Ευ Αγωνίζεσθαι Αθλητικής Ναυαγοσωστικής

ΕΝΟΤΗΤΑ 7:

ΕΥ ΑΓΩΝΙΖΕΣΘΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΝΑΥΑΓΟΣΩΣΤΙΚΗΣ

 

 

 

Ο παρακάτω κατάλογος συνοψίζει τους χρυσούς κανόνες του ευ αγωνίζεσθαι που πρέπει να τηρείται από όσους ασχολούνται έμμεσα ή άμεσα με τον αθλητισμό γενικά και συγκεκριμένα με την αθλητική ναυαγοσωστική:

       Δέχομαι τη νίκη με μετριοπάθεια. Ποτέ δεν εξευτελίζω τον αντίπαλο.

       Αρνούμαι τη νίκη με παράνομα μέσα.

       Εκτιμώ το καλό αγώνα του αντιπάλου.

       Θέλω να συμμετέχω επί ίσοις όροις στον αγώνα με τον αντίπαλο και να βασίζομαι μονάχα στην ικανότητα και το ταλέντο μου.

       Γνωρίζω τους κανονισμούς και τους εφαρμόζω.

       Αρνούμαι κάθε λεκτική ή σωματική βία. Κρατώ την αξιοπρέπειά μου σε κάθε περίσταση.

       Παλεύω για τη χαρά του αθλητισμού. Προσπαθώ να προοδεύω.

       Είμαι πάντα τίμιος κι ειλικρινής.

       Δίνω στους αγώνες τον καλύτερο εαυτό μου κι όταν ακόμη η νίκη φεύγει από τα χέρια μου.

       Συγχαίρω τον νικητή μετά το τέλος του παιχνιδιού.

       Καθώς οι επιδόσεις μου βελτιώνονται, καθήκον μου είναι να προστατεύω τις αρχές του Αθλητικού Πνεύματος. Μόνο έτσι θα γίνω ίνδαλμα για τους συμμαθητές μου και για τα μικρότερα παιδιά.

       Ηγούμαι της ομάδος μου όταν επιλεγώ γι’ αυτό χωρίς έπαρση.

       Ξεχωρίζω τους συναθλητές μου χωρίς να περιφρονώ τους υπολοίπους.

 

Το Φίλαθλο Πνεύμα

Η ιδέα του τίμιου αγώνα πρέπει να δεσπόζει σε όλα τα αθλήματα και όλες τις ηλικιακές ομάδες. Χώροι εφαρμογής του πρέπει να είναι τα σχολεία και τα πανεπιστήμια που με αίσθημα ευθύνης έχουν την υποχρέωση να προάγουν την ιδέα του φίλαθλου πνεύματος. με τη σειρά τους οι αθλητικοί σύλλογοι πρέπει να δίνουν έμφαση στο “ευ αγωνίζεσθαι” μέσω των αθλητικών δραστηριοτήτων τους, των αγώνων και της κοινωνικής ζωής.

 

Όλοι γνωρίζουμε ότι χωρίς φίλαθλο πνεύμα δεν μπορεί να υπάρξει αθλητισμός. Παρόλα αυτά είναι αλήθεια ότι η διαφθορά, η μάστιγα της σημερινής κοινωνίας έχει αρχίσει να εισέρχεται και στους αθλητικούς χώρους και το χειρότερο είναι ότι αυτό σε λίγο δεν θα εκπλήσσει πλέον κανέναν μας. Κάθε μέρα αυξάνονται οι φανατικοί οπαδοί, ενώ μειώνονται οι φίλαθλοι. Οι πανέμορφοι αθλητικοί χώροι μετατρέπονται από τόποι χαράς, φιλίας και γιορτής σε τόπους σύγκρουσης και διαμάχης. Τα παιδιά εκτίθενται σε σκηνές που εκφυλίζουν το «αθλητικό πνεύμα» κι όλοι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα καίριο ερώτημα, αν κάτω από αυτές τις συνθήκες ο αθλητισμός εκπληρώνει τους βαθύτερους κοινωνικούς του στόχους.

 

Κάθε χρόνο διεξάγονται πλήθος από συνέδρια, συγγράφονται βιβλία, εκδίδονται κώδικες οδηγιών και διακηρύξεις από Διεθνείς οργανισμούς, αθλητικές ομοσπονδίες και κυβερνητικούς φορείς, οι οποίοι ασχολούνται με το θέμα. Είναι όμως οι προσπάθειες αυτές αρκετές; Οι μέρες μας απαιτούν μια περισσότερο πρακτική, συγκεκριμένη και αποτελεσματική παρέμβαση. Οι προστατευτικές μπάρες και τα σώματα ασφαλείας δεν φαίνεται να επαρκούν. Οι προσπάθειές μας θα πρέπει να οδηγούν στη ρίζα του προβλήματος, εστιάζοντας την προσοχή μας στην πρόληψη και όχι απλώς στην καταστολή των αρνητικών εκφυλιστικών φαινομένων που μαστίζουν τον αθλητισμό. Η πρόληψη με αυτή την έννοια είναι η καλλιέργεια και η προαγωγή της ιδεολογίας του “Ευ Αγωνίζεσθαι” και των θεμελιωδών παγκοσμίως αναγνωρισμένων αξιών, που αυτό περικλείει, στο πνεύμα και στην ψυχή των νέων ανθρώπων, μέσω μιας συστηματικής και εμπεδωμένης προσέγγισης.

