος καταστράφηκε από βόμβα).
1986: Η ΑΕΚ και ο Ηρακλής παίζουν για την τρίτη θέση στην βαθμολογία και τη συμμετοχή στο UEFA. Οι φιλοξενούμενοι διαμαρτυρόμενοι για τη μη τιμωρία της ΑΕΚ στις Σέρρες σε υπόθεση δωροδοκίας διακωμωδούν τον αγώνα. Προφασιζόμενοι τραυματισμούς αποχωρούν ένας-ένας και ο αγώνας διακόπτεται στο 54ο λεπτό υπέρ της ΑΕΚ.
1989: Πρεμιέρα της ταινίας «Μπάτμαν» στις ΗΠΑ.
1989: Ο πρόεδρος της Ν.Δ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν καταφέρνει να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού.
1990: Η Μολδαβία κηρύσσεται ανεξάρτητη από την ΕΣΣΔ.
1990: Η ακουστική κιθάρα του Μπάντι Χόλι πωλείται σε δημοπρασία προς 237.419 δολάρια.
1991: Οι χώρες της ΕΟΚ αποφασίζουν να μην αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία της Σλοβενίας και της Κροατίας, αν εκείνες αποφασίσουν μονομερώς να εγκαταλείψουν τη Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία.
1991: Στην Καμπότζη, οι αντικυβερνητικές παρατάξεις δέχονται να βάλουν τέλος στις συγκρούσεις που διαρκούν εδώ και 12 χρόνια.
1992: Στο Ισραήλ, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης και ηγέτης του Εργατικού Κόμματος Γιτζάκ Ράμπιν κερδίζει τις γενικές εκλογές.
1992: Το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο του Νέλσον Μαντέλα αποχωρεί από τις συνομιλίες με την κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής, την οποία κατηγορεί για τρομοκρατική εκστρατεία κατά των μαύρων.
1993: Οι Σέρβοι της Κράινας ψηφίζουν σχεδόν ομόφωνα υπέρ της ένωσής τους με τα άλλα σερβικά εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα δημοψηφίσματος.
1993: Η Λορίνα Μπόμπιτ ακρωτηριάζει το πέος του εν διαστάσει συζύγου της πρώην πεζοναύτη, Τζον Μπόμπιτ.
1993: Ο ΟΗΕ επιβάλλει εμπάργκο πετρελαίου κατά της Αϊτής.
1993: Εγκαινιάζεται το νέο Ολυμπιακό Μουσείο στη Λωζάνη.
1993: Μεγάλος μακεδονικός τάφος ανακαλύπτεται στην περιοχή μεταξύ Μεσιανής και Γιαννιτσών, 2,5 χλμ. από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας.
1994: Νικητής των προεδρικών εκλογών στη Λευκορωσία αναδεικνύεται ο Αλεξάντρ Λουκασένκο, με 45%, στις πρώτες προεδρικές εκλογές στη χώρα.
1994: Η Διεθνής Αμνηστία επικρίνει την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη βοήθεια που χορηγεί στην Τουρκία και σε άλλες χώρες, που παραβιάζουν συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα.
1995: Ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την αποκατάσταση των σεισμοπαθών και την ανασυγκρότηση των σεισμόπληκτων περιοχών της Αιγιαλείας και της Φωκίδας, ανακοινώνει ο ΥΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης.
1995: Σχέδιο νόμου για την εξυγίανση της Τράπεζας Κρήτης καταθέτει στη Βουλή η κυβέρνηση.
1996: Η Σεΐχ Χασίνα Γουαζέντ, ηγέτης του Αγουάμι, ορκίζεται Πρωθυπουργός στο Μπανγκλαντές.
1996: Βρίσκεται νεκρός από βολή πυροβόλου όπλου στην καμπίνα 53 του πλοίου Πήγασος ο αναρχικός Χριστόφορος Μαρίνος. Κατά μία εκδοχή πρόκειται για αυτοκτονία, κατά άλλη σκοτώθηκε από τις ειδικές δυνάμεις που ανέβηκαν στο πλοίο για να τον συλλάβουν.