 

Χωρίς αμφιβολία η προσέγγιση και η επικοινωνία αυτή πρέπει να ξεκινήσει από τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους όχι μόνο επειδή είναι πιο δεκτικοί σε ερεθίσματα, αλλά επειδή αυτοί είναι το μέλλον του κόσμου. Η προώθηση του Φίλαθλου πνεύματος ευρύτερα μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική συνεισφορά για τις αναπτυσσόμενες κοινωνίες του 21ου αιώνα και να δώσει σε όλους μας τη δυνατότητα να μάθουμε να ζούμε ειρηνικά. Την πεποίθηση αυτή μοιράζονται πολλές ηγετικές φυσιογνωμίες του σύγχρονου Ολυμπιακού Κινήματος, ότι δηλαδή η ιδεολογία του Φίλαθλου Πνεύματος μπορεί να διαμορφώσει τον ενάρετο πολίτη που με τόση αγωνία αναζητά η ανθρωπότητα.

 

Το «Φίλαθλο Πνεύμα» βρίσκεται πέρα από τον ανταγωνισμό. Εκφράζεται με τον αλληλοσεβασμό και την επικοινωνία, την αλληλοκατανόηση και τη συνεργασία μεταξύ των ατόμων και των ομάδων. Εάν καλλιεργήσουμε αυτές τις κοινωνικές αξίες στη νέα γενιά τότε θα κτίσουμε έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο. Η εφαρμογή του «Φίλαθλου Πνεύματος» μπορεί να συμβάλλει ως ένα σημαντικό μέσο για την προαγωγή της αδελφότητας των λαών και της κατανόησης των πολύ-πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων ώστε να εμποδίσει την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, τη βία, τις κοινωνικές και φυλετικές διακρίσεις.

 

Στην κατεύθυνση αυτή οι αθλητικοί σύλλογοι μπορούν να διαδραματίσουν ένα τεράστιο κοινωνικό ρόλο, βοηθώντας τη νεολαία να διαμορφώσει χαρακτήρα με βαθιά αίσθηση επικοινωνίας και συνεργασίας. Αυτό θα επιτευχθεί όταν παράλληλα με την αγωνιστική προετοιμασία των αθλητών δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην καλλιέργεια και μύηση τους στις αρχές του «Ευ Αγωνίζεσθαι» όταν δίνονται στους νέους ευκαιρίες και κίνητρα για να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη για το τι είναι σωστό ή λάθος, δίκαιο ή όχι. Το επιθυμητό αποτέλεσμα θα έρθει σταδιακά όταν προετοιμαστεί η νέα γενιά αθλητών και φιλάθλων, η οποία έχοντας ανατραφεί με τις αρχές του Φίλαθλου Πνεύματος θα είναι έτοιμη να δείξει υπευθυνότητα και ακεραιότητα συμπεριφοράς. Αυτή η γενιά θα οδηγήσει τον αθλητισμό και την κοινωνία σε ένα καλύτερο μέλλον.

 

 

Το Ευ Αγωνίζεσθαι Αφορά Όλους

Το «Ευ Αγωνίζεσθαι» είναι μια θετική ιδέα. Ενσωματώνει τις ιδέες της φιλίας, της αξιοπρέπειας, του σεβασμού προς τους άλλους, της καλής συμπεριφοράς και των ίσων ευκαιριών. Το Φίλαθλο Πνεύμα είναι τρόπος σκέψης κι όχι μόνο ένας τρόπος συμπεριφοράς. Περικλείει θέματα που αφορούν τον αποκλεισμό του κλεψίματος, της φαρμακοδιέγερσης, της βίας (σωματικής και προφορικής) και της υπερβολικής εμπορευματoποίησης και διαφθοράς. Φίλαθλο πνεύμα σημαίνει ακόμη έντιμο αγώνα, που με τη σειρά του σημαίνει τήρηση των κανόνων και διεξαγωγή του παιχνιδιού με τρόπο που προσφέρει κάτι θετικό και στους συναθλητές και στους αντιπάλους. Ο αγώνας πρέπει να διεξάγεται για τη χαρά του συναγωνισμού κι όχι με άλλον απώτερο στόχο.

 

Τα προβλήματα που περιβάλλουν τον αθλητισμό γίνονται ολοένα και πιο έντονα στην κοινωνική συνείδηση καθώς η εμπορική διαφθορά των αθλημάτων αυξάνεται. Ιδιαίτερη ευθύνη έχουν όλοι όσοι άμεσα ή έμμεσα προωθούν τις αθλητικές εμπειρίες στους νέους ανθρώπους. Η απουσία ανοχής είναι προϊόν της άγνοιας και της παρανόησης. Η ανοχή πηγάζει από τη γνώση και την κατανόηση. Συνεπώς, η αφετηρία της δράσης πρέπει να είναι η αίθουσα διδασκαλίας και η άσκηση στα σωματεία και στο σπίτι.

 

Στον αθλητισμό υψηλού επιπέδου βεβαίως τα προβλήματα είναι περισσότερα και εδώ παρατηρείται η εξής αντινομία. Από τη μια είναι ο αγώνας για τη χαρά του συναγωνισμού και από την άλλη είναι η προσπάθεια για τη νίκη και την επίτευξη κάποιου ρεκόρ. Ο σύλλογος έχει διπλή κοινωνική αποστολή. Από τη μια την προετοιμασία των αθλητών, την παραγωγή αθλητικών ρεκόρ και την προβολή της χώρας μας, και από την άλλη τη διατήρηση των αρχών του «φίλαθλου πνεύματος» που θα καταξιώσουν την παρουσία της χώρας μας διεθνώς στις συνειδήσεις των φιλάθλων. Θα πρέπει αμέσως τώρα να αρχίσει μια μεθοδευμένη καλλιέργεια και προετοιμασία, ώστε η παρουσία των αθλητών και φιλάθλων και οι αντιδράσεις τους να είναι μέσα στα φίλαθλα πλαίσια.

 

Όλοι όσοι εμπλέκονται στα σπορ είναι εξίσου υπεύθυνοι για το μέλλον του αθλητισμού υψηλού επιπέδου και την εξέλιξη των σπορ γενικά. Ως τέτοιοι νοούνται οι διοικητικοί παράγοντες, προπονητές, διαιτητές, αθλητές, μάνατζερ, στελέχη, χορηγοί, δημοσιογράφοι, αθλητίατροι, δημοσιογράφοι, και οι θεατές. Ιδιαίτερα οι προπονητές και οι κριτές είναι σημαντικό να ερμηνεύουν τους κανονισμούς όχι μόνο κατά γράμμα, αναζητώντας τα «παραθυράκια» που δικαιολογούν τις αδικίες, αλλά να ερευνούν παράλληλα το πνεύμα των κανονισμών, ώστε να έρθουν πιο κοντά στην πραγματική ουσία του αθλητισμού και να απαλλαγούν από εξωγενείς στόχους.

 

Στόχος των οδηγιών του παρόντος οδηγού είναι να ενθαρρύνουμε τους νέους, όχι μόνο να συμμετέχουν ενεργά στον αθλητισμό, αλλά και να αγωνίζονται σύμφωνα με τους κανονισμούς και να εφαρμόζουν έμπρακτα τον «δίκαιο αγώνα». Αυτοί οι κώδικες συμπεριφοράς έχουν αναπτυχθεί για να προωθήσουν το «φίλαθλο πνεύμα» και την κατάλληλη αθλητική συμπεριφορά στα παιδιά, στους νεαρούς και μεγαλύτερους σε ηλικία αθλητές. Ενθαρρύνουμε τα σωματεία και τους συλλόγους, να προωθήσουν αυτούς τους κώδικες. Το αποτέλεσμα θα είναι ένα καλύτερο αθλητικό μέλλον.

 

Ο Κώδικας Αθλητικής Δεοντολογίας

Για την προαγωγή του «ευ αγωνίζεσθαι», η Επιτροπή Αθλητισμού του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει θεσπίσει τον παρατιθέμενο Κώδικα Αθλητικής Δεοντολογίας. Τον κώδικα αυτό υιοθετεί η Επιτροπή Αθλητικής Ναυαγοσωστικής της Ομοσπονδίας. Η βασική αρχή του κώδικα είναι ότι οι ηθικοί παράγοντες που οδηγούν στον τίμιο αγώνα είναι αναπόσπαστα και όχι προαιρετικά στοιχεία κάθε αθλητικής δραστηριότητας, αθλητικής πολιτικής και διοίκησης και ισχύουν σε όλα τα επίπεδα της ικανότητας και της δέσμευσης, συμπεριλαμβανομένων των ψυχαγωγικών και των ανταγωνιστικών αθλημάτων.

 

Ο κώδικας δίνει ένα στέρεο ηθικό πλαίσιο, για να αγωνιστεί ενάντια στις πιέσεις της σημερινής κοινωνίας που φαίνεται ότι υπονομεύουν τις παραδοσιακές βάσεις του αθλητισμού. Βάσεις που έχουν κτισθεί πάνω στον τίμιο αγώνα, στο γνήσιο αθλητικό πνεύμα και στην εθελοντική κίνηση. Πρωταρχικός σκοπός και επίκεντρο του κώδικα είναι το τίμιο παιγνίδι για τα παιδιά και για τους νέους ανθρώπους, αναγνωρίζοντας ότι τα παιδιά και οι νέοι άνθρωποι του σήμερα είναι οι ενήλικες αθλητές και τα αστέρια των αθλημάτων του αύριο. Ο κώδικας, όμως απευθύνεται στους συλλόγους και τους παράγοντες που ασκούν μια άμεση ή έμμεση επιρροή πάνω στη συμμετοχή και την ασχολία των νέων ανθρώπων με τον αθλητισμό.