1996: Πεθαίνει μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη, ο πολιτικός, πρόεδρος και ιδρυτής του ΠΑΚ και αργότερα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Ανδρέας Γ. Παπανδρέου. Ήταν γιος του επίσης πρώην πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου, ο οποίος ήταν γνωστός και ως «Γέρος της Δημοκρατίας». Μητέρα του ήταν η Σοφία Μινέικο, Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής. Αρχίζει σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά το 1941 λόγω του καθεστώτος του Μεταξά, αναχώρησε για τις Η.Π.Α. Το 1943 έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ όπου διορίστηκε ως αναπληρωτής καθηγητής. Tο 1947 γίνεται επίκουρος και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα και του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ ως το 1959. Επέστρεψε οικογενειακώς στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ στις 16 Ιανουαρίου του 1961 ύστερα από πρόσκληση του Κων. Καραμανλή, επικεφαλής του νεοσύστατου Κέντρου Οικονομικών Ερευνών. Το 1964 εκλέγεται βουλευτής με την Ένωση Κέντρου. Μετείχε στην κυβέρνηση του πατέρα του Γεωργίου Παπανδρέου, αρχικά ως υπουργός Προεδρίας και λίγο αργότερα ως αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού. Στα μέσα Μαΐου του 1965 κατηγορήθηκε ως εμπνευστής και αρχηγός στην υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ» αλλά ποτέ δε αποδείχτηκε αυτό. Με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967 συλλαμβάνεται, αλλά μετά από πολλές πιέσεις αφήνεται ελεύθερος. Στις 16 Ιανουαρίου του 1968 φεύγει από τη χώρα και ιδρύει το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (Π.Α.Κ.), όπου έδρασε αντιδικτατορικά σε πολλές δυτικές χώρες. Στα χρόνια της δικτατορίας εργάστηκε ως καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης (1968-69) και του Γιόρκ (1969-1974). Μετά τη μεταπολίτευση έρχεται στη Ελλάδα και στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974, στο ξενοδοχείο «Kινγκ Πάλας», ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωσε την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Μέλη του κινήματος έγιναν στελέχη του ΠΑΚ, αγωνιστές διωχθέντες από τη Χούντα, νεολαίοι από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και νεολαίοι της Γενιάς του 1-1-4. Στις εκλογές της 17 Νοεμβρίου του 1974 έρχεται τρίτο κόμμα, όπου λαμβάνει 13,58% των ψήφων και εκλέγει 12 βουλευτές. Στις εκλογές της 20 Δεκεμβρίου 1977 οδηγεί το ΠΑΣΟΚ στην αξιωματική αντιπολίτευση, όπου λαμβάνει το 25,34% των ψήφων και εκλέγει 93 βουλευτές. Το 1981 έχοντας τα συνθήματα «έξω από το ΝΑΤΟ», «έξω από την Ε.Ο.Κ.» τον έφεραν πρώτο κόμμα. Διετέλεσε πρωθυπουργός τις περιόδους 1981-1989 και 1993-1996. Με τη σύζυγό του σε δεύτερο γάμο Μαργαρίτα απέκτησε 4 παιδιά, τον Γιώργο (πρωθυπουργός της Ελλάδος από το 2009 με το ΠΑΣΟΚ), τη Σοφία, τον Νίκο και τον Αντρίκο. Είχε ακόμα εκτός γάμου μια κόρη η οποία γεννήθηκε το 1969, την Αιμιλία Νίμπλουμ. Στις 13 Ιουλίου του 1989. παντρέυεται για τρίτη φορά με την αεροσυνοδό Δήμητρα Λιάνη. [5/2/1919].
1997: Ο Ιταλός αμυντικός Φράνκο Μπαρέζι ανακοινώνει την αποχώρησή του από το ποδόσφαιρο μετά από 20 συνεχόμενες σεζόν με τη Μίλαν.
1998: Ο επιχειρηματίας Δημήτρης Κοντομηνάς της Interamerican επενδύει στον χώρο του αθλητισμού αγοράζοντας την ΠΑΕ Άρης που μετά τον υποβιβασμό της στην Β' Εθνική επιστρέφει στα μεγάλα σαλόνια.
1998: Εγκαινιάζεται στην Κρήτη η "Αρετούσα" το πιο μεγάλο και γρήγορο πλοίο της Minoan Lines στην γραμμή Ελλάδα – Ιταλία στην κλήρωση της ΕΣΑΚ.
1999: Σε ανταλλαγή πυρών από Αμερικανούς πεζοναύτες στο Κόσοβο βρίσκουν το θάνατο 3 άτομα.
1999: Η Ελλάδα υπογράφει στο Στρασβούργο τη διακήρυξη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πάταξη του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος.
1999: Η Ελβετία δεσμεύει τα περιουσιακά στοιχεία του Γιουγκοσλάβου ηγέτη Μιλόσεβιτς.