 

Ο κώδικας ενστερνίζεται τις έννοιες του δικαιώματος των παιδιών και των νέων ανθρώπων να συμμετέχουν και να απολαμβάνουν τον αθλητισμό και τις ευθύνες των συλλόγων και των ενηλίκων να προωθούν την ιδέα του «ευ αγωνίζεσθαι» και να εξασφαλίσουν ότι αυτά τα δικαιώματα γίνονται σεβαστά. Η έννοια του «ευ αγωνίζεσθαι» ορίζεται ως κάτι πολύ πέρα από το να παίζει κανείς σύμφωνα με τους κανόνες. Περιλαμβάνει τις έννοιες της φιλίας, του σεβασμού προς τους άλλους και του να αγωνίζεται κανείς πάντοτε με το φίλαθλο πνεύμα. Το «ευ αγωνίζεσθαι» ορίζεται ως τρόπος σκέψης, όχι απλά ως τρόπος συμπεριφοράς. Περικλείει θέματα όπως είναι η επικράτηση του αντιπάλου δια της χρήσης αθέμιτων τεχνασμάτων, απαγορευμένων ουσιών, σωματικής ή λεκτικής βίας.

 

Ο κώδικας αναγνωρίζει ότι η συμμετοχή και η ασχολία με τον αθλητισμό στην περίπτωση των παιδιών και των νέων ανθρώπων κινείται εντός ενός ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος. Αναγνωρίζει ότι τα πιθανά οφέλη που η κοινωνία και το άτομο μπορούν να αποκομίσουν από τον αθλητισμό θα μεγιστοποιηθούν μόνον όταν το «ευ αγωνίζεσθαι» μεταφερθεί στο κέντρο της σημασίας της αθλητικής αναμέτρησης. Αναγνωρίζει ότι πρέπει να δοθεί η μεγαλύτερη προτεραιότητα στο «ευ αγωνίζεσθαι» από όλους εκείνους οι οποίοι είτε άμεσα είτε έμμεσα, επηρεάζουν και προάγουν τις αθλητικές δραστηριότητες για τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους. Αυτοί είναι οι κυβερνήσεις, αθλητικές οργανώσεις και τα σωματεία, γονείς, δάσκαλοι, προπονητές, παράγοντες, δημοσιογράφοι.

 

Οι Κυβερνήσεις

Οι κυβερνήσεις έχουν τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

     Να ενθαρρύνουν την υιοθέτηση υψηλών ηθικών προτύπων σε όλες τις πλευρές της κοινωνίας εντός των οποίων λειτουργεί ο αθλητισμός.

     Να υποκινούν και να υποστηρίζουν τους φορείς και τα άτομα που επιδεικνύουν ακέραιες αρχές στον αθλητισμό.

     Να περιλαμβάνουν την προαγωγή του αθλητισμού και του «ευ αγωνίζεσθαι» ως βασικό στόχο του γενικού προγράμματος φυσικής αγωγής.

     Να ενθαρρύνουν αλλά και να επιβραβεύουν την έρευνα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για θέματα «ευ αγωνίζεσθαι».

 

Οι Αθλητικές Ομοσπονδίες και τα Σωματεία

Οι αθλητικές ομοσπονδίες και τα αθλητικά σωματεία, έχουν τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

       Να δίνουν σαφείς οδηγίες πάνω στο τι θεωρείται ηθική ή μη συμπεριφορά σε όλα τα επίπεδα συμμετοχής και ενασχόλησης, δίνοντας με συνέπεια τα κατάλληλα κίνητρα αλλά και ποινές.

       Να προάγουν το «ευ αγωνίζεσθαι» με ενημερωτικά προγράμματα, βραβεύσεις και εκπαιδευτικό υλικό.

       Να υποστηρίζουν και να προτρέπουν τα ΜΜΕ για την προώθηση της καλής συμπεριφοράς.

       Να εξασφαλίσουν τις ειδικές απαιτήσεις του παιδιού αλλά και του εφήβου, παρέχοντας τη δυνατότητα ενασχόλησης με τον αθλητισμό σε βαθμίδες που ξεκινούν από τον ψυχαγωγικό και καταλήγουν στον ανταγωνιστικό αθλητισμό.

       Να τροποποιούν τους κανόνες αθλοπαιδιάς ορισμένων αθλημάτων ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες των πολύ νεαρών αθλητών, δίνοντας έμφαση στο «ευ αγωνίζεσθαι» και όχι μόνο στην ανταγωνιστική επιτυχία.

Να θέτουν μέτρα προστασίας και ασφάλειας, προκειμένου να αποφευχθεί η εκμετάλλευση των παιδιών εκείνων που παρουσιάζουν πρόωρα ανεπτυγμένες ικανότητες.

       Να εξασφαλίσουν ότι όλοι εκείνοι οι οποίοι ευθύνονται για τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους έχουν τα κατάλληλα προσόντα ώστε να τα κατευθύνουν, να τα εκπαιδεύουν, να τα μορφώνουν και να τα προπονούν, λαμβάνοντας υπόψη τις βιολογικές και ψυχολογικές αλλαγές που σχετίζονται με την ωρίμανση των παιδιών.

 

Η Επιτροπή Αθλητικής Ναυαγοσωστικής

Η Επιτροπή Αθλητικής Ναυαγοσωστικής της ΕΟΥΔΑ έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

       Προωθεί κι ενθαρρύνει την ευγενή άμιλλα των μελών της.

       Μυεί στους αγωνιζόμενους, προπονητές, κριτές και παράγοντες την ανάγκη να διατηρήσουν τα υψηλότερα επίπεδα της ευγενούς άμιλλας στην αθλητική ναυαγοσωστική.

       Διασφαλίζει ότι οι κανόνες της είναι δίκαιοι, κατανοητοί από αθλητές, προπονητές, κριτές, διοικητικούς υπαλλήλους και εφαρμόζονται σωστά.

       Καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί ότι οι κανόνες της εφαρμόζονται με συνέπεια και αμεροληψία.

       Αντιμετωπίζει όλα τα μέλη ισότιμα, ανεξάρτητα από το φύλο, την φυλή ή τα σωματικά χαρακτηριστικά.

 

Οι Κριτές Αθλητικής Ναυαγοσωστικής

Οι κριτές έχουν τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

       Συμμορφώνονται με τους κανόνες και το πνεύμα του αγώνα.

       Είναι τίμιοι, δίκαιοι και ηθικοί όταν συναναστρέφονται με άλλους.

       Είναι καθώς πρέπει όσον αφορά στην εμφάνιση, συμπεριφορά και λεγόμενά τους.

       Επιλύουν συγκρούσεις με δίκαιο και ταχύ τρόπο μέσω των καθιερωμένων διαδικασιών.

       Διατηρούν αμερόληπτη συμπεριφορά.

       Εξασφαλίζουν ένα ασφαλές περιβάλλον για τους άλλους.

       Σέβονται και συμμερίζονται τους άλλους.

       Αποτελούν θετικό πρότυπο για τους άλλους.

 

Οι Αθλητές

Οι αθλητές έχουν τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

       Συμμορφώνονται με τους κανόνες και το πνεύμα του αγώνα.

       Αποδέχονται τις αποφάσεις διαιτητών και κριτών δίχως ερώτηση ή παράπονο.

       Αποφεύγουν να εξαπατήσουν ή να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους με τη χρήση αναβολικών.

       Έχουν αυτοέλεγχο κάθε στιγμή.

       Αποδέχονται την επιτυχία και την αποτυχία, τη νίκη και την ήττα με χάρη και μεγαλοψυχία.

       Σέβονται τους αντιπάλους και συναθλητές τους εντός κι εκτός αγωνιστικού χώρου.

 

Οι Προπονητές Αθλητικής Ναυαγοσωστικής

Οι προπονητές έχουν τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

       Εξηγούν τη σημασία του «ευ αγωνίζεσθαι» στους αγωνιζομένους.

       Αποθαρρύνουν τους αγωνιζόμενους από τη χρήση ναρκωτικών ουσιών.

       Αποφεύγουν οποιεσδήποτε μεθόδους και τακτικές επικίνδυνες για την υγεία/ ανάπτυξη των αθλητών τους.

       Αποφεύγουν οποιαδήποτε προσπάθεια παραποίησης των κανονισμών για να επωφεληθούν.

       Σέβονται τους κανόνες και την εξουσία της ΕΟΥΔΑ.

       Φροντίζουν να αποτελούν παραδείγματα ευγενούς άμιλλας.

       Σέβονται τα δικαιώματα των άλλων ομάδων και δεν ενεργούν εσκεμμένα εις βάρος τους.

       Ενεργούν με τρόπο που να μην βλάπτει αγωνιζόμενους, προπονητές και κριτές.

       Προσπαθούν να μην επηρεάσουν το αποτέλεσμα του αγώνα τηρώντας το «ευ αγωνίζεσθαι».

 

Οι Γονείς

Οι γονείς, συγκαταλέγονται στους πιο σημαντικούς παράγοντες κοινωνικοποίησης στον αθλητισμό των νέων. Έχουν γίνει πολλές έρευνες όσον αφορά τη στάση των γονιών έναντι του «ευ αγωνίζεσθαι». Παρόλα αυτά, στην πράξη διαπιστώνουμε:

       Πολλές φορές οι ίδιοι οι γονείς έσπρωξαν τα παιδιά τους σε αντιαθλητική συμπεριφορά.

       Πολλοί γονείς συμπεριφέρθηκαν άσχημα σε αθλητικούς αγώνες με το να κατηγορήσουν προφορικά διαιτητές, αθλητές της αντίπαλης ομάδας ακόμη και προπονητές των ομάδων.

       Η στάση των γονιών, ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τον αθλητισμό και τον παρουσιάζουν στα παιδιά τους έχει τεράστιο αντίκτυπο στον αθλητικό προσανατολισμό των παιδιών τους στο μέλλον.

       Υπάρχουν τρεις κατηγορίες γονιών. Είναι οι γονείς που δεν συμπαρίστανται στα παιδιά τους, όσοι υπεραπασχολούνται και όσοι έχουν υγιή ενασχόληση με αυτά.

 

Οι γονείς που δεν συμπαρίστανται:

       Αποσύρουν, παρά ωθούν τα παιδιά τους στον αθλητισμό.

       Δεν παρακολουθούν τους αγώνες.

       Παρέχουν μικρή υλική και συναισθηματική υποστήριξη.

       Δεν κατανοούν το ρόλο τους.

       Συνήθως έχουν μικρή γνώση των υποχρεώσεων που απαιτεί ο αθλητισμός.

 

Οι γονείς που υπερασχολούνται:

       Οι δραστηριότητες των παιδιών τους ίσως είναι στο κέντρο της οικογενειακής ζωής.

       Οι γονείς αυτοί είναι υπερπροστατευτικοί, παρακολουθούν με φανατισμό ασκήσεις και αγώνες, συχνά επεμβαίνουν στον προπονητή και στη σχέση προπονητή- αθλητή.

       Δεν ικανοποιούνται με την επίδοση των παιδιών τους, κάνουν συνεχή κριτική στον προπονητή και συχνά όχι σπάνια διαφωνούν με τους κριτές. Συχνά δεν είναι ικανοί να διατηρήσουν μια ισορροπία.

       Η ταύτιση με τα παιδιά τους οδηγεί στη χειραγώγηση των νεαρών αθλητών, ασκώντας τεράστια πίεση επάνω τους.

       Το υπερβολικό ενδιαφέρον για την επιτυχία του παιδιού τους γίνεται αιτία άγχους για τους νεαρούς αθλητές.

 

Οι γονείς που έχουν υγιή ενασχόληση:

       Ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να ασχολούνται με τον αθλητισμό και να κατανοούν «τι σημαίνει επιτυχία».

       Προτρέπουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν το αθλητικό τους δυναμικό, σε μια ατμόσφαιρα η οποία δίνει έμφαση στη συμμετοχή, στην προσωπική τους ανάπτυξη, στη χαρά και στη διασκέδαση.

       Διατηρούν μια επικοινωνία συνεργασίας με τους προπονητές.

       Συζητούν ανοικτά με το παιδί τους τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του και γενικά τις αθλητικές του εμπειρίες.

       Κατανοούν τη σημασία του ρόλου τους ως πρότυπο για το παιδί τους δείχνοντας αυτοκυριαρχία και φίλαθλο πνεύμα.

 

Το Τρίπτυχο Γονέας, Αθλητής, Προπονητής

Η σχέση του αθλητικού τρίπτυχου γονιός - αθλητής - προπονητής, είναι ένα πολύτιμο συστατικό της ισορροπίας, απαραίτητη για την απόκτηση καλών αθλητικών εμπειριών για τους νέους. Οι προπονητές πρέπει πάντα να συνεργάζονται με τους γονείς θεωρώντας τους ένα αναπόφευκτο κομμάτι του κοινωνικού συστήματος στον αθλητισμό των νέων. Οπωσδήποτε όμως οι γονείς:

       οφείλουν να αντιληφθούν ότι δεν είναι πρέπον να έχουν ανάμειξη στον τρόπο προπονήσεων και γενικότερα στην αθλητική προπαρασκευή των παιδιών τους.

       είναι σκόπιμο να παρίστανται στις αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του συλλόγου.

       οφείλουν να μην αναμειγνύονται στο διοικητικό ή στο αγωνιστικό πρόγραμμα του συλλόγου.

 

Όλα αυτά πρέπει να καθίστανται σαφή στους γονείς από την πρώτη ημέρα που εγγράφουν τα παιδιά τους στο σύλλογο. Για το καλό όλων.

 

 Επιτροπή Αθλητικού Πνεύματος

Μεταξύ των Επιτροπών που λειτουργούν στους συλλόγους θα ήταν καλό να δημιουργηθεί και η Επιτροπή Αθλητικού Πνεύματος για την καλλιέργεια και τη διάδοση των κοινωνικών μηνυμάτων του αθλητισμού και της ολυμπιακής φιλοσοφίας στους νέους αθλητές και αθλήτριες. Κύριος στόχος της Επιτροπής είναι να μυήσει στους αθλητές του συλλόγου στις αρχές του φιλάθλου πνεύματος και να τους βοηθήσει να διαμορφώσουν χαρακτήρα με βαθιά αίσθηση επικοινωνίας, συνεργασίας και προσφοράς όχι μόνο μέσα στο σύλλογο, αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία. Να τους βοηθήσει να γίνουν οι «πρωτοπόροι», εκείνοι που όχι μόνο θα εφαρμόσουν, αλλά και θα μεταλαμπαδεύσουν στη συνέχεια τις αρχές του «ευ αγωνίζεσθαι».

 

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος ότι η μοναδική χώρα στην οποία δε συγχωρείται εκτροπή είναι η Ελλάδα, τη στιγμή κατά την οποία είναι γνωστό παγκοσμίως ότι εμείς πρώτοι διδάξαμε το Αθλητικό Πνεύμα και τον Ολυμπισμό. Ο κάθε σύλλογος ανάλογα με το ειδικό του και ευρύτερο περιβάλλον θα διαμορφώσει τον τρόπο της έκφρασης και της επικοινωνίας του και θα επιλέξει τα στελέχη εκείνα που καλύτερα θα φέρουν σε πέρας αυτήν την αποστολή. Η Επιτροπή καλό θα είναι να συγκροτείται από εκπροσώπους του συλλόγου, προπονητές και αθλητές. Στους αθλητές επιμένουμε γιατί θα τους δοθεί η ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά όχι ως παθητικοί δέκτες αλλά ως πομποί, εκφράζοντας την άποψή τους με συγκεκριμένες και πρακτικές παρεμβάσεις. Προτείνεται ακόμη συμμετοχή και εκτός συλλόγου ανθρώπων επιφανών, που έχουν διακριθεί σε κοινωνικά, εκπαιδευτικά και εθνικά θέματα και μπορούν να συμβάλλουν παραγωγικά. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουμε τις παρακάτω δραστηριότητες:

       Μηνιαίες εκδηλώσεις και ομιλίες για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νεαρών αθλητών για τη σημασία της άσκησης και την αξία του καλού αθλητικού παραδείγματος.

       Δημιουργία βιβλιοθήκης στο σύλλογο με αθλητικό και εκπαιδευτικό υλικό.

       Κυκλοφορία ενημερωτικών εντύπων και φωτοτυπιών για τη δράση της Επιτροπής και συναφή θέματα.

       Βραβεύσεις αθλητών για την υποδειγματική τους αθλητική συμπεριφορά.

  

Διδασκαλία Αρχών Ευ Αγωνίζεσθαι

Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για τη διδασκαλία του ευ αγωνίζεσθαι. Η παρότρυνση των παιδιών να αναπτύξουν συμπεριφορά σεβασμού, αποδοχής και σωστούς τρόπους αποτελεί πολύπλοκη διαδικασία που ενέχει την κατάσταση του νου, του σώματος και του πνεύματος καθώς και τις συνθήκες ζωής. Οι γονείς και η κοινότητα διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη των παιδιών ώστε να αναπτύξουν υγιή συμπεριφορά. Επίσης, οι διαφορετικοί πολιτισμοί έχουν και διαφορετικό σύστημα ηθικής.

 

Οι έρευνες, ωστόσο, παρέχουν κάποιες σημαντικές οδηγίες για τη διδασκαλία του ευ αγωνίζεσθαι.

         Η διδασκαλία ηθικής και κοινωνικής συμπεριφοράς σε νέους αποτελεί ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία. Δεν υπάρχει συνταγή ή εγγύηση για την επιτυχία. Συνεπώς, είναι σημαντικό να έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες ως προς τους στόχους μας, να δίνουμε έμφαση στα θετικά στοιχεία και να γιορτάζουμε τις μικρές επιτυχίες.

         Η ηθική και κοινωνική αγωγή των αθλητών επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα, τις οικογενειακές αξίες και συμπεριφορά, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τις εφημερίδες, τις εκκλησιαστικές κατηχήσεις, την παράδοση, και τις εθνικές και πολιτικές προτεραιότητες. Συνεπώς, είναι σημαντική η συμμετοχή των γονέων, προπονητών, εκπαιδευτικών, κριτών, δημοσιογράφων, όλης της κοινότητας και των μέσων ενημέρωσης σε ένα ολυμπιακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

         Ειδικότερα, τα παιδιά δεν είναι μικρογραφία των ενηλίκων. Περνούν από διαφορετικά στάδια καθώς αναπτύσσουν τις ηθικές και κοινωνικές αξίες τους. Συνεπώς, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η διαμόρφωση χαρακτήρα αποτελεί διαδικασία ωρίμανσης από την παιδική ηλικία προς την ενηλικίωση. Καθώς οι νέοι ωριμάζουν, ο χαρακτήρας τους επηρεάζεται μέσω εκπαιδευτικών παρεμβάσεων.

         Τα αγόρια και τα κορίτσια διαμορφώνουν τον ηθικό και κοινωνικό τους χαρακτήρα με διαφορετικό τρόπο. Για παράδειγμα, τα περισσότερα αγόρια ενδιαφέρονται για τον ανταγωνισμό, σε αντίθεση με τα περισσότερα κορίτσια. Τα περισσότερα κορίτσια από μικρή ηλικία θέτουν τις σχέσεις ως προτεραιότητα, σε αντίθεση με τα αγόρια που δεν θεωρούν τις καλές σχέσεις πρώτη προτεραιότητα. Συνεπώς, κατά το σχεδιασμό των δραστηριοτήτων από το δάσκαλο, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διαφορές μεταξύ των παιδιών διαφορετικού φύλου.

         Οι κανόνες, οι εντολές και οι διαλέξεις δεν αποτελούν τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για να αναπτύξει ένα παιδί κατάλληλη ηθική και κοινωνική συμπεριφορά. Συνεπώς οι προπονητές ομάδων πρέπει να δημιουργήσουν θετικό περιβάλλον εκμάθησης στο οποίο οι νέοι θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν ερωτήσεις και να συζητήσουν σχετικά με ιστορίες ευ αγωνίζεσθαι και διλημμάτων, καθώς και να εξασκηθούν σε διαφορετικούς τρόπους δράσης και συμπεριφοράς.

         Οι πρακτικές ασκήσεις στις οποίες οι αθλητές πρέπει να σκεφτούν και να συζητήσουν θέματα ηθικής είναι απαραίτητες κατά τη διδασκαλία του ευ αγωνίζεσθαι. Συνεπώς οι προπονητές ομάδων πρέπει να ενσωματώσουν τις δραστηριότητες ευ αγωνίζεσθαι στις τακτικές δραστηριότητες όλων των προγραμμάτων τους και να προσφέρουν πολλές ευκαιρίες για συζήτηση θεμάτων ευ αγωνίζεσθαι.

         Οι νέοι έχουν σαν πρότυπο τη συμπεριφορά που παρατηρούν στους ενήλικες. Συνεπώς οι ενήλικες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που εμφανίζονται στην τηλεόραση, πρέπει να δείχνουν σεβασμό στους άλλους και να παίζουν τίμια στον αθλητισμό, στην εργασία και την καθημερινή ζωή τους.

 

Στρατηγικές Τίμιου Αγώνα

Οι προτάσεις αυτές θα βοηθήσουν τους νέους να βιώσουν τις αξίες του ευ αγωνίζεσθαι παρά να υπακούν απλώς σε κανόνες και να ακολουθούν εντολές. Στις δραστηριότητες που ακολουθούν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για τους αθλητές να κάνουν ερωτήσεις, να βρουν τη δική τους λύση και να συγκρίνουν τις ιδέες τους με τις ιδέες άλλων ατόμων.

 

Η ανάπτυξη του κώδικα και της φιλοσοφίας ευ αγωνίζεσθαι αποτελεί κοινή ευθύνη προπονητών, αθλητών, κριτών, δημοσιογράφων, συλλόγων και γονέων.

       Επιδιώξτε τη συμμετοχή νέων και παιδιών στη συγγραφή ενός κώδικα ευ αγωνίζεσθαι για ανάλογη συμπεριφορά στο σχολικό προαύλιο και το γυμναστήριο.

       Συνεργαστείτε με ομάδα γονέων για να δημιουργήσετε έναν κώδικα ευ αγωνίζεσθαι για τους θεατές. Μοιράστε τον κώδικα σε όλους τους γονείς. Ενισχύστε τον κώδικα κατά τη διάρκεια του αγώνων μεταξύ ομάδων. Οι γονείς και οι υπόλοιποι θεατές πρέπει να γνωρίζουν ότι το καλό των παιδιών και των νέων που έχετε αναλάβει είναι η πρώτη σας προτεραιότητα.

       Συμβουλευτείτε τους προπονητές σας. Συνήθως οι προπονητές δεν γνωρίζουν πολλά για τον τρόπο μάθησης και ανάπτυξης των παιδιών. Πολλές φορές τους απασχολεί μόνο η νίκη, γεγονός που έχει αρνητικές επιπτώσεις στους μικρούς αθλητές. Η ανάπτυξη και κοινοποίηση μιας πολιτικής ευ αγωνίζεσθαι για την ομάδα μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση.

       Συζητήστε τους κώδικες ή τη φιλοσοφία του ευ αγωνίζεσθαι με το διευθυντή του σχολείου και τους γονείς. Φτιάξτε αφίσες για να διαφημίσετε την πολιτική σας σχετικά με το ευ αγωνίζεσθαι.

       Εμμείνετε στη συνεχή επίδειξη τιμιότητας, αυτοελέγχου και δικαιοσύνης όταν βρίσκεστε με νέους.

       Σταματήστε μια δραστηριότητα για να συζητήσετε παραδείγματα δίκαιης και άδικης συμπεριφοράς. Αξιοποιήστε κάθε ευκαιρία για να βοηθήσετε τους νέους να αναπτύξουν το σεβασμό προς τους άλλους συμπεριλαμβανομένων των αντιπάλων τους, των υπευθύνων και των θεατών.

       Μέσα στην τάξη και κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, αναθέστε στους νέους την ευθύνη αναγνώρισης, συζήτησης και διόρθωσης παραβάσεων του ευ αγωνίζεσθαι.

       Επικεντρωθείτε στη διασκέδαση και την προσωπική ανάπτυξη μέσα από τις δραστηριότητες. Μην επικεντρώνεστε στη σημασία της νίκης.

       Ενθαρρύνετε τους νέους να θέσουν τους δικούς τους στόχους απόδοσης.

       Επικεντρωθείτε στον αυτοέλεγχο.

       Επικεντρωθείτε στο ομαδικό και προσωπικό στοιχείο σε κάποια δραστηριότητα ή αγώνα. Αναφέρετε συγκεκριμένους τομείς όπου παρουσιάστηκε βελτίωση ή που επιδέχονται βελτίωση, παρά να τονίσετε το αποτέλεσμα («νίκη» ή «ήττα»).

       Επιβραβεύστε τη συμπεριφορά ευ αγωνίζεσθαι.

       Συζητήστε τους τρόπους με τους οποίους η νοοτροπία του ευ αγωνίζεσθαι μπορεί να εφαρμοστεί στην καθημερινή ζωή και στην κοινωνία.

 

Πηγή

Μάστορα, Ι., και Αβραμίδης, Σ. Επ. (2015). Eγχειρίδιο Ευ Αγωνίζεσθαι Αθλητικής Ναυαγοσωστικής. Αθήνα: Ελληνική Ομοσπονδία Υποβρύχιας Δραστηριότητας-Αθλητικής Αλιείας.

 

 

 ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

 

Έχεις διαβάσει την ενότητα “Ευ Αγωνίζεσθαι”. Σπουδαία!

Τώρα, γιατί δεν αφιερώνεις άλλα 20 λεπτά, για να απαντήσεις σε μερικές ερωτήσεις, ώστε να διαπιστώσεις το επίπεδο κατανόησής σου; Αν απαντήσεις σωστά, θα λάβεις Βεβαίωση Επίτευξης.

Για να ξεκινήσεις, κάνε κλικ εδώ.