1999: Η Εθνική Ελλάδος χάνει από την Λιθουανία με 82-64 και αποκλείεται στην πρώτη φάση του 31ου Eurobasket της Γαλλίας για πρώτη φορά μετά από το 1983 μετά από 3 συνεχόμενες ήττες.
2000: Ο Κώστας Γκατσιούδης με βολή 91μ96 στο Κουόρτανε της Φινλανδίας γίνεται ο πρώτος Έλληνας που ρίχνει το ακόντιό του πάνω από τα 90 μέτρα.
2001: Στην Καμπότζη, δικαστήριο καταδικάζει σε ισόβια κάθειρξη 5 άτομα για απόπειρα πραξικοπήματος, με 6 νεκρούς, που είχε γίνει στις 24 Νοεμβρίου 2000.
2001: Ισχυρός σεισμός 7,9 Ρίχτερ πλήττει τη βόρεια Χιλή, το Περού και τη Βολιβία, σκοτώνοντας τουλάχιστον 47 άτομα στις χώρες αυτές. Ακολουθούν 106 μετασεισμοί.
2002: Το τηλεοπτικό δίκτυο «Αλ Τζαζίρα» του Κατάρ μεταδίδει μήνυμα ενός στελέχους της «Αλ Κάιντα» , το οποίο αναφέρει ότι ο Οσάμα μπιν Λάντεν είναι ζωντανός και χαίρει άκρας υγείας. Επίσης, προαναγγέλλει σύντομη τηλεοπτική εμφάνιση του πλέον καταζητούμενου ανθρώπου στον πλανήτη και απειλεί τις ΗΠΑ και τους Εβραίους με νέες επιθέσεις.
2003: Παρουσιάζεται από την Apple ο ταχύτερος υπολογιστής στον κόσμο, ο Power Mac G5, που διαθέτει επεξεργαστή 64 bit ταχύτητας μέχρι 2GHz., μπορεί να πάρει μνήμη ως και 8GB.
2003: Eίκοσι τέσσερις άνθρωποι σκοτώνονται και πάνω από 25 τραυματίζονται μετά τον εκτροχιασμό τεσσάρων βαγονιών στο κρατίδιο της Mαχαράστρα στη Δυτική Iνδία. O εκτροχιασμός, που έγινε, κοντά στην πόλη Pατζαπούρ, 400 χιλιόμετρα νότια της Bομβάης, οφείλεται σε ογκόλιθους που είχαν πέσει στις γραμμές, έπειτα από τέσσερις ημέρες έντονων βροχοπτώσεων.
2003: Πλήγμα στην κυβέρνηση Mπους και το συντηρητικό ιδεολογικό της επιτελείο αποτελεί η απόφαση του Aνωτάτου Δικαστηρίου της χώρας, που επιτρέπει στα πανεπιστήμια των HΠA να ευνοούν τις αιτήσεις μειονοτικών φοιτητών. H υπόθεση ξεκίνησε μετά από αγωγή που κατατέθηκε εναντίον της Nομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Mίσιγκαν, εξαιτίας της εύνοιας που εξασφάλιζαν οι αιτήσεις μειονοτικών φοιτητών.
2004: Παραιτείται ο Πρόεδρος του ΧΑΑ, Παναγ. Αλεξάκης, εναντίον του οποίου εκκρεμεί ποινική δίωξη για τις μετοχές- «φούσκες» (1999).
2004: Ένα άτομο χάνει τη ζωή του και άλλα 43 αγνοούνται μετά από ναυάγιο σκάφους που μετέφερε παραθεριστές στον Κίτρινο Ποταμό, στην Κίνα.
2004: Ο Μπομπ Ντίλαν αναγορεύεται σε διδάκτορα του Πανεπιστημίου Σεν Άντριους της Σκωτίας.
2005: Καταργείται με απόφαση του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου η ανάγνωση του Ευαγγελίου στη δημοτική γλώσσα, καθώς η σχετική πρωτοβουλία που ξεκίνησε πειραματικά από τους ναούς της Αρχιεπισκοπής το Σεπτέμβριο του 2004 δεν απέδωσε τους αναμενόμενους καρπούς.
2005: Οι Σαν Αντόνιο Σπερς κερδίζουν το πρωτάθλημα ΝΒΑ επικρατώντας των Ντιτρόιτ Πίστονς στο έβδομο και τελευταίο παιχνίδι με 81-74 κάνοντας το 4-3. Πρωταγωνιστές ήταν ο Αργεντινός Μάνου Τζινόμπιλι και ο MVP Τιμ Ντάνκαν.
2005: Πεθαίνει στην Αθήνα σε ηλικία 80 ετών ο Έλληνας ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Μανόλης Αναγνωστάκης. Καταγόταν όμως από το χωριό Ρούστικα Ρεθύμνης. Σπούδασε ιατρική στη Θεσσαλονίκη, αλλά τον κέρδισε η ποίηση. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε στην ΕΠΟΝ. Μετά την απελευθέρωση είχε έντονη πολιτική δράση στο φοιτητικό κίνημα. Το 1948 φυλακίστηκε, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο. Το 1951 με την γενική αμνηστία βγήκε από τη φυλακή. Την περίοδο 1955-56 ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη. Εν συνεχεία πηγαίνει στη Θεσσαλονίκη όπου άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου ενώ το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Το 1986 του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Το 1997 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2002 το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας. Συνεργάστηκε με συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, Μιχάλης Γρηγορίου, Γιάννης Μαρκόπουλος και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, οι οποίοι συνέθεσαν ποιήματά του. Το πιο γνωστό του ποίημα ήταν το «Μιλώ», όπου όλοι το έχουμε ακούσει μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη. [γεν. 10/3/1925]
2006: Ένα πρώτο δείγμα ούρων της Μάριον Τζόουνς βγαίνει θετικό στην ουσία Erythropoietin στο Πρωτάθλημα Στίβου της Ιντιανάπολις. Παρότι, 3 μήνες μετά (6/9/2006) ένα δεύτερο δείγμα θα βγει αρνητικό, η Τζόουνς στις 5/10/2007 θα παραδεχτεί ότι έκανε χρήση στεροειδών και θα επιστρέψει όλα τα μετάλλια που κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ.
2006: Πεθαίνει ο Άαρον Σπέλινγκ, 83 ετών, Αμερικανός τηλεοπτικός παραγωγός. Ανάμεσα στις μεγάλες επιτυχίες του οι σειρές "Ντάλας", "Δυναστεία", "Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς" και "Melrose Place"
2008: Απελευθερώνεται , έπειτα από 13 ημέρες ομηρίας και μετά την καταβολή λύτρων ο επιχειρηματίας Γιώργος Μυλωνάς.
2008: Σε συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης καταλήγουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας και ο συνασπισμός κομμάτων υπό τον Μπόρις Τάντιτς.
2008: Νέες κυρώσεις κατά του Ιράν εγκρίνει η ΕΕ, αίροντας επίσημα τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί εναντίον της Κούβας.
2008: Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Ροκφέλερ στη Νέα Υόρκη κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Οδυσσέας έφτασε στην Ιθάκη στις 16 Απριλίου του 1178 π.Χ. έπειτα από μελέτη των θέσεων των άστρων και του Ήλιου όπως αναφέρονται στην Οδύσσεια.
2009: Στην Αντίγκουα και Μπαρμπούντα αποπέμπεται από την κυβέρνηση ο ανώτατος οικονομικός υπεύθυνος, Λερόι Κινγκ, έπειτα από καταγγελίες για συνεργασία του με τον υπόδικο πολυεκατομμυριούχο Άλεν Στάνφορντ.
2010: Εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον πρόεδρο Ιβάν Γκασπάροβιτς λαμβάνει η επικεφαλής του σλοβακικού συντηρητικού κόμματος, Ιβέτα Ραντιτσόβα. Πρόκειται για την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό στην ιστορία της Σλοβακίας.
2010: Από συντριβή δικινητήριου αεροσκάφους Beechcraft King Air που ανήκε σε τοπική εταιρεία, στο Κεμπέκ του Καναδά σκοτώνονται όλοι οι επιβάτες, συνολικά 7 άτομα.
2010: Ανακοινώνεται από το Παλάτι του Μονακό οι αρραβώνες του 52χρονου Πρίγκιπα Αλβέρτου με την 32χρονη Νοτιοαφρικανή κολυμβήτρια, Σαρλίν Γουίτστοκ.
2010: Απομακρύνεται ο ανώτατος διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, στρατηγός Στάνλεϊ Μακρίσταλ έπειτα από τη δημόσια κριτική που άσκησε εναντίον του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, τονίζοντας ότι ο τελευταίος είχε μικρή εμπλοκή στον πόλεμο και ήταν "κολλημένος με τις κάμερες". Επίσης, είχε καταφερθεί εναντίον του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, χαρακτηρίζοντάς τον |κλόουν κολλημένο στο 1985". Αντικαταστάτης του Μακρίσταλ ορίζεται ο στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους.
«Μια εκδήλωση ευγνωμοσύνης είναι και το να μην κακολογείς τον ευεργέτη σου.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